ગુજરાત

gujarat

ETV Bharat / bharat

ચૂંટણી સમયે વ્યક્તિ કેટલું સોનું અને રોકડ લઈ જઈ શકે? જો તે જપ્ત કરવામાં આવે તો તેને કેવી રીતે પાછું મેળવવું, જાણો નિયમો - RULES OF THE CODE OF CONDUCT - RULES OF THE CODE OF CONDUCT

લોકસભા ચૂંટણીને લઈને આચારસંહિતા લાગુ થઈ ગઈ છે. દર વખતની જેમ આ વખતે પણ ચૂંટણી પંચ નિષ્પક્ષ રીતે ચૂંટણી કરાવવા પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. આચારસંહિતા લાગુ પડતાની સાથે જ પોલીસ અને વહીવટીતંત્ર સતર્ક થઈ ગયું છે. ચૂંટણી પંચની સૂચના પર આવકવેરા વિભાગ, રેલવેથી લઈને એરપોર્ટ સુધીની તમામ એજન્સીઓ એલર્ટ છે. સતત ચેકિંગ કરવામાં આવી રહ્યું છે. જેથી મતદારોને લલચાવવા માટે મોટી માત્રામાં રોકડ અને દારૂ ન લઈ શકે. ચાલો જાણીએ કે સામાન્ય નાગરિક ચૂંટણી સમયે કેટલી રોકડ અને સોનું લઈ જઈ શકે છે અને તેના નિયમો શું છે?

જાણો નિયમો
જાણો નિયમો

By ETV Bharat Gujarati Team

Published : Apr 7, 2024, 10:47 AM IST

ચૂંટણી સમયે વ્યક્તિ કેટલી રોકડ અને સોનું લઈ જઈ શકે?

આચારસંહિતા લાગુ થયા બાદ કોઈપણ સામાન્ય નાગરિક કોઈપણ દસ્તાવેજ વગર પોતાની સાથે 49 હજાર રૂપિયા લઈ જઈ શકે છે. પરંતુ જો તમે 49 હજાર રૂપિયાથી વધુ રોકડ સાથે રાખો છો, તો તમારે એકાઉન્ટ કરવું પડશે. જો તમે હિસાબ ન આપી શકો તો એવું માની લેવામાં આવશે કે આ રકમ ચૂંટણીમાં વાપરવા માટે લેવામાં આવી રહી છે અને તેને જપ્ત કરવામાં આવશે. તેવી જ રીતે, તમે કોઈપણ દસ્તાવેજ વિના તમારી સાથે 50 હજાર રૂપિયાની કિંમતનું સોનું અથવા કોઈપણ ઘરેણાં લઈ શકો છો. તેવી જ રીતે, તમે માત્ર 10,000 રૂપિયાની ભેટ સાથે લઈ શકો છો.

રોકડ, સોનું અને ભેટો રાખવા માટે કેટલા દસ્તાવેજોની જરૂર છે?

જો તમે ચૂંટણી સમયે તમારી સાથે 49 હજાર રૂપિયાથી વધુ લઈ જતા હોવ તો પકડાઈ જવા પર તમારે દસ્તાવેજો બતાવવા પડશે. જે બેંક કે એટીએમમાંથી તમે પૈસા ઉપાડ્યા છે તેની સ્લિપ રાખો. આ સિવાય પૈસાનો સ્ત્રોત, ઓળખ કાર્ડ અને પૈસા ક્યાં ખર્ચવાના છે જેવા દસ્તાવેજો સાથે હોવા જોઈએ. તેવી જ રીતે, જો તમે એક તોલા અથવા રૂ. 50 હજારથી વધુની કિંમતનું સોનું લઈને ક્યાંય જતા હોવ તો તેના માટે મજબૂત પુરાવા હોવા જોઈએ, નહીં તો પકડાશે તો જપ્ત કરવામાં આવશે. આ સિવાય તમારે કાયદાકીય પ્રક્રિયામાંથી પણ પસાર થવું પડશે.

10 લાખથી વધુ રોકડ સાથે રાખવાના નિયમો શું છે?

આચારસંહિતા દરમિયાન તમે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ કામ માટે 10 લાખ રૂપિયા પણ લઈ શકો છો. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે લગ્ન અથવા હોસ્પિટલ માટે 10 લાખ રૂપિયા લઈ રહ્યા છો, તો તેની સાથે સંબંધિત દસ્તાવેજો તમારી પાસે રાખો. જેમ કે હોસ્પિટલનું બિલ કે લગ્નનું કાર્ડ. આ બતાવવા પર, સર્વેલન્સ ટીમ અથવા પોલીસ તમને લઈ જશે. પરંતુ આવકવેરા વિભાગને ચોક્કસ જાણ કરશે.

ચૂંટણી વખતે રોકડ કે જવેરાત કેવી રીતે જપ્ત થાય?

જ્યારે આચારસંહિતા દરમિયાન નાણાં જપ્ત કરવામાં આવે છે, જો કોઈ દસ્તાવેજો બતાવવામાં ન આવે તો સર્વેલન્સ અને આંકડાકીય ટીમ પૈસા જપ્ત કરે છે. ચૂંટણી પૂરી થયા પછી પણ પૂરતા પુરાવા આપ્યા પછી જ પૈસા જમા થાય છે. પરંતુ જો રોકડ રૂપિયા 10 લાખથી વધુ હશે તો આવકવેરા વિભાગ તપાસ કરશે. આવકવેરા વિભાગ દ્વારા તપાસ અને વેરિફિકેશન બાદ પૈસા પરત કરવામાં આવશે.

રોકડ અને સોનાની વસૂલાત પછી શું થાય છે?

ચૂંટણી દરમિયાન પૈસા, જ્વેલરી અને મોંઘી ગિફ્ટ મળ્યા બાદ ચૂંટણી પંચની ટીમ પહેલા તપાસ કરે છે. આ પછી આવકવેરા વિભાગ તપાસ કરીને પૂછે છે. જો પૂછપરછ અને તપાસ દરમિયાન એવું જાણવા મળે છે કે મતદારોને આકર્ષવા માટે રોકડ અથવા સોનું લેવામાં આવ્યું હતું, તો સંબંધિત વ્યક્તિ સામે એફઆઈઆર દાખલ કરવામાં આવે છે. આ પછી કોર્ટમાં કેસ ચાલે છે. જો કોર્ટને નાણાંના કાનૂની સ્ત્રોત અને ચૂંટણી વચ્ચે કોઈ સંબંધ ન જણાય તો પૈસા અને જવેરાત પરત કરવામાં આવે છે.

કેટલી રોકડ અને સોનું કોઈ ફ્લાઇટ દ્વારા મુસાફરી કરી શકે છે?

ચૂંટણી પંચની સૂચના અનુસાર, તમે 10 લાખ રોકડ અને લગભગ એક કિલો સોનું અને ચાંદી સાથે ફ્લાઈટ, ટ્રેન અને બસમાં મુસાફરી કરી શકો છો. જો CISF અથવા પોલીસ અધિકારીઓને એરપોર્ટ પર ચેકિંગ દરમિયાન 10 લાખ રૂપિયાથી વધુની રોકડ અથવા 1 કિલોથી વધુની કિંમતનું સોનું મળે તો તેઓ તરત જ આવકવેરા વિભાગને જાણ કરશે. તેવી જ રીતે, જો જીઆરપી કોઈ રેલ્વે સ્ટેશન પર 10 લાખ રૂપિયા રોકડા અને 1 કિલો સોનું અને ચાંદી રિકવર કરે છે, તો તે આવકવેરા વિભાગને જાણ કરશે. આ પછી આવકવેરા વિભાગ વેરિફિકેશન કરશે. જો તમે કોઈ સંતોષકારક ખુલાસો ન આપી શકો તો પૈસા અને સોનું જપ્ત કરી શકાય છે.

ચેકિંગ દરમિયાન રોકડ અને દાગીના જપ્ત થાય તો ફરિયાદ ક્યાં કરવી?

જો ચેકિંગ દરમિયાન તમારી રોકડ કે સોનું જપ્ત કરવામાં આવ્યું હોય તો ગભરાશો નહીં. આ માટે જિલ્લા સ્તરીય સમિતિની રચના કરવામાં આવી છે, જે તમારી ફરિયાદો સાંભળશે. આ સમિતિમાં જિલ્લા ચૂંટણી કચેરીના નોડલ અધિકારી અને ખર્ચની દેખરેખ માટે જિલ્લા તિજોરી અધિકારીનો સમાવેશ થાય છે. આ કમિટી જપ્તીના દરેક કેસની આપમેળે તપાસ કરશે. પરંતુ કોઈ એફઆઈઆર/ફરિયાદ નોંધવામાં આવી નથી અથવા જપ્તી કોઈ ઉમેદવાર, રાજકીય સાથે જોડાયેલી નથી. ચૂંટણી પંચ દ્વારા આપવામાં આવેલી SOP મુજબ, કમિટી દ્વારા તપાસ કર્યા પછી કોઈપણ રોકડ જપ્ત કરવામાં આવશે.

શું જપ્ત કરાયેલા નાણા સંપૂર્ણ પરત આવ્યા છે?

હા ચોક્ક્સ! જ્યારે ચૂંટણી પંચની ટીમ અથવા પોલીસની ટીમ ચેકિંગ દરમિયાન તમારા પૈસા અથવા સોનું જપ્ત કરે છે, ત્યારે નિયમ મુજબ સંપૂર્ણ વિડિયોગ્રાફી કરવામાં આવે છે. આ સાથે, સંપૂર્ણ વિગતો નોંધવામાં આવે છે, જે ચૂંટણી પંચને મોકલવામાં આવે છે. તેથી, જ્યારે તમે ડિસ્ટ્રિક્ટ કમિટી અથવા કોર્ટમાં પૈસા અથવા સોનું તમારા હોવાનો દાવો કરતા નક્કર પુરાવા રજૂ કરો છો, ત્યારે સમગ્ર જપ્ત રકમ અને દાગીના પરત કરવામાં આવે છે.

  1. આઝાદી બાદથી કોંગ્રેસનો ગઢ મનાતા ખેડા લોકસભા બેઠકનું 2014 માં ચિત્ર બદલાયું, 2024 લોકસભા ચૂંટણી પરિવર્તન લાવશે ? - Lok Sabha Election 2024
  2. રાહુલે ઈલેક્ટોરલ બોન્ડને સૌથી મોટું કૌભાંડ ગણાવ્યું, કહ્યું- સત્તામાં આવીશું તો વચન નીભાવીશું - Rahul Gandhi On Electoral Bond

ABOUT THE AUTHOR

...view details