প্ৰতি বছৰে ৮ ছেপ্টেম্বৰত উদযাপন কৰা হয় 'বিশ্ব সাক্ষৰতা দিৱস '। সাক্ষৰতা সম্পৰ্কে সজাগ কৰিবলৈ এই দিনটো হৈছে এক বিশ্বব্যাপী উদযাপন । এই অভিযানে ব্যক্তি তথা সমাজ গঠনত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে ।
বিশ্ব সাক্ষৰতা দিৱস হিচাপে জনাজাত এই বিশেষ অনুষ্ঠানটোৱে ব্যক্তিগত বিকাশ আৰু সৱলীকৰণৰ আধাৰশিলা হিচাপে অধ্য়য়ন আৰু লিখাৰ গুৰুত্বৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে ।
সকলোৰে বাবে শিক্ষাৰ প্ৰচাৰৰ লক্ষ্য়ৰে ১৯৬৬ চনত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ শিক্ষা, বিজ্ঞান আৰু সাংস্কৃতিক সংগঠনে (ইউনেস্কো) প্ৰথমবাৰৰ বাবে বিশ্বব্যাপী সাক্ষৰতাৰ সংকট সমাধানৰ বাবে এই দিনটো ঘোষণা কৰিছিল । সাক্ষৰতাৰ হাৰ এতিয়াও যিবোৰ অঞ্চলত কম সেইবোৰত কেইবা দশকৰ পিছতো এই দিনটোত সহজে লাভ কৰা শিক্ষাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দি আছে ।
বিশ্ব সাক্ষৰতা দিৱস 2024-ৰ বিষয়বস্তুত এক বহনক্ষম ভৱিষ্যতৰ বাবে সাক্ষৰতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হৈছে । জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ পৰা অৰ্থনৈতিক বৈষম্যলৈকে বিশ্বৰ কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰত্যাহ্বান সমাধানৰ বাবে শিক্ষা কেনেদৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ তাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰা হৈছে ।
ব্যক্তিক শক্তিশালী কৰাত সাক্ষৰতাৰ ভূমিকা
সাক্ষৰতা পঢ়া আৰু লিখাৰ সামৰ্থ্যতকৈ অধিক হৈছে ই এক মৌলিক মানৱ অধিকাৰ যিয়ে জীৱনজোৰা শিক্ষা আৰু ব্যক্তিগত সৱলীকৰণৰ আধাৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰে । শিশুসকলৰ বাবে পঢ়িবলৈ শিকিলে জ্ঞানৰ পৃথিৱীৰ দুৱাৰ মুকলি হয় । ফলত তেওঁলোকে নতুন ধাৰণা অন্বেষণ কৰিব পাৰে । তদুপৰি সমালোচনামূলকভাৱে চিন্তা কৰাৰ লগতে নিজকে কাৰ্যকৰীভাৱে প্ৰকাশ কৰিব পাৰে । প্ৰাপ্তবয়স্কসকলৰ বাবে সাক্ষৰতাই নিযুক্তি সুৰক্ষিত কৰা, ব্যক্তিগত বিত্ত পৰিচালনা কৰা আৰু সামূহিক জীৱনত অংশগ্ৰহণ কৰাত সহায় কৰে ।
উচ্চ সাক্ষৰতাৰ হাৰ থকা দেশবোৰত ব্যক্তিসকলে উন্নত স্বাস্থ্য ফলাফল, দৰিদ্ৰতাৰ স্তৰ হ্ৰাস আৰু অধিক নাগৰিকৰ অংশগ্ৰহণ উপভোগ কৰে । ইয়াৰ বিপৰীতে নিৰক্ষৰতাই লোকসকলক দৰিদ্ৰতাৰ চক্ৰত আৱদ্ধ কৰি ৰাখে । ব্যক্তিগত বা পেছাদাৰী বিকাশৰ সুযোগো তেনেই সীমিত হয় ।
গোলকীয় সাক্ষৰতা প্ৰত্যাহ্বান আৰু পদক্ষেপ
প্ৰচেষ্টা স্বত্বেও বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত সাক্ষৰতা এক প্ৰত্যাহ্বান হৈ আছে । ইউনেস্কোৰ মতে, বিশ্বজুৰি প্ৰায় 773 নিযুত প্ৰাপ্তবয়স্ক আৰু যুৱ লোকৰ এতিয়াও মৌলিক সাক্ষৰতাৰ দক্ষতাৰ অভাৱ আছে, যাৰ দুই-তৃতীয়াংশ হৈছে মহিলা । সংঘৰ্ষক্ষেত্ৰ, গ্ৰাম্য অঞ্চল বা অনুন্নত অঞ্চলৰ বহুতো শিশুৱেও শিক্ষালাভৰ বাবে সংগ্ৰাম কৰে আৰু ইয়ে নিৰক্ষৰতাৰ চক্ৰটোক অধিক স্থায়ী কৰে ।