বিশেষ প্ৰতিবেদন, ১৩ এপ্ৰিল :ভাৰত মহাসাগৰত মহাশক্তিৰ বৰ্ধিত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতাই অঞ্চলটোক উত্তেজনাপূৰ্ণ কৰি তুলিছে । এতিয়ালৈকে মহাসাগৰৰ তুলনামূলকভাৱে বিশাল অঞ্চল শান্ত আৰু আধিপত্যৰ বাবে লক্ষ্য কৰা হোৱা নাই । আমেৰিকা আৰু চীনে কৌশলগত সুবিধাসমূহ দখল কৰিবলৈ প্ৰতিযোগিতাত নামিছে । যাৰ ফলত অঞ্চলটো কেৱল নৌ সেনাৰ দৃষ্টিকোণৰ পৰাই নহয়, সাগৰত বাণিজ্যিক নেভিগেশ্বন, মৎস্য চিকাৰ আৰু খনিজ সম্পদ আহৰণৰ বাবেও অধিক বিপদজনক হৈ পৰিছে ।
যদিও আমেৰিকা, ব্ৰিটেইন, ফ্ৰান্স, জাপান আৰু চীনৰ সৰু উপকূলীয় দেশ জিবুতিত তেওঁলোকৰ সামৰিক ঘাটি আছে । একেদৰে আমেৰিকা আৰু মৰিচাছৰ মাজত বিতৰ্কিত চাগোছ আৰ্চিপ্লাগোৰ দ্বীপ দিয়াগো গাৰ্ছিয়াত আন এটা ঘাটিও আছে ।
আনহাতে, চীনৰ জিবুতিত ইয়াৰ কাৰ্যকৰী আধাৰ আছে আৰু ই গ্ৰেট কোকো দ্বীপত (বংগোপসাগৰৰ নিকোবৰ দ্বীপৰ পৰা মাত্ৰ ৬০ কিলোমিটাৰ দক্ষিণে) আৰু আনটো গোৱাদৰত ঘাটি স্থাপন কৰিছে । উপকূলীয় চহৰ বালুচিস্তান, যাক ওমানে ১৯৫০ৰ দশকত ভাৰতক আগবঢ়াইছিল কিন্তু পিচত ভাৰতে এই প্ৰস্তাৱটো নাকচ কৰিছিল, ফলস্বৰূপে পাকিস্তানে ইয়াক ক্ৰয় কৰে ।
ইয়াৰ উপৰিও, চীনে ঋণৰ আংশিক পৰিশোধৰ বিনিময়ত শ্ৰীলংকাৰ হাম্বানটোটা বন্দৰক দীৰ্ঘম্যাদী লীজত লৈছে । ইয়াক সামৰিক উদ্দেশ্যৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হ'ব বুলি অনুমান কৰা হৈছে । চীনেও মালদ্বীপক ইয়াৰ কিছুমান দ্বীপ চীনা নৌসেনাক ঘটাবলৈ প্ৰলোভিত কৰিছে বুলি জানিব পৰা গৈছে । অৱশ্যে, ভাৰত মহাসাগৰৰ (৭৬০০ কিমি) সৰ্ববৃহৎ উপকূলীয় অঞ্চলত সুৰক্ষাৰ লগতে উদ্ধাৰ আৰু সাহায্যৰ মুখ্য দায়িত্ব স্বাভাৱিকতে ভাৰতৰ আছে ।
উল্লেখ্য যে ১৯৮৭ চনৰ নৱেম্বৰত যেতিয়া মালদ্বীপ দখল কৰা হৈছিল, মালদ্বীপৰ পৰা এছ.ও.এছ. আহ্বানৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনোৱা ভাৰতীয় সশস্ত্ৰ বাহিনী প্ৰথম আছিল । ভাৰতে মাত্ৰ ৪ ঘণ্টাৰ ভিতৰত দেশখনক সম্ভাৱ্য অভ্যুত্থানৰ পৰা ৰক্ষা কৰিছিল । চলিত শতিকাৰ প্ৰথম দশকত, যেতিয়া ভাৰত মহাসাগৰৰ দেশবোৰত চুনামি হৈছিল, ভাৰতে ঘৰুৱা দিশত সফল উদ্ধাৰ আৰু সাহায্য অভিযান চলাইছিল । লগতে, অঞ্চলটোৰ প্ৰভাৱিত দেশবোৰক প্ৰথম প্ৰতিক্ৰিয়াকাৰী হিচাপে সহায় কৰিছিল ।
শেহতীয়াকৈ, ক'ভিড মহামাৰীৰ সময়ত ভাৰতে সকলো চুবুৰীয়া আৰু ভাৰত মহাসাগৰৰ লিট'ৰেল দেশবোৰক প্ৰতিষেধক যোগান ধৰিছিল । ইয়াৰ ভৌগোলিক অৱস্থান আৰু ইয়াৰ নৌ সেনা আৰু উপকূলৰক্ষী বাহিনীৰ আকাৰৰ বাবে, ভাৰত মহাসাগৰত ব্যৱসায়িক নেভিগেশ্বন সুৰক্ষিত কৰাৰ প্ৰচেষ্টাত ভাৰত নিয়োজিত হৈ আছে । আধুনিক সময়ত, অবৈধ আৰু নিৰ্বিচাৰ ট্ৰলাৰৰ দ্বাৰা চোমালিয়াৰ দৰিদ্ৰ মাছমৰীয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া হিচাপে আৰম্ভ হোৱা আৰৱ সাগৰত জলদস্যুতা অতি সোনকালেই বৃহৎ মুক্তিপণৰ সৈতে জড়িত এক লাভজনক অপহৰণ ব্যৱসায়লৈ পৰিণত হয় ।