ETV Bharat / sukhibhava

ਕਿਵੇਂ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖੀਏ ਲੀਵਰ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ?

ਲੀਵਰ, ਜੋ ਦਿਮਾਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰੀਰ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅੰਗ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇਖਭਾਲ ਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਲੀਵਰ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਸੁਝਾਅ ਹਨ।

author img

By

Published : May 19, 2022, 2:19 PM IST

HOW TO MAINTAIN A HEALTHY LIVER
ਕਿਵੇਂ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖੀਏ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ?

ਜਿਗਰ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਹੀ ਪਾਚਨ, ਪਾਚਕ ਕਿਰਿਆ, ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੰਗ ਸਾਡੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਸਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਲਈ, ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਡਾ ਅਮੀਤ ਮੰਡੌਟ ਜੋ ਕਿ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਤੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਲੀਡ ਹਨ। ਉਹ ਅਡਲਟ ਹੈਪੇਟੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਲਿਵਰ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਯੂਨਿਟ ਗਲੋਬਲ ਹਸਪਤਾਲ ਮੁੰਬਈ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਲੀਵਰ ਲੰਬੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਹੈ। ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਚੰਗੇ ਲੀਵਰ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਸ਼ਾਰਦਾ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਗੈਸਟ੍ਰੋਐਂਟਰੌਲੋਜਿਸਟ ਡਾ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਦੀਪਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੀਵਰ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਜ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਵੀ ਖਾਂਦੇ ਜਾਂ ਪੀਂਦੇ ਹੋ ਉਹ ਜਿਗਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਜਿਗਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਜੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਅੰਗ ਹੈ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸਦੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇਖਭਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਤਾਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ - ਗਲਤ ਖੁਰਾਕ, ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਕਮੀ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਸ਼ੂਗਰ, ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ, ਥਾਇਰਾਇਡ ਵਿਕਾਰ, ਅਤੇ ਅਸਧਾਰਨ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਰਗੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਗੈਰ-ਅਲਕੋਹਲਿਕ ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ (NAFLD) ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਫਿਰ ਜਿਗਰ ਸਿਰੋਸਿਸ - ਦੇਰ-ਪੜਾਅ ਵਾਲੇ ਜਿਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵੱਧਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੰਦਰੁਸਤ ਜਿਗਰ ਦੇ ਟਿਸ਼ੂ ਦਾਗ ਟਿਸ਼ੂ ਨਾਲ ਬਦਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਗਰ ਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੁਕਸਾਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਮੰਡੌਟ ਨੇ ਵਜ਼ਨ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ। ਮੰਡੌਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, "ਚਰਬੀ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ, ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਸਰਤ ਕਰੋ, ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਸੇਵਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਅਤੇ ਸੰਜਮ ਨਾਲ ਕਰੋ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਨੂੰ ਘਟਾਓ ਜਾਂ ਬੰਦ ਕਰੋ, ਨਾਜਾਇਜ਼ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਬਚੋ।" ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਡਾਕਟਰ ਗੌਰਵ ਗੁਪਤਾ, ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਸਰਜਨ, ਲਿਵਰ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਅਤੇ ਐਚਪੀਬੀ ਸਰਜਰੀ ਵਿਭਾਗ, ਫੋਰਟਿਸ ਹਸਪਤਾਲ ਮੁਲੁੰਡ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲੋੜੀਂਦਾ ਪਾਣੀ ਨਾ ਪੀਣਾ, ਤਣਾਅ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੁਝ ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦਵਾਈਆਂ ਵੀ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ "ਅਸੀਟਾਮਿਨੋਫ਼ਿਨ, ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ, ਅਤੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਾਲੇ ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ; ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ; ਉਤੇਜਕ/ਏਡੀਐਚਡੀ ਦਵਾਈਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੀਟਾਲਿਨ, ਐਮਫੇਟਾਮਾਈਨ ਅਤੇ ਕੋਕੀਨ, ਮਾਰਿਜੁਆਨਾ ਅਤੇ ਐਕਸਟਸੀ," ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਜਿਗਰ ਦੀ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, "ਇੰਟਰਾਵੇਨਸ ਦਵਾਈਆਂ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ ਅਤੇ ਸੀ ਵਰਗੀਆਂ ਲਾਗਾਂ ਨੂੰ ਸੰਚਾਰਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗੰਭੀਰ ਜਿਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜਿਗਰ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।" ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਦੂਸ਼ਿਤ ਸੂਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨ, ਖੂਨ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ 'ਤੇ ਸਹੀ ਡਾਕਟਰੀ ਦੇਖਭਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ, ਨਿੱਜੀ ਸਫਾਈ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਨਾ ਕਰਨ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੈਕਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ, ਹੱਥ ਧੋਣ, ਸਾਰੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ, ਟੀਕਾਕਰਨ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਵੀ ਦਿੱਤਾ।

ਜਿਗਰ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਹੀ ਪਾਚਨ, ਪਾਚਕ ਕਿਰਿਆ, ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੰਗ ਸਾਡੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਸਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਲਈ, ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਡਾ ਅਮੀਤ ਮੰਡੌਟ ਜੋ ਕਿ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਤੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਲੀਡ ਹਨ। ਉਹ ਅਡਲਟ ਹੈਪੇਟੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਲਿਵਰ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਯੂਨਿਟ ਗਲੋਬਲ ਹਸਪਤਾਲ ਮੁੰਬਈ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਲੀਵਰ ਲੰਬੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਹੈ। ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਚੰਗੇ ਲੀਵਰ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਸ਼ਾਰਦਾ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਗੈਸਟ੍ਰੋਐਂਟਰੌਲੋਜਿਸਟ ਡਾ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਦੀਪਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੀਵਰ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਜ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਵੀ ਖਾਂਦੇ ਜਾਂ ਪੀਂਦੇ ਹੋ ਉਹ ਜਿਗਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਜਿਗਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਜੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਅੰਗ ਹੈ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸਦੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇਖਭਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਤਾਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ - ਗਲਤ ਖੁਰਾਕ, ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਕਮੀ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਸ਼ੂਗਰ, ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ, ਥਾਇਰਾਇਡ ਵਿਕਾਰ, ਅਤੇ ਅਸਧਾਰਨ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਰਗੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਗੈਰ-ਅਲਕੋਹਲਿਕ ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ (NAFLD) ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਫਿਰ ਜਿਗਰ ਸਿਰੋਸਿਸ - ਦੇਰ-ਪੜਾਅ ਵਾਲੇ ਜਿਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵੱਧਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੰਦਰੁਸਤ ਜਿਗਰ ਦੇ ਟਿਸ਼ੂ ਦਾਗ ਟਿਸ਼ੂ ਨਾਲ ਬਦਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਗਰ ਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੁਕਸਾਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਮੰਡੌਟ ਨੇ ਵਜ਼ਨ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ। ਮੰਡੌਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, "ਚਰਬੀ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ, ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਸਰਤ ਕਰੋ, ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਸੇਵਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਅਤੇ ਸੰਜਮ ਨਾਲ ਕਰੋ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਨੂੰ ਘਟਾਓ ਜਾਂ ਬੰਦ ਕਰੋ, ਨਾਜਾਇਜ਼ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਬਚੋ।" ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਡਾਕਟਰ ਗੌਰਵ ਗੁਪਤਾ, ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਸਰਜਨ, ਲਿਵਰ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਅਤੇ ਐਚਪੀਬੀ ਸਰਜਰੀ ਵਿਭਾਗ, ਫੋਰਟਿਸ ਹਸਪਤਾਲ ਮੁਲੁੰਡ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲੋੜੀਂਦਾ ਪਾਣੀ ਨਾ ਪੀਣਾ, ਤਣਾਅ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੁਝ ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦਵਾਈਆਂ ਵੀ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ "ਅਸੀਟਾਮਿਨੋਫ਼ਿਨ, ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ, ਅਤੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਾਲੇ ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ; ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ; ਉਤੇਜਕ/ਏਡੀਐਚਡੀ ਦਵਾਈਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੀਟਾਲਿਨ, ਐਮਫੇਟਾਮਾਈਨ ਅਤੇ ਕੋਕੀਨ, ਮਾਰਿਜੁਆਨਾ ਅਤੇ ਐਕਸਟਸੀ," ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਜਿਗਰ ਦੀ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, "ਇੰਟਰਾਵੇਨਸ ਦਵਾਈਆਂ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ ਅਤੇ ਸੀ ਵਰਗੀਆਂ ਲਾਗਾਂ ਨੂੰ ਸੰਚਾਰਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗੰਭੀਰ ਜਿਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜਿਗਰ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।" ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਦੂਸ਼ਿਤ ਸੂਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨ, ਖੂਨ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ 'ਤੇ ਸਹੀ ਡਾਕਟਰੀ ਦੇਖਭਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ, ਨਿੱਜੀ ਸਫਾਈ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਨਾ ਕਰਨ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੈਕਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ, ਹੱਥ ਧੋਣ, ਸਾਰੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ, ਟੀਕਾਕਰਨ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਵੀ ਦਿੱਤਾ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਥੈਲੇਸੀਮੀਆ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਇਆ ਕੈਂਪ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਥੈਲੇਸੀਮੀਆ

(ਆਈਏਐਨਐਸ)

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.