ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਰ ਕੋਈ ਇਹ ਵੀ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਸਕਰੀਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠਣਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ। ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੇਖਭਾਲ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਸਕਰੀਨ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਮੋਬਾਈਲ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਸੁਣਨ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਹੋ ਰਹੀ ਤਰੱਕੀ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਮੋਬਾਈਲ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਵੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਦਫ਼ਤਰ ਜਾਂ ਮੀਟਿੰਗ ਲਈ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਤਿਆਰ ਕਰਨੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ, ਟੀ.ਵੀ. ਦੇਖਣਾ, ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੇਖਣੀਆਂ, ਸਤਿਸੰਗ ਦੇਖਣਾ, ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣਾ ਸਿੱਖਣਾ, ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ, ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੋਨੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਉੱਥੇ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖਣ ਲਈ, ਖੇਡਣ ਲਈ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰ ਹੋਣ 'ਤੇ ਵੀ ਕਿਹੜੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਕਿਹੜੀ ਦਵਾਈ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਆਦਿ ਬਾਰੇ ਮੋਬਾਈਲ ਤੋਂ ਸਭ ਕੁਝ ਜਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਹਿਣ ਦਾ ਭਾਵ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੰਮ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਹਰ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਈਲ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਬਹੁਤ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਮੋਬਾਈਲ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜਿੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਇਸ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ, ਉਸ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਸੁਣਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਮੋਬਾਇਲ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ: ਹੈਲਥੀ ਆਈ ਕਲੀਨਿਕ, ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨੇਤਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ: ਸੰਗੀਤਾ ਭੰਡਾਰੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੋਬਾਈਲਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲਾਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੋਬਾਈਲ ਸਕਰੀਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਖੁਸ਼ਕੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਸਿਰਫ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਖੁਸ਼ਕੀ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ।
ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਗਲਤ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਵੀ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਈਲ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰੱਖਣਾ, ਇਸ ਨੂੰ ਘੱਟ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣਾ, ਲੇਟਣਾ ਜਾਂ ਬੈਠਣਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਵੀ ਅੱਖਾਂ ਉੱਤੇ ਤਣਾਅ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੀ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਜ਼ਰ ਦੀ ਕਮੀ, ਧੁੰਦਲੀ ਨਜ਼ਰ, ਲਗਾਤਾਰ ਸਿਰਦਰਦ, ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਮੇਂ ਧਿਆਨ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਖੁਜਲੀ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਪਾਣੀ ਆਉਣਾ, ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਆਦਿ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੋਬਾਈਲ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਨਾਲ ਕਈ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਨ:-
- ਹਨੇਰੇ ਜਾਂ ਘੱਟ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਈਲ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਤੇਜ਼ ਰੌਸ਼ਨੀ ਕਾਰਨ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਪੁਤਲੀਆਂ ਅਤੇ ਨਸਾਂ ਸੁੰਗੜ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸਿਰ ਦਰਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਨਜ਼ਰ ਨੂੰ ਫੋਕਸ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਆਮ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਵਿੱਚ ਧੁੰਦਲਾਪਨ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਕਈ ਵਾਰ ਮੋਬਾਈਲ ਤੋਂ ਦੂਰ ਜਾ ਕੇ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਦੇਖਣ 'ਤੇ ਕੁਝ ਪਲਾਂ ਲਈ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਬਲੈਕਆਊਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ 'ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
- ਕਿਉਂਕਿ ਮੋਬਾਈਲ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਡੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਲਕਾਂ ਘੱਟ ਝਪਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਖੁਸ਼ਕੀ ਵਧਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਖਾਰਸ਼ ਅਤੇ ਜਲਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਕਿਸੇ ਵਸਤੂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਸਤੂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਅੱਖਾਂ ਭਾਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
- ਮੋਤੀਆਬਿੰਦ ਜਾਂ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ: ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਵੱਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਲਤ ਆਮ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਮੋਬਾਈਲ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਅਤੇ ਮਜ਼ੇਦਾਰ ਸਾਥੀ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਕ ਤਾਂ ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਬੁਢਾਪੇ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕਈ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮੋਬਾਈਲ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਡਾ: ਸੰਗੀਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ, ਵੱਡਿਆਂ ਜਾਂ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ ਮੋਬਾਈਲ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਅਪਨਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-
- 20/20/20 ਨਿਯਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਹਰ 20 ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰੇਕ ਲਓ ਅਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 20 ਸੈਕਿੰਡ ਤੱਕ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 20 ਫੁੱਟ ਦੂਰ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।
- ਸਮਾਰਟਫੋਨ 'ਚ ਐਂਟੀ ਗਲੇਅਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਫ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀ ਗਲੇਅਰ ਸਕਰੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਐਂਟੀ ਗਲੇਅਰ ਲੈਂਸ ਜਾਂ ਐਨਕਾਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਅਤੇ ਚਿਹਰੇ ਵਿਚਕਾਰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 16 ਤੋਂ 18 ਇੰਚ ਦੀ ਦੂਰੀ ਰੱਖੋ।
- ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਜਾਂ ਲੈਪਟਾਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ।
- ਰਾਤ ਨੂੰ ਫੋਨ ਨੂੰ ਡਾਰਕ ਮੋਡ 'ਚ ਆਨ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
- ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਦੀ ਸਕਰੀਨ ਦੀ ਚਮਕ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੰਤੁਲਿਤ ਰੱਖੋ ਯਾਨੀ ਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਘੱਟ।
- ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਦੀ ਸਕਰੀਨ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਫ ਰੱਖੋ।
- ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ ਜਦੋਂ ਵੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਹਰ ਅੱਧੇ ਘੰਟੇ ਵਿੱਚ 10 ਤੋਂ 20 ਵਾਰ ਪਲਕਾ ਝਪਕਦੇ ਰਹੋ।
ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਅਭਿਆਸ: ਡਾ: ਸੰਗੀਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਨਿਯਮਤ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵੀ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਸਧਾਰਨ ਕਸਰਤਾਂ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-
- ਕੁਰਸੀ ਜਾਂ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਆਪਣੇ ਅੰਗੂਠੇ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਗਭਗ 10 ਇੰਚ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਗਭਗ 10 ਸਕਿੰਟ ਲਈ ਇਸ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰੋ। ਹੁਣ ਲਗਭਗ 15 ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਦੂਰ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣਾ ਧਿਆਨ ਵਾਪਸ ਅੰਗੂਠੇ 'ਤੇ ਲਗਾਓ।
- ਇੱਕ ਥਾਂ 'ਤੇ ਬੈਠੋ। ਆਪਣੇ ਸੱਜੇ ਅੰਗੂਠੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰੋ। ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਅੰਗੂਠੇ ਨੂੰ ਅਨੰਤ ਚਿੰਨ੍ਹ ਦੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਿਲਾਓ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅੰਗੂਠੇ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਰਹਿਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਕਸਰਤ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 5 ਵਾਰ ਘੜੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਘੜੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
- ਕਿਸੇ ਵੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਬੈਠੋ ਜਾਂ ਲੇਟ ਜਾਓ। ਹੁਣ 10 ਤੋਂ 15 ਵਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਝਪਕਾਓ। ਫਿਰ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰੋ ਅਤੇ 20 ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਆਰਾਮ ਕਰੋ।
- ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ 5 ਸਕਿੰਟ ਲਈ ਕੱਸ ਕੇ ਬੰਦ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅੱਖਾ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹੋ।
- ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਤੱਕ ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਹਿਲਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਫਿਰ ਉਹੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸੱਜੇ ਤੋਂ ਖੱਬੇ ਦੁਹਰਾਉਣੀ ਹੋਵੇਗੀ।
- ਆਪਣੀਆਂ ਹਥੇਲੀਆਂ ਨੂੰ ਰਗੜੋ। ਜਦੋਂ ਹੱਥ ਗਰਮ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖੋ। ਹਥੇਲੀਆਂ ਦੀ ਗਰਮੀ ਘੱਟ ਹੋਣ ਤੱਕ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖੋ।
ਡਾ: ਸੰਗੀਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਨਜ਼ਰ ਵਿਚ ਨੁਕਸ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਅਤੇ ਸਥਾਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- plastic: ਸਾਵਧਾਨ! ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹੋ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹੋ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ
