ETV Bharat / sukhibhava

ਬਿਹਤਰ ਪੋਸ਼ਣ ਬਿਹਤਰ ਪਾਚਣ ਦੀ ਕੁੰਜੀ

ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੁਆਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੋਸ਼ਣ (Nutrition) ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਭੋਜਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੰਪੂਰਨ ਸਿਹਤ ਲਈ ਪੋਸ਼ਣ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਇਸ ਸਾਲ ਸਾਡਾ ਦੇਸ਼ 39ਵਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੋਸ਼ਣ ਹਫ਼ਤਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੇਲਿਬਰਿਟੀ ਪੋਸ਼ਣ (Celebrity Nutrition) ਮਾਹਰ ਰੁਜੁਤਾ ਦਿਵੇਕਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬਿਹਤਰ ਪੋਸ਼ਣ ਲਈ ਕੁੱਝ ਟਿਪਸ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਬਿਹਤਰ ਪੋਸ਼ਣ ਬਿਹਤਰ ਪਾਚਣ ਦੀ ਕੁੰਜੀ
ਬਿਹਤਰ ਪੋਸ਼ਣ ਬਿਹਤਰ ਪਾਚਣ ਦੀ ਕੁੰਜੀ
author img

By

Published : Sep 4, 2021, 10:22 AM IST

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ:ਪੋਸ਼ਣ (Nutrition) ਦੇ ਲਈ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਲਈ 1 ਤੋਂ 7 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ 39ਵਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੋਸ਼ਣ ਹਫ਼ਤਾ 2021, ਫੀਡਿੰਗ ਸਮਾਰਟ, ਰਾਇਟ ਫਰਾਮ ਸਟਾਰਟ ਥੀਮ ਉੱਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਚਲਦੇ ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਮਾਹਰ ਅਤੇ ਫਿਟਨੇਸ ਮਾਹਰ ਰੁਜੁਤਾ ਦਿਵੇਕਰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀ ਕੀ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਕੀ ਪਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਾਡਾ ਖਾਣਾ ਠੀਕ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਪਾਚਣ ਠੀਕ ਰਹੇਗਾ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਸਾਡਾ ਪਾਚਣ ਠੀਕ ਰਹੇਗਾ ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਸਕਿਨ ਅਤੇ ਬਾਲ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿਣਗੇ ਅਤੇ ਅਸੀ ਕੋਮੋਰਬੀਟੀ ਜਿਵੇਂ ਸ਼ੂਗਰ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਆਦਿ ਰੋਗਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।

ਕੀ ਹੈ ਖ਼ਰਾਬ ਪਾਚਣ?

ਰੁਜੁਤਾ ਦਿਵੇਕਰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਅਸੀ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਾਦ ਪਦਾਰਥ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਉਸਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸੂਖਮ ਪਾਲਣ ਵਾਲੇ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਜਾਂ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮੰਤਵ ਹੈ ਦੀ ਸਾਡੇ ਪਾਚਣ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਚਣ ਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਖਰਾਬੀ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਭੋਜਨ ਨਾਲ ਪਾਲਣ ਵਾਲੇ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।

ਪਾਲਣ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਖ਼ਰਾਬ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਵਿਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ ਸਾਡੇ ਪਾਚਣ ਤੰਤਰ ਦਾ ਕਾਰਜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਜੇਕਰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਚਲਦੇ ਸਾਡਾ ਪਾਚਣ ਤੰਤਰ ਠੀਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਗੈਸ, ਢਿੱਡ ਫੁੱਲਣਾ ਜਾਂ ਐਸਿਡਿਟੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਂ ਹੋਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮੰਤਵ ਹੈ ਦੀ ਤੁਹਾਡਾ ਪਾਚਣ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਖ਼ਰਾਬ ਪਾਚਣ ਦੇ ਕਾਰਨ

ਰੁਜੁਤਾ ਦਿਵੇਕਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪੰਜ ਗੱਲਾਂ ਪਾਚਣ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਣ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ

ਦਿਨ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਪੀਣਾ ਜਾਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਪਾਚਣ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੋਤਲ ਰੱਖੋ ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੀ-ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਯਾਦ ਰਹੇ।

ਚਾਹ/ਕਾਫ਼ੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀ ਕਾਲੀ, ਹਰੀ ਜਾਂ ਦੁੱਧ ਆਧਾਰਿਤ , ਚਾਹ ਜਾਂ ਕਾਫ਼ੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਸੁਨਿਸਚਿਤ ਕਰੀਏ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 3 ਕਪ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਚਾਹ / ਕਾਫ਼ੀ ਨਾ ਲਵੋਂ।ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਵੀ ਸੁਨਿਸਚਿਤ ਕਰੀਏ ਕਿ ਨੇਮੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਸ਼ਾਮ 4 ਵਜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਾਹ / ਕਾਫ਼ੀ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਹੇਜ ਕਰੋ।

ਗਲਤ ਅਨੁਪਾਤ

ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰੋ। ਭੋਜਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਠੀਕ ਮਾਤਰਾ ਅਤੇ ਅਨਪਾਤ ਵਿੱਚ ਖਾਉ। ਜਿਵੇਂ ਚਾਵਲ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਦਾਲ ਨਾਲੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਆਦਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਾਲ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵੀ ਸਬਜੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਦਾਲ ਜਾਂ ਸਬਜੀ ਦਾ ਜਿਆਦਾ ਸੇਵਨ ਨਾ ਕਰੀਏ ਜਾਂ ਚਾਵਲ ਅਤੇ ਚਪਾਤੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਰਹੇਜ ਨਾ ਕਰੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਾਚਣ ਸਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਚਰਬੀ ਦੀ ਕਮੀ ਠੀਕ ਨਹੀਂ

ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸਿਹਤ ਜਾਂ ਪਤਲੇ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਘੀ, ਫੁਲ-ਫੈਟ ਦੁੱਧ, ਮੱਖਣ, ਮੂੰਗਫਲੀ ਜਿਵੇਂ ਚੰਗੇ ਚਰਬੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤਿਆਗ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਸਦੇ ਅਲਟਰਾ-ਪ੍ਰੋਸੇਸਡ ਸਵਰੂਪ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗੁਡ ਫੈਟ ਸਾਡੇ ਪਾਚਣ ਨੂੰ ਤੰਦੁਰੁਸਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਿਲਕੁੱਲ ਵੀ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਲੰਮੀ ਮਿਆਦ ਤੱਕ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਚਣ ਉੱਤੇ ਅਸਰ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਿਹਤਰ ਪਾਚਣ ਲਈ ਤੁਸੀ ਠੀਕ ਸਮੇਂਤੇ ਅਤੇ ਠੀਕ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਚਰਬੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰ ਸੱਕਦੇ ਹੋ ।

ਕਸਰਤ / ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨਾ ਕਰਨਾ

ਗਤੀਹੀਨ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਕਸਰਤ ਨਾ ਕਰਨਾ ਵੀ ਪਾਚਣ ਸਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਨਿੱਤ ਨੇਮੀ ਰੂਪ ਨਾਲ ਸੈਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਪਾਚਣ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਈ 5 ਟਿਪਸ

1. ਘੀ ਅਤੇ ਗੁੜ

ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਘੀ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀ ਲਾਇਨਿੰਗ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਗੁੜ ਖਾਣ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਫਾਇਬਰ (Fiber) ਅਤੇ ਆਇਰਨ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਾਇਡਰੇਟ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਨਾਲ ਹੀ ਮਿੱਠਾ ਖਾਣ ਦੀ ਲਾਲਸਾ ਤੋਂ ਵੀ ਬਚਾਉਦਾ ਹੈ।ਗੁੜ ਅਤੇ ਘੀ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਸਾਹ ਦੀ ਦੁਰਗੰਧ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਤੁਸੀ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋ ਬਾਅਦ 1 ਚੱਮਚ ਗੁੜ ਅਤੇ 1 ਚੱਮਚ ਘੀ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ।

2. ਇੱਕ ਕੇਲਾ ਜ਼ਰੂਰ ਲਵੋ

ਕੇਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੀਬਾਔਟਿਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਲਈ ਭੋਜਨ ਦਾ ਕਾਰਜ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ , ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਦਿਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੁਆਤ ਕਰੋ ਜਾਂ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਲੰਚ ਜਾਂ ਡਿਨਰ ਖਤਮ ਕਰੋ। ਇਸ ਨੂੰ ਤੁਸੀ ਸ਼ਾਮ 4 -6 ਵਜੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਖਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੇਲਾ ਤੁਹਾਡੇ ਢਿੱਡ ਦੇ ਗੁਡ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨੂੰ ਪਨਪਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਚਣ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।

3. ਦਹੀ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ਮਿਸ਼

ਦਹੀ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ਮਿਸ਼, ਪ੍ਰੀਬਾਔਟਿਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਬਾਔਟਿਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦਾ ਮੇਲ ਹੈ। ਇਹ ਡਕਾਰ ਵਰਗੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਗੈਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨੀਂਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਂ, ਇਰਿਟੇਬਲ ਬੋਵੇਲ ਸਿਸਟਮ , ਪੀਸੀਓਡੀ, ਜਾਂ ਕਮਜੋਰ ਪਾਚਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਸੇਵਨ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਅਤੇ ਬੀ12 ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਤੁਸੀ ਲੰਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਂ ਦੁਪਹਿਰ 3 :30- 4 ਵਜੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਖਾਓ।

4. ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ

ਆਪਣੀ ਦਿਨ ਚਰਿਆ ਵਿੱਚ ਨੇਮੀ ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ ਸੁਨਿਸਚਿਤ ਕਰੋ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਕਸਰਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਪੈਦਲ ਨਾ ਚੱਲੋ।ਯੋਗ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੀ ਦਿਨ ਚਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਆਸਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਅਭਿਆਸ ਪਾਚਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦੁਰੁਸਤ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ।

5. ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਲਵੇਂ

ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਤਨਾਣ ਗ੍ਰਸਤ ਹੋਣਾ, ਕੰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਉਦਾਸੀਨ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਥਕਾਣ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਝਪਕੀ ਨਾ ਲੈਣਾ ਵੀ ਪਾਚਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਬਿਹਤਰ ਪਾਚਣ ਨੀਂਦ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਹਰ ਦੁਪਹਿਰ 15-20 ਮਿੰਟ ਦੀ ਝਪਕੀ, ਤੁਹਾਡੀ ਰਾਤ ਦੀ ਨੀਂਦ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀ ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀ ਤਰੋ ਤਾਜਾ ਹੋ ਕੇ ਉਠਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਢਿੱਡ ਵੀ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ:ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਘੁਰਾੜੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ:ਪੋਸ਼ਣ (Nutrition) ਦੇ ਲਈ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਲਈ 1 ਤੋਂ 7 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ 39ਵਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੋਸ਼ਣ ਹਫ਼ਤਾ 2021, ਫੀਡਿੰਗ ਸਮਾਰਟ, ਰਾਇਟ ਫਰਾਮ ਸਟਾਰਟ ਥੀਮ ਉੱਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਚਲਦੇ ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਮਾਹਰ ਅਤੇ ਫਿਟਨੇਸ ਮਾਹਰ ਰੁਜੁਤਾ ਦਿਵੇਕਰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀ ਕੀ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਕੀ ਪਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਾਡਾ ਖਾਣਾ ਠੀਕ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਪਾਚਣ ਠੀਕ ਰਹੇਗਾ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਸਾਡਾ ਪਾਚਣ ਠੀਕ ਰਹੇਗਾ ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਸਕਿਨ ਅਤੇ ਬਾਲ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿਣਗੇ ਅਤੇ ਅਸੀ ਕੋਮੋਰਬੀਟੀ ਜਿਵੇਂ ਸ਼ੂਗਰ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਆਦਿ ਰੋਗਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।

ਕੀ ਹੈ ਖ਼ਰਾਬ ਪਾਚਣ?

ਰੁਜੁਤਾ ਦਿਵੇਕਰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਅਸੀ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਾਦ ਪਦਾਰਥ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਉਸਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸੂਖਮ ਪਾਲਣ ਵਾਲੇ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਜਾਂ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮੰਤਵ ਹੈ ਦੀ ਸਾਡੇ ਪਾਚਣ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਚਣ ਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਖਰਾਬੀ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਭੋਜਨ ਨਾਲ ਪਾਲਣ ਵਾਲੇ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।

ਪਾਲਣ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਖ਼ਰਾਬ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਵਿਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ ਸਾਡੇ ਪਾਚਣ ਤੰਤਰ ਦਾ ਕਾਰਜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਜੇਕਰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਚਲਦੇ ਸਾਡਾ ਪਾਚਣ ਤੰਤਰ ਠੀਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਗੈਸ, ਢਿੱਡ ਫੁੱਲਣਾ ਜਾਂ ਐਸਿਡਿਟੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਂ ਹੋਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮੰਤਵ ਹੈ ਦੀ ਤੁਹਾਡਾ ਪਾਚਣ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਖ਼ਰਾਬ ਪਾਚਣ ਦੇ ਕਾਰਨ

ਰੁਜੁਤਾ ਦਿਵੇਕਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪੰਜ ਗੱਲਾਂ ਪਾਚਣ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਣ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ

ਦਿਨ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਪੀਣਾ ਜਾਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਪਾਚਣ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੋਤਲ ਰੱਖੋ ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੀ-ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਯਾਦ ਰਹੇ।

ਚਾਹ/ਕਾਫ਼ੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀ ਕਾਲੀ, ਹਰੀ ਜਾਂ ਦੁੱਧ ਆਧਾਰਿਤ , ਚਾਹ ਜਾਂ ਕਾਫ਼ੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਸੁਨਿਸਚਿਤ ਕਰੀਏ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 3 ਕਪ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਚਾਹ / ਕਾਫ਼ੀ ਨਾ ਲਵੋਂ।ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਵੀ ਸੁਨਿਸਚਿਤ ਕਰੀਏ ਕਿ ਨੇਮੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਸ਼ਾਮ 4 ਵਜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਾਹ / ਕਾਫ਼ੀ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਹੇਜ ਕਰੋ।

ਗਲਤ ਅਨੁਪਾਤ

ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰੋ। ਭੋਜਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਠੀਕ ਮਾਤਰਾ ਅਤੇ ਅਨਪਾਤ ਵਿੱਚ ਖਾਉ। ਜਿਵੇਂ ਚਾਵਲ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਦਾਲ ਨਾਲੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਆਦਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਾਲ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵੀ ਸਬਜੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਦਾਲ ਜਾਂ ਸਬਜੀ ਦਾ ਜਿਆਦਾ ਸੇਵਨ ਨਾ ਕਰੀਏ ਜਾਂ ਚਾਵਲ ਅਤੇ ਚਪਾਤੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਰਹੇਜ ਨਾ ਕਰੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਾਚਣ ਸਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਚਰਬੀ ਦੀ ਕਮੀ ਠੀਕ ਨਹੀਂ

ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸਿਹਤ ਜਾਂ ਪਤਲੇ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਘੀ, ਫੁਲ-ਫੈਟ ਦੁੱਧ, ਮੱਖਣ, ਮੂੰਗਫਲੀ ਜਿਵੇਂ ਚੰਗੇ ਚਰਬੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤਿਆਗ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਸਦੇ ਅਲਟਰਾ-ਪ੍ਰੋਸੇਸਡ ਸਵਰੂਪ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗੁਡ ਫੈਟ ਸਾਡੇ ਪਾਚਣ ਨੂੰ ਤੰਦੁਰੁਸਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਿਲਕੁੱਲ ਵੀ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਲੰਮੀ ਮਿਆਦ ਤੱਕ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਚਣ ਉੱਤੇ ਅਸਰ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਿਹਤਰ ਪਾਚਣ ਲਈ ਤੁਸੀ ਠੀਕ ਸਮੇਂਤੇ ਅਤੇ ਠੀਕ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਚਰਬੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰ ਸੱਕਦੇ ਹੋ ।

ਕਸਰਤ / ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨਾ ਕਰਨਾ

ਗਤੀਹੀਨ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਕਸਰਤ ਨਾ ਕਰਨਾ ਵੀ ਪਾਚਣ ਸਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਨਿੱਤ ਨੇਮੀ ਰੂਪ ਨਾਲ ਸੈਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਪਾਚਣ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਈ 5 ਟਿਪਸ

1. ਘੀ ਅਤੇ ਗੁੜ

ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਘੀ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀ ਲਾਇਨਿੰਗ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਗੁੜ ਖਾਣ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਫਾਇਬਰ (Fiber) ਅਤੇ ਆਇਰਨ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਾਇਡਰੇਟ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਨਾਲ ਹੀ ਮਿੱਠਾ ਖਾਣ ਦੀ ਲਾਲਸਾ ਤੋਂ ਵੀ ਬਚਾਉਦਾ ਹੈ।ਗੁੜ ਅਤੇ ਘੀ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਸਾਹ ਦੀ ਦੁਰਗੰਧ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਤੁਸੀ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋ ਬਾਅਦ 1 ਚੱਮਚ ਗੁੜ ਅਤੇ 1 ਚੱਮਚ ਘੀ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ।

2. ਇੱਕ ਕੇਲਾ ਜ਼ਰੂਰ ਲਵੋ

ਕੇਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੀਬਾਔਟਿਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਲਈ ਭੋਜਨ ਦਾ ਕਾਰਜ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ , ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਦਿਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੁਆਤ ਕਰੋ ਜਾਂ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਲੰਚ ਜਾਂ ਡਿਨਰ ਖਤਮ ਕਰੋ। ਇਸ ਨੂੰ ਤੁਸੀ ਸ਼ਾਮ 4 -6 ਵਜੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਖਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੇਲਾ ਤੁਹਾਡੇ ਢਿੱਡ ਦੇ ਗੁਡ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨੂੰ ਪਨਪਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਚਣ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।

3. ਦਹੀ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ਮਿਸ਼

ਦਹੀ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ਮਿਸ਼, ਪ੍ਰੀਬਾਔਟਿਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਬਾਔਟਿਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦਾ ਮੇਲ ਹੈ। ਇਹ ਡਕਾਰ ਵਰਗੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਗੈਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨੀਂਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਂ, ਇਰਿਟੇਬਲ ਬੋਵੇਲ ਸਿਸਟਮ , ਪੀਸੀਓਡੀ, ਜਾਂ ਕਮਜੋਰ ਪਾਚਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਸੇਵਨ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਅਤੇ ਬੀ12 ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਤੁਸੀ ਲੰਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਂ ਦੁਪਹਿਰ 3 :30- 4 ਵਜੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਖਾਓ।

4. ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ

ਆਪਣੀ ਦਿਨ ਚਰਿਆ ਵਿੱਚ ਨੇਮੀ ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ ਸੁਨਿਸਚਿਤ ਕਰੋ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਕਸਰਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਪੈਦਲ ਨਾ ਚੱਲੋ।ਯੋਗ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੀ ਦਿਨ ਚਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਆਸਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਅਭਿਆਸ ਪਾਚਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦੁਰੁਸਤ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ।

5. ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਲਵੇਂ

ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਤਨਾਣ ਗ੍ਰਸਤ ਹੋਣਾ, ਕੰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਉਦਾਸੀਨ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਥਕਾਣ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਝਪਕੀ ਨਾ ਲੈਣਾ ਵੀ ਪਾਚਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਬਿਹਤਰ ਪਾਚਣ ਨੀਂਦ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਹਰ ਦੁਪਹਿਰ 15-20 ਮਿੰਟ ਦੀ ਝਪਕੀ, ਤੁਹਾਡੀ ਰਾਤ ਦੀ ਨੀਂਦ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀ ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀ ਤਰੋ ਤਾਜਾ ਹੋ ਕੇ ਉਠਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਢਿੱਡ ਵੀ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ:ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਘੁਰਾੜੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.