25 ਜੂਨ, 2021 ਨੂੰ ਦਿ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਕਲੀਨੀਕਲ ਐਂਡੋਕਰੀਨੋਲੋਜੀ ਐਂਡ ਮੈਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ (The Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism) ਵਿੱਚ ਆੱਨਲਾਈਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਇੱਕ ਖੋਜ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਐਂਟੀਸਾਈਡ ਸ਼ੂਗਰ (Antioxidant diabetes) ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਖੋਜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪ੍ਰੋਟੋਨ ਪੰਪ ਇਨਿਹਿਬਟਰਸ (PPI) ਜੋ ਕਿ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਐਂਟਾਸੀਡਸ (Antacids) ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੇਟ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਆਇਨਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਐਸਿਡ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਕੀ ਹੈ ਐਂਟਾਸੀਡ
ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਐਂਟਾਸੀਡਸ (Antacids) ਦਾ ਅਸਰ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਜਾਣ ਲੈਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਐਂਟਾਸੀਡਸ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਐਂਟਾਸੀਡਸ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਹੈ ਜੋ ਪੇਟ ਦੇ ਐਸਿਡ ਨੂੰ ਬੇਅਸਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ, ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਜਾਂ ਸੋਡੀਅਮ ਬਾਈਕਾਰਬੋਨੇਟ (Aluminum, calcium, magnesium or sodium bicarbonate)ਵਰਗੇ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਪੇਟ ਦੇ ਐਸਿਡ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸਦੇ PH ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਨਿਰਪੱਖ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਐਲਕਾਲਿਸ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਐਂਟਾਸਿਡਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਗੈਸਟ੍ਰੋਇਸੋਫੇਗਲ ਰੀਫਲਕਸ ਬਿਮਾਰੀ (ਜੀਈਆਰਡੀ) ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਐਸਿਡ ਰਿਫਲੈਕਸ ਅਤੇ ਅਪਚ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਕਿਸਮ ਦੇ ਐਂਟਾਸੀਡਸ (Antacids) ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀਆਂ ਮੈਡੀਕਲ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਐਂਟਾਸੀਡਸ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਲਮੀਨੀਅਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਫਾਸਫੇਟ ਦੇ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਨੂੰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਡਾਕਟਰ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਲਈ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਕਾਰਬੋਨੇਟ ਵਾਲੇ ਐਂਟਾਸੀਡਸ ਅਤੇ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਆਕਸਾਈਡ ਐਂਟਾਸੀਡਸ (Magnesium oxide antacids) ਦਾ ਨੁਸਖਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਗਲੂਕੋਜ਼ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਐਂਟਾਸੀਡਸ
ਐਂਡੋਕਰੀਨ ਸੋਸਾਇਟੀ (Endocrine Society) ਦੇ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਕਲੀਨੀਕਲ ਐਂਡੋਕਰੀਨੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਮੈਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਮੈਟਾ-ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਐਂਟਾਸੀਡ ਪੀਪੀਆਈ (Antacid PPI) ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸਦਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਐਂਟਾਸੀਡਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਜੋਖ਼ਮ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਘਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਖੋਜ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਲੱਡ ਗਲੂਕੋਜ਼ (Blood glucose)ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਪ੍ਰੋਟੋਨ ਪੰਪ ਇਨਿਹਿਬਟਰਸ (PPI) ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਮੈਟਾ-ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਹ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਆਮ ਜਨਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਗਲਾਈਸੈਮਿਕ (Glycemic) ਨਿਯੰਤਰਣ ਲਈ 7 ਅਧਿਐਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 342 ਭਾਗੀਦਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਜੋਖ਼ਮ ਲਈ 5 ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 244,439 ਭਾਗੀਦਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਐਂਟੀਸਾਈਡ ਸ਼ੂਗਰ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ HbA1c ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ 0.36% ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 7 ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ 10 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ/ਡੀਐਲ ਤੱਕ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਗਲਾਈਸੈਮਿਕ (Glycemic) ਨਿਯੰਤਰਣ ਲਈ 7 ਅਧਿਐਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 342 ਭਾਗੀਦਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਜੋਖ਼ਮ ਲਈ 5 ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 244,439 ਭਾਗੀਦਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਐਂਟੀਸਾਈਡ ਸ਼ੂਗਰ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ HbA1c ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ 0.36% ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 7 ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ 10 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ/ਡੀਐਲ ਤੱਕ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਆਪਣੇ ਯੋਗ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ
