ETV Bharat / science-and-technology

ਅਧਿਐਨ: 11 ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਜੂਦ ਸਨ ਪੰਜ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਕੁੱਤੇ

ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ 11,000 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ 27 ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੇ ਡੀਐਨਏ ਦੀ ਮੈਪਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਹਿੰਮ ਯੁੱਗ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਪੰਜ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਸਲਾਂ ਦੇ ਕੁੱਤੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਸਾਇੰਸ ਰਸਾਲੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ, ਖੋਜ ਟੀਮ ਨੇ 11 ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੇ ਡੀਐਨਏ ਡੇਟਿੰਗ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਆਖਰੀ ਹਿੰਮਯੁੱਗ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸੀ।

ਤਸਵੀਰ
ਤਸਵੀਰ
author img

By

Published : Nov 7, 2020, 4:07 PM IST

Updated : Feb 16, 2021, 7:52 PM IST

ਨਿਊ ਯਾਰਕ: ਯੂਰਪ, ਨੇੜਲੇ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਸਾਇਬੇਰੀਆ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ 27 ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੇ ਡੀਐਨਏ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਟੀਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਪੰਜ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਸਲਾਂ ਦੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਪਾਲਤੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਜੈਨੇਟਿਕ ਔਲਾਦ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਿੰਜਰ ਸਮੱਗਰੀ ਤੋਂ ਡੀ ਐਨ ਏ ਕੱਢਿਆ, ਇਹ ਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁੱਤੇ ਕਿਵੇਂ ਵਿਕਸਤ ਹੋਏ ਜਦੋਂ ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਸਨ।

ਟੈਕਸਾਸ ਦੀ ਏ ਐਂਡ ਐਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਅਧਿਐਨ ਲੇਖਕ ਅੰਨਾ ਲਿੰਡਰਹੋਲਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਅਤੇ ਇਸ ਟੀਮ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੁੱਤੇ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਲਿੰਡਰਹੋਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਕੁੱਤੇ ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਪਾਲਤੂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ, ਅਸੀਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦਾ ਡੀਐਨਏ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਇਹ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਕੁੱਤੇ ਦੀ ਰਹਿੰਦ ਖੂੰਹਦ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੰਦ ਜਾਂ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਲਏ ਗਏ ਸਨ।

ਇਹਨਾਂ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਡੀ ਐਨ ਏ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਟੀਮ ਨੂੰ ਜੈਨੇਟਿਕ ਕੋਡ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰੇਕ ਕੁੱਤੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿ ਇਹ ਅਜੋਕੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਸਬੰਧਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਕੁੱਤੇ ਦੇ ਜੀਨੋਮ ਨੂੰ ਵੇਖਦਿਆਂ, ਅਸੀਂ ਉਸ ਕੁੱਤੇ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਉਸ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁੱਤੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇਕੋ ਜਿਹੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਭਾਵ ਉਹ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਆਮ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦਾ ਡੀਐਨਏ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਲਿੰਡਰਹੋਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ 11 ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਪੰਜ ਵੰਸ਼ਾਵਲੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਇੰਨੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਵੇਖੀ।

ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਰੇ ਕੁੱਤੇ ਇੱਕ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਬਘਿਆੜ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਤੋਂ ਆਏ ਸਨ। ਬਘਿਆੜਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਆਬਾਦੀ ਜੋ ਅਲੋਪ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।

ਅਧਿਐਨ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਸਾਡੇ ਪਾਲਤੂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨਾਲ ਅਜੌਕੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਘਿਆੜ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਨੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸਬੰਧ ਹੁਣ ਵਧੇਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਮਨੁੱਖ ਚਲੇ ਗਏ, ਉਹ ਲਗਭਗ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਆਪਣੇ ਕੁੱਤੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਗਏ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੰਪਰਕ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।

ਨਿਊ ਯਾਰਕ: ਯੂਰਪ, ਨੇੜਲੇ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਸਾਇਬੇਰੀਆ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ 27 ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੇ ਡੀਐਨਏ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਟੀਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਪੰਜ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਸਲਾਂ ਦੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਪਾਲਤੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਜੈਨੇਟਿਕ ਔਲਾਦ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਿੰਜਰ ਸਮੱਗਰੀ ਤੋਂ ਡੀ ਐਨ ਏ ਕੱਢਿਆ, ਇਹ ਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁੱਤੇ ਕਿਵੇਂ ਵਿਕਸਤ ਹੋਏ ਜਦੋਂ ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਸਨ।

ਟੈਕਸਾਸ ਦੀ ਏ ਐਂਡ ਐਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਅਧਿਐਨ ਲੇਖਕ ਅੰਨਾ ਲਿੰਡਰਹੋਲਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਅਤੇ ਇਸ ਟੀਮ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੁੱਤੇ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਲਿੰਡਰਹੋਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਕੁੱਤੇ ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਪਾਲਤੂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ, ਅਸੀਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦਾ ਡੀਐਨਏ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਇਹ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਕੁੱਤੇ ਦੀ ਰਹਿੰਦ ਖੂੰਹਦ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੰਦ ਜਾਂ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਲਏ ਗਏ ਸਨ।

ਇਹਨਾਂ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਡੀ ਐਨ ਏ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਟੀਮ ਨੂੰ ਜੈਨੇਟਿਕ ਕੋਡ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰੇਕ ਕੁੱਤੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿ ਇਹ ਅਜੋਕੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਸਬੰਧਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਕੁੱਤੇ ਦੇ ਜੀਨੋਮ ਨੂੰ ਵੇਖਦਿਆਂ, ਅਸੀਂ ਉਸ ਕੁੱਤੇ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਉਸ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁੱਤੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇਕੋ ਜਿਹੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਭਾਵ ਉਹ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਆਮ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦਾ ਡੀਐਨਏ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਲਿੰਡਰਹੋਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ 11 ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਪੰਜ ਵੰਸ਼ਾਵਲੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਇੰਨੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਵੇਖੀ।

ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਰੇ ਕੁੱਤੇ ਇੱਕ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਬਘਿਆੜ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਤੋਂ ਆਏ ਸਨ। ਬਘਿਆੜਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਆਬਾਦੀ ਜੋ ਅਲੋਪ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।

ਅਧਿਐਨ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਸਾਡੇ ਪਾਲਤੂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨਾਲ ਅਜੌਕੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਘਿਆੜ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਨੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸਬੰਧ ਹੁਣ ਵਧੇਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਮਨੁੱਖ ਚਲੇ ਗਏ, ਉਹ ਲਗਭਗ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਆਪਣੇ ਕੁੱਤੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਗਏ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੰਪਰਕ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।

Last Updated : Feb 16, 2021, 7:52 PM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.