ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਕਰਨਾਟਕ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ 28 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। 1983 ਵਿਚ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣੀ ਸੀ। ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਹੇਗੜੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਆਪਣੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਵਿਚ ਐਸ. ਆਰ ਬੋਮਈ (ਐੱਸ. ਆਰ. ਬੋਮਈ) ਉਦਯੋਗ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਅਚਾਨਕ ਹੇਗੜੇ 'ਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਦੇ ਫੋਨ ਟੈਪਿੰਗ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲੱਗਿਆ। ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਸਵਾਮੀ ਨੇ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਹੇਗੜੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਮੋਰਚਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ। ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੇਰਬਦਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਐਸ ਆਰ ਬੋਮਈ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ 11 ਵੇਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ (1988–89)ਬਣੇ ।
25 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਸਮੇਂ ਦਾ ਚੱਕਰ ਚਲਿਆ। ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਨੇ 2019 ਵਿੱਚ ਬੀ. ਐੱਸ. ਯੇਦੀਯੁਰੱਪਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸਰਕਾਰ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਵਕ ਚਲਦੀ ਰਹੀ। ਅਚਾਨਕ ਬੀਜੇਪੀ ਹਾਈ ਕਮਾਨ ਨੇ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਸਵਰਾਜ ਬੋਮਈ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ 23 ਵੇਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਬਸਵਰਾਜ ਨੇ 28 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ।
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੋਗੇ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿਚ ਕੀ ਆਮ ਹੈ? ਪਹਿਲਾਂ, ਦੋਵਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਬਣੀ। ਦੂਜਾ, ਪਿਤਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ 25 ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਪੁੱਤਰ ਕਰਨਾਟਕ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਿਆ। ਬਸਵਰਾਜ ਬੋਮਈ, ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਆਗੂ, ਐਸ.ਆਰ. ਬੋਮਈ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਹਨ। ਐੱਸ.ਡੀ. ਕੁਮਾਰਸਵਾਮੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਸਵਰਾਜ ਰਾਜ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਦੂਸਰੇ ਵਿਅਕਤੀ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵੀ ਸਨ। ਐਚਡੀ ਕੁਮਾਰਸਵਾਮੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਐਚਡੀ ਦੇਵੇਗੌੜਾ ਰਾਜ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਬਸਵਰਾਜ ਕਿਉਂ ਬਣੇ ਹਾਈ ਕਮਾਨ ਦੀ ਪਸੰਦ
- ਬਸਵਰਾਜ ਬੋਮਈ ਦਾ ਅਕਸ ਸਾਫ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜੇ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਨਹੀਂ ਲੱਗੇ।
- ਸੂਬੇ ਵਿਚ ਲਿੰਗਾਯਤ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ 17% ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਤਾਕਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ 8 ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਤੋਂ ਬਣਾਏ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਰੀਬ 120 ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਤੇ ਇਸਦਾ ਜਾਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਸੀਐਮ ਸੀਟ ਨੂੰ ਇੱਕ ਲਿੰਗਾਇਯ ਆਗੂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਕੇ ਸੰਤੁਲਨ ਕਾਇਮ ਰੱਖਿਆ।
- ਯੇਦੀਯੁਰੱਪਾ ਨੇ 31 ਜੁਲਾਈ 2011 ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ 30 ਨਵੰਬਰ 2012 ਨੂੰ ਕਰਨਾਟਕ ਜਨਤਾ ਪੱਖ ਨਾਮ ਦੀ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਈ ਸੀ। ਫਿਰ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਕਈ ਨੇਤਾ ਯੇਦੀਯੁਰੱਪਾ ਨਾਲ ਗਏ ਪਰ ਬਸਵਰਾਜ ਭਾਜਪਾ ਵਿਚ ਹੀ ਰਹੇ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਲ 2008 ਵਿੱਚ, ਯੇਦੀਯੁਰੱਪਾ ਉਸਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਲਿਆਏ ਸਨ।
- ਇਹ ਯੇਦੀਯੁਰੱਪਾ ਹੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਬਸਵਰਾਜ ਬੋਮਈ ਦਾ ਨਾਮ ਹਾਈ ਕਮਾਨ ਨੂੰ ਸੁਝਾਇਆ ਸੀ। ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਲਿੰਗਾਯਤ ਮੱਟ ਨੂੰ ਵੀ ਬਸਵਰਾਜ ਦੇ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਨਵੇਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ, ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਵੈਮ ਸੇਵਕ ਸੰਘ ਵਿਚ ਕਾਫੀ ਲੋਕਪ੍ਰਿਆ ਹਨ। ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬੋਮਈ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਸਮੀਕਰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਕਾਫੀ ਫਿੱਟ ਬੈਠਦਾ ਹੈ।
- 61 ਸਾਲਾ ਬੋਮਈ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਯੇਦੀਯੁਰੱਪਾ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਹਿ, ਕਾਨੂੰਨ, ਸੰਸਦੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ ਸੰਭਾਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਆਪਣੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੇਂਦਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ।
- ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਕਿ ਗੈਰ-ਲਿੰਗਯਾਤ ਆਗੂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਸਵਰਾਜ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਉਂਦਿਆਂ, ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਇਰਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਿਆ, ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਤੀਰ ਨਾਲ ਕਈ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕੀਤੇ ਹਨ।ਬਸਵਰਾਜ ਬੋਮਈ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ
ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਨਵੇਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ
- ਬਸਵਰਜ ਬੋਮਈ ਸਾਬਕਾ ਬੀ. ਐੱਸ. ਯੇਦੀਯੁਰੱਪਾ ਦੀ ਪਸੰਦ ਹਨ। ਹੁਣ ਉਹ ਜਨਤਕ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਯੇਦੀਯੁਰੱਪਾ ਦੇ ਇੱਕ ਚੇਲੇ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਯੇਦੀਯੁਰੱਪਾ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੰਤਰੀ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚ ਬਣੇ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਲਈ ਆਪਣੀ ਇਕ ਸੁਤੰਤਰ ਤਸਵੀਰ ਬਣਾਉਣੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਵੀ ਸਾਬਿਤ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
- ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੂਬੇ ਵਿਚ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ਰਤ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਹਾਈ ਕਮਾਂਡ ਨਾਲ ਵੀ ਤਾਲਮੇਲ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਪਵੇਗਾ।
- ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2023 ਵਿਚ ਹੋਣੀਆਂ ਹਨ। ਬਸਵਰਾਜ ਨੂੰ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਲੜ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜ ਵਿਚ ਆਏ ਹੜ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ ਵੀ ਪਏਗਾ।ਬਸਵਰਾਜ ਇੱਕ ਪਸ਼ੂ ਪ੍ਰੇਮੀ ਵੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਲਤੂ ਕੁੱਤੇ ਦੀ 15 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਫਿਰ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਸਵਰਾਜ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਨਮ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਭੇਟ ਕੀਤੀ ਉਹ ਕਾਫੀ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣੀ।
ਹੁਣ ਕਰਨਾਟਕ ਨੂੰ ਇੱਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਸੀ.ਐੱਮ. ਮਿਲਿਆ: 28 ਜਨਵਰੀ, 1960 ਨੂੰ ਜਨਮੇ ਬਸਵਰਾਜ ਬੋਮਾਈ ਨੇ ਮਕੈਨੀਕਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਹੁਬਲੀ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ , ਕੰਨੜ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹਿੰਦੀ ਬੋਲਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੁਣੇ ਵਿਚ ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਕ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਬਣੇ।
ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤਜਰਬਾ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਮਿਲਿਆ ਹੈ: ਬਸਵਰਾਜ ਬੋਮਈ ਇਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਹਨ। ਰਾਜ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਐਸ ਆਰ ਬੋਮਾਈ ਵੀ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਖੁਦ 1998 ਤੋਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਉਹ ਦੋ ਵਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
2008 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਜਨਤਾ ਦਲ (ਯੂ) ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਸ਼ਿਗਾਂਵ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲੜੇ। ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਯੇਦੀਯੁਰੱਪਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚ ਸਿੰਚਾਈ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਫਿਰ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਦਲਦੇ ਰਹੇ ਪਰ ਬਸਵਰਾਜ ਦਾ ਅਹੁਦਾ 2013 ਤੱਕ ਰਿਹਾ। 2019 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਗ੍ਰਹਿ ਸਮੇਤ ਚਾਰ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 'ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਤੇਲ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਵਧਾਇਆ ਟੈਕਸ' ਇਸ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਵਧੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ
