ਹਿਸਾਰ: ਅਸਮਾਨ ਤੋਂ ਹੋ ਰਹੀ ਸ਼ੀਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੂਬੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਅਤੇ ਗਰਮ ਹਵਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਆਮ ਜਨਜੀਵਨ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਵੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੂ ਧਨ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਹਿਸਾਰ 'ਚ ਮੱਝਾਂ ਦੇ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਲਈ ਸਥਾਪਿਤ ਸੈਂਟਰਲ ਬਫੇਲੋ ਰਿਸਰਚ ਨੇ ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਸਵੀਮਿੰਗ ਪੂਲ ਬਣਾਏ ਹਨ।
ਇਸ ਸਵੀਮਿੰਗ ਪੂਲ ਵਿੱਚ ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਵਾਰ ਨਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਮੱਝਾਂ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਘੰਟਿਆਂ-ਬੱਧੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਪੁਲ ਵਿੱਚ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਫੁਹਾਰੇ ਵੀ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਵਾਰ ਸ਼ਡਿਊਲ ਅਨੁਸਾਰ ਤਲਾਅ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ, ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਪਾਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੱਝਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਕਾਲਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਝੁਲਸਦੀ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਦੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਦੁੱਧ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵੀ ਘਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਗਰਭਵਤੀ ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਕੇਂਦਰੀ ਮੱਝ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਨ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਸਵਿਮਿੰਗ ਪੂਲ ਬਣਾਇਆ ਹੈ।
ਕੇਂਦਰੀ ਮੱਝ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ: ਅਨੁਰਾਗ ਭਾਰਦਵਾਜ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ 'ਚ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਣ 'ਤੇ ਦੁਧਾਰੂ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਗਰਮੀ ਦੇ ਤਣਾਅ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਦੁਧਾਰੂ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਦੁੱਧ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੱਝਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਕਾਲਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਾਲਾ ਰੰਗ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਦੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਵਾਦਾਰ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੇਕਰ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸ਼ੈੱਡ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੱਖੇ ਅਤੇ ਕੂਲਰ ਵੀ ਲਗਾਓ ਤਾਂ ਜੋ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਠੰਡਾ ਰਹਿਣ। ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਦੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਅਸੀਂ ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ ਨਹਾਉਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਪੂਲ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੇ ਛਿੜਕਾਅ ਵੀ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ।
ਗਰਮੀ ਦੇ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਕਈ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਲਈ ਚੁੰਨੀ, ਦਲੀਆ, ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੀ ਰੋਟੀ ਆਦਿ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖੁਆਈਆਂ ਜਾਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਰਾ ਚਾਰਾ ਖੁਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਇਸ ਗਰਮੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਰਾ ਚਾਰਾ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਦੇਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਪਸ਼ੂਆਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀ ਦੇ ਤਣਾਅ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ: ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਵਧਦੀ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਦੁਧਾਰੂ ਪਸ਼ੂ ਹੰਝੂ ਮਾਰਨ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਰੀਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਵੀ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਡੀਹਾਈਡ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਪਸ਼ੂ ਦੀ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਝੁਰੜੀਆਂ ਵੀ ਪੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਅੱਖਾਂ ਵੀ ਅੰਦਰ ਵੱਲ ਡੁੱਬ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੁੱਧ ਦੇਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵੀ 20 ਫੀਸਦੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਦਰ 35 ਸਾਹ ਪ੍ਰਤੀ ਮਿੰਟ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਦੇ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਪਸ਼ੂ ਸੁਸਤ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹੇ ਕੋਈ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਆਪਣੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਪਸ਼ੂ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਸਬਜੀਆਂ ਦੀ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆਈ ਕਟੌਤੀ, ਜਾਣੋ ਨਵੇਂ ਭਾਅ
