ETV Bharat / bharat

Sankashti chaturthi 2023: ਇਸ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਸਾਵਣ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੰਤਰਾਂ ਨਾਲ ਕਰੋ ਪੂਜਾ

ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ ਦੀ ਚਤੁਰਥੀ ਤਿਥੀ ਨੂੰ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਅੱਜ ਹੈ। ਸਾਵਣ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਨੂੰ ਗਜਾਨਨ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

Sankashti chaturthi 2023
Sankashti chaturthi 2023
author img

By

Published : Jul 6, 2023, 1:26 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਗਜਾਨਨ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ 'ਤੇ ਦੇਵੀ ਪਾਰਵਤੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਦੇਵ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਅਤੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ ਦੀ ਚਤੁਰਥੀ ਤਿਥੀ ਨੂੰ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਾਵਣ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਅੱਜ ਹੈ। ਸਾਵਣ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਨੂੰ ਗਜਾਨਨ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਦੇਵੀ ਪਾਰਵਤੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਦੇਵ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

  1. ਗਣੇਸ਼ ਮੰਤਰ
  2. ਓਮ ਵਕ੍ਰਤੁਣ੍ਡਾ ਮਹਾਕਾਯਾ ਸੂਰ੍ਯਕੋਟਿ ਸਮ੍ਪ੍ਰਭ ਨਿਰਵਿਘ੍ਨਮ ਕੁਰੁ ਮੇ ਦੇਵ, ਸਰ੍ਵ ਕਾਰ੍ਯੇਸ਼ੁ ਸਰ੍ਵਦਾ ਓਮ ਏਕਾਦਂਤੇ ਵਿਹੇ ਵਕ੍ਰਤੁਣ੍ਡਾਯ ਧੀਮਹਿ ਤਨ੍ਨੋ ਦਨ੍ਤਿ: ਪ੍ਰਚੋਦਯਾਤ੍ ॥
  3. ਲਕਸ਼ਮੀ ਗਣੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਮੰਤਰ
  4. ਗਣੇਸ਼ ਬੀਜ ਮੰਤਰ
  5. ਸੰਕਟ ਨਾਸ਼ਕ ਮੰਤਰ
  6. ਗਣੇਸ਼ ਗਾਇਤਰੀ ਮੰਤਰ

ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ:

  • ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ।
  • ਘਰ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੌਕੀ ਰੱਖੋ। ਇਸ 'ਤੇ ਲਾਲ ਜਾਂ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਕੱਪੜਾ ਪਾ ਕੇ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਰੱਖੋ।
  • ਫਿਰ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਕਰੋ।
  • ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਜਲ, ਦੁਰਵਾ, ਪਾਨ ਅਤੇ ਅਕਸ਼ਤ ਚੜ੍ਹਾਓ।
  • ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਓਮ ਗਮ ਗਣਪਤੇ ਨਮਹ ਮੰਤਰ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰੋ।
  • ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਬੂੰਦੀ ਜਾਂ ਪੀਲੇ ਮੋਦਕ ਚੜ੍ਹਾਓ।
  • ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ। ਚੰਦਰ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਦੁੱਧ, ਚੰਦਨ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਦ ਦਿਓ ਅਤੇ ਫਿਰ ਵਰਤ ਤੋੜੋ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਗਜਾਨਨ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ 'ਤੇ ਦੇਵੀ ਪਾਰਵਤੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਦੇਵ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਅਤੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ ਦੀ ਚਤੁਰਥੀ ਤਿਥੀ ਨੂੰ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਾਵਣ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਅੱਜ ਹੈ। ਸਾਵਣ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਨੂੰ ਗਜਾਨਨ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਦੇਵੀ ਪਾਰਵਤੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਦੇਵ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

  1. ਗਣੇਸ਼ ਮੰਤਰ
  2. ਓਮ ਵਕ੍ਰਤੁਣ੍ਡਾ ਮਹਾਕਾਯਾ ਸੂਰ੍ਯਕੋਟਿ ਸਮ੍ਪ੍ਰਭ ਨਿਰਵਿਘ੍ਨਮ ਕੁਰੁ ਮੇ ਦੇਵ, ਸਰ੍ਵ ਕਾਰ੍ਯੇਸ਼ੁ ਸਰ੍ਵਦਾ ਓਮ ਏਕਾਦਂਤੇ ਵਿਹੇ ਵਕ੍ਰਤੁਣ੍ਡਾਯ ਧੀਮਹਿ ਤਨ੍ਨੋ ਦਨ੍ਤਿ: ਪ੍ਰਚੋਦਯਾਤ੍ ॥
  3. ਲਕਸ਼ਮੀ ਗਣੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਮੰਤਰ
  4. ਗਣੇਸ਼ ਬੀਜ ਮੰਤਰ
  5. ਸੰਕਟ ਨਾਸ਼ਕ ਮੰਤਰ
  6. ਗਣੇਸ਼ ਗਾਇਤਰੀ ਮੰਤਰ

ਸੰਕਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਥੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ:

  • ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ।
  • ਘਰ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੌਕੀ ਰੱਖੋ। ਇਸ 'ਤੇ ਲਾਲ ਜਾਂ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਕੱਪੜਾ ਪਾ ਕੇ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਰੱਖੋ।
  • ਫਿਰ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਕਰੋ।
  • ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਜਲ, ਦੁਰਵਾ, ਪਾਨ ਅਤੇ ਅਕਸ਼ਤ ਚੜ੍ਹਾਓ।
  • ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਓਮ ਗਮ ਗਣਪਤੇ ਨਮਹ ਮੰਤਰ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰੋ।
  • ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਬੂੰਦੀ ਜਾਂ ਪੀਲੇ ਮੋਦਕ ਚੜ੍ਹਾਓ।
  • ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ। ਚੰਦਰ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਦੁੱਧ, ਚੰਦਨ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਦ ਦਿਓ ਅਤੇ ਫਿਰ ਵਰਤ ਤੋੜੋ।
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.