ETV Bharat / bharat

RBI ਵੱਲੋਂ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ, KYC ਲਈ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ ਬੈਂਕ, ਘਰ ਬੈਠੇ ਕਰ ਸਕੋਗੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ

author img

By

Published : Jan 6, 2023, 10:21 AM IST

ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਕਿ ਸਾਰੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਬੈਂਕ ਕੇਵਾਈਸੀ ਲਈ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ (Fresh KYC Updation) ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਚੱਲਦੇ, RBI ਵੱਲੋਂ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

RBI Comments On Fresh KYC Updation
RBI Comments On Fresh KYC Updation

ਮੁੰਬਈ: ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕੇਵਾਈਸੀ (Reserve Bank of India on KYC) ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਸਰਲ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਬੈਂਕ ਨੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੋਂ ਕੇਵਾਈਸੀ ਲਈ ਬੈਂਕਾਂ 'ਚ ਜਾਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਹੁਣ ਤਾਜ਼ਾ ਕੇਵਾਈਸੀ (Know Your Customer) ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਘਰ ਬੈਠੇ ਜਾਂ ਕਿਤੇ ਵੀ ਵੀਡੀਓ ਆਧਾਰਿਤ ਗਾਹਕ ਪਛਾਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਾਹੀਂ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।



ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਤੋਂ ਤਾਜ਼ਾ ਕੇਵਾਈਸੀ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਪ੍ਰੈਸ ਨੋਟ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਕੇਵਾਈਸੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵੀਡੀਓ ਆਧਾਰਿਤ ਗਾਹਕ ਪਛਾਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਾਹੀਂ ਜਾਂ ਬੈਂਕ ਸ਼ਾਖਾ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ਬੈਠ ਕੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।



ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਗਾਹਕ ਦੇ ਕੇਵਾਈਸੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਸਵੈ-ਘੋਸ਼ਣਾ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਮੁੜ ਕੇਵਾਈਸੀ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੈਧ ਹੋਵੇਗਾ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਰੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਅਜਿਹੀ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਸਵੈ-ਘੋਸ਼ਣਾ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਫੇਸ-ਟੂ-ਫੇਸ ਵੀਡੀਓ ਰਾਹੀਂ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।





ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬੈਂਕਾਂ ਖਿਲਾਫ ਕਈ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਆਨਲਾਈਨ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਰੀ-ਕੇਵਾਈਸੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ (Re-KYC Process) ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਰੀਲੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਾਹਕ ਆਪਣੇ ਰਜਿਸਟਰਡ ਈਮੇਲ ਆਈਡੀ, ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ, ਏਟੀਐਮ, ਆਨਲਾਈਨ ਬੈਂਕਿੰਗ ਜਾਂ ਇੰਟਰਨੈਟ ਬੈਂਕਿੰਗ, ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਜਾਂ ਪੱਤਰ ਰਾਹੀਂ ਮੁੜ ਕੇਵਾਈਸੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਬ੍ਰਾਂਚ 'ਚ ਜਾਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਿਰਫ਼ ਪਤਾ ਹੀ ਬਦਲਣਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਧਿਅਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਐਡਰੈੱਸ ਪਰੂਫ਼ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ।




ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨੇ ( Shaktikanta das on KYC Updation) ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਬਾਰ ਬਾਰ ਬ੍ਰਾਂਚ 'ਚ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਘਰ ਦੇ ਪਤੇ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੈਂਕ ਗਾਹਕ ਹੁਣ ਘਰ ਬੈਠੇ ਹੀ ਰੀ-ਕੇਵਾਈਸੀ (ਨੋ ਯੂਅਰ ਕਸਟਮਰ) ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਅਪਡੇਟ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।



ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Coronavirus Update: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 188 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ, ਜਦਕਿ ਪੰਜਾਬ 'ਚ 03 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ

ਮੁੰਬਈ: ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕੇਵਾਈਸੀ (Reserve Bank of India on KYC) ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਸਰਲ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਬੈਂਕ ਨੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੋਂ ਕੇਵਾਈਸੀ ਲਈ ਬੈਂਕਾਂ 'ਚ ਜਾਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਹੁਣ ਤਾਜ਼ਾ ਕੇਵਾਈਸੀ (Know Your Customer) ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਘਰ ਬੈਠੇ ਜਾਂ ਕਿਤੇ ਵੀ ਵੀਡੀਓ ਆਧਾਰਿਤ ਗਾਹਕ ਪਛਾਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਾਹੀਂ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।



ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਤੋਂ ਤਾਜ਼ਾ ਕੇਵਾਈਸੀ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਪ੍ਰੈਸ ਨੋਟ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਕੇਵਾਈਸੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵੀਡੀਓ ਆਧਾਰਿਤ ਗਾਹਕ ਪਛਾਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਾਹੀਂ ਜਾਂ ਬੈਂਕ ਸ਼ਾਖਾ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ਬੈਠ ਕੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।



ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਗਾਹਕ ਦੇ ਕੇਵਾਈਸੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਸਵੈ-ਘੋਸ਼ਣਾ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਮੁੜ ਕੇਵਾਈਸੀ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੈਧ ਹੋਵੇਗਾ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਰੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਅਜਿਹੀ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਸਵੈ-ਘੋਸ਼ਣਾ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਫੇਸ-ਟੂ-ਫੇਸ ਵੀਡੀਓ ਰਾਹੀਂ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।





ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬੈਂਕਾਂ ਖਿਲਾਫ ਕਈ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਆਨਲਾਈਨ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਰੀ-ਕੇਵਾਈਸੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ (Re-KYC Process) ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਰੀਲੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਾਹਕ ਆਪਣੇ ਰਜਿਸਟਰਡ ਈਮੇਲ ਆਈਡੀ, ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ, ਏਟੀਐਮ, ਆਨਲਾਈਨ ਬੈਂਕਿੰਗ ਜਾਂ ਇੰਟਰਨੈਟ ਬੈਂਕਿੰਗ, ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਜਾਂ ਪੱਤਰ ਰਾਹੀਂ ਮੁੜ ਕੇਵਾਈਸੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਬ੍ਰਾਂਚ 'ਚ ਜਾਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਿਰਫ਼ ਪਤਾ ਹੀ ਬਦਲਣਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਧਿਅਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਐਡਰੈੱਸ ਪਰੂਫ਼ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ।




ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨੇ ( Shaktikanta das on KYC Updation) ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਬਾਰ ਬਾਰ ਬ੍ਰਾਂਚ 'ਚ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਘਰ ਦੇ ਪਤੇ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੈਂਕ ਗਾਹਕ ਹੁਣ ਘਰ ਬੈਠੇ ਹੀ ਰੀ-ਕੇਵਾਈਸੀ (ਨੋ ਯੂਅਰ ਕਸਟਮਰ) ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਅਪਡੇਟ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।



ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Coronavirus Update: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 188 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ, ਜਦਕਿ ਪੰਜਾਬ 'ਚ 03 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.