ਕੋਰਾਪੁਟ: ਉੜੀਆ, ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੀ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪਿੰਡ ਵੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਨਾ ਤਾਂ ਉੜੀਆ ਪੜ੍ਹਨਾ ਜਾਂ ਲਿਖਣਾ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪਿੰਡ ਕੋਰਾਪੁਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਕੋਟੀਆ ਪੰਚਾਇਤ ਅਧੀਨ ਧੂਲੀਪਦਾਰ ਹੈ। ਉੜੀਆ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ ਦਾ ਨਾਮ ਧੂਲੀਪਦਰ ਹੈ ਅਤੇ ਤੇਲਗੂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦਾ ਨਾਮ ਧੂਲੀਭਦਰ ਹੈ। ਧੁਲੀਪਦਾਰ ਪਿੰਡ ਕੋਟੀਆ ਪੰਚਾਇਤ ਦਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਿੰਡ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਉੜੀਸਾ ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਰਮਿਆਨ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਉਲਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੀ ਕੋਟੀਆ ਪੰਚਾਇਤ ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਗੰਜੈਭਦਰਾ ਪੰਚਾਇਤ ਅਧੀਨ ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੇ ਆਖਰੀ ਪਿੰਡ ਨੇਰੀਡੀਬਲਾਸਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕੰਧਾ ਗੋਤ ਦੇ 50 ਆਦਿਵਾਸੀ ਪਰਿਵਾਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤੇਲਗੂ ਭਾਸ਼ਾ ਹੀ ਅਪਣਾ ਲਈ: ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ‘ਕੁਵੀ’ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਲੂਰ ਮੰਡਲਮ ਵਿੱਚ ਸਰਕੀ ਹਫ਼ਤਾਵਾਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਵਪਾਰਕ ਧਾਗੇ ਵਿੱਚ ਤੇਲਗੂ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤੇਲਗੂ ਭਾਸ਼ਾ ਹੀ ਅਪਣਾ ਲਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਧੁਲੀਪਦਾਰ ਉੜੀਸਾ ਦੀ ਕੋਟੀਆ ਪੰਚਾਇਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ 1971 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉੜੀਆ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਅੱਜ ਤੱਕ ਇਸ ਸਕੂਲ ਨੇ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।
- ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ 'ਚ ਬੀਐਸਐਫ ਤੇ ਪਾਕਿ ਤਸਕਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ, 2 ਨਸ਼ਾ ਤਸਕਰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ, ਕਰੀਬ 150 ਕਰੋੜ ਦੀ ਹੈਰੋਇਨ ਬਰਾਮਦ
- ਗੈਂਗਸਟਰਾਂ ਦੀ ਐਸ਼ ਪ੍ਰਸਤੀ ਦਾ ਅੱਡਾ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ? ਨਸ਼ੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮੋਬਾਈਲ ਤੱਕ ਹਰ ਸੁੱਖ ਸਹੂਲਤ ਨੇ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਚੁੱਕੇ ਸਵਾਲ - ਖਾਸ ਰਿਪੋਰਟ
- Pakistan, Drones and Drugs: ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਡਰੋਨ ਜ਼ਰੀਏ ਐਂਟਰੀ, ਅੰਕੜੇ ਕਰ ਦੇਣਗੇ ਹੈਰਾਨ !
ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ: ਉੜੀਸਾ ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਰਮਿਆਨ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਆਗੂ ਇਸ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨ ਵਜੋਂ ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ 52 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਹ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਓਡੀਸ਼ਾ ਸਰਕਾਰ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦਿਲਚਸਪ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਨ ਸਮੱਗਰੀ ਵਾਲੇ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਧਲੀਪਦਾਰ ਵਰਗੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਸਕੂਲ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬੇਵੱਸ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਪਖਾਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੰਧਾਂ ’ਤੇ ਬਣੀਆਂ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਆਕਰਸ਼ਕ ਤਸਵੀਰਾਂ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਆਂਧਰਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਕੂਲ ਉੜੀਸਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਆਂਧਰਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਿਰਫ ਇਕ ਅਧਿਆਪਕ ਹੀ ਬੋਲਦਾ ਹੈ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ : ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਲਈ ਸਾਰੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰ ਲਏ ਗਏ ਹਨ, ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਵਿਵਾਦ ਨੇ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਠੱਲ੍ਹ ਪਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉੜੀਆ ਸਕੂਲ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਉੜੀਆ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਬੋਲ ਸਕਦਾ। ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਸ਼ਾ ਮਾਹਿਰ ਡਾ. ਪ੍ਰਿਦਿਥਾਰਾ ਸਮਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਾਲੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਦੀ 24 ਘੰਟੇ ਮੌਜੂਦਗੀ ਇਸ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਧਿਆਪਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਹਿਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਨਗੇ ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਸਮੇਤ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਡਾ.ਸਮਾਲ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ 5 ਟੀ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਕੂਲਾਂ 'ਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਡੀਓ-ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਰਾਹੀਂ ਓਡੀਆ 'ਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਇਸ ਸਕੂਲ ਵੱਲ ਵੀ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਇਹ ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੀ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
