ETV Bharat / bharat

ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਪਾਲੀ 'ਚ ਰਾਨੀਖੇਤ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੈਕੜੇ ਮੋਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ, ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਕੀਤੀ ਪੁਸ਼ਟੀ

ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਰੋਹਟ ਸਬ-ਡਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਕੌਮੀ ਪੰਛੀ ਮੋਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰੁਕਣ ਦਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਹੀ। ਪਸ਼ੂ ਵੈਟਰਨਰੀ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਵਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੋਰਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਭੋਪਾਲ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਲਈ ਭੇਜੇ ਗਏ, ਪਰ ਉੱਥੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਸਕੀ।

author img

By

Published : May 25, 2021, 2:32 PM IST

ਫ਼ੋਟੋ
ਫ਼ੋਟੋ

ਪਾਲੀ: ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਰੋਹਟ ਸਬ-ਡਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਕੌਮੀ ਪੰਛੀ ਮੋਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰੁਕਣ ਦਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਹੀ। ਪਸ਼ੂ ਵੈਟਰਨਰੀ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਵਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੋਰਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਭੋਪਾਲ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਲਈ ਭੇਜੇ ਗਏ, ਪਰ ਉੱਥੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਸਕੀ।

ਵੇਖੋ ਵੀਡੀਓ

ਲਗਾਤਾਰ ਹੋ ਰਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਚਲਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਹਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਂਚ 'ਤੇ, ਮੋਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਪਿੱਛੇ ਰਾਨੀਖੇਤ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੈਟਰਨਰੀਅਨਜ਼ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੋਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ, ਟੀਕੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਮੋਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਚੱਲਣ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਣ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੇ ਰੋਸ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਚੱਕਰਵਤੀ ਗੌਤਮ ਨੇ ਪੋਲਟਰੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਸੰਸਥਾ, ਅਜਮੇਰ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਵੈਟਰਨਰੀ ਅਫਸਰ ਡਾ. ਅਲੋਕ ਖਰੇ ਨੂੰ ਰੋਹਟ ਬੁਲਾਇਆ ਸੀ। ਡਾ. ਖਰੇ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੋਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ 'ਤੇ ਗ਼ਲਤ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਯੂਟਿਊਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਬ੍ਰਾਂਚ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਨੀਖੇਤ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੋਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਰਗਰਮ ਹੈ, ਜੋ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਚਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਮੇਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਮੁਰਗੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਖਰਚੇ 'ਤੇ 1000 ਮੋਰਾਂ ਲਈ ਅਸੋਟਾ ਵੈਕਸੀਨ ਵੀ ਲਗਾਈ ਗਈ। ਖਰੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੋਰਾਂ ਨੂੰ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਰੋਹਟ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸੰਵਲਾਤਾ ਖੁਰਦ ਦੇ ਪਿੰਡ ਭਾਕਰ ਵਾਲਾ ਵਿਖੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਕੀ ਹੈ ਰਾਨੀਖੇਤ ਬਿਮਾਰੀ

ਰਾਨੀਖੇਤ ਬਿਮਾਰੀ (Virulent Newcastle disease (VN) ਇੱਕ ਵਾਇਰਲ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਘਰੇਲੂ ਪੰਛੀਆਂ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਜੰਗਲੀ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2-3 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਛੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਸਰਬੋਤਮ ਉਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਰਾਣੀ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂਅ ਵੀ ਰਾਨੀਖੇਤ ਰੋਗ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਮਾਹਰਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਰੋਗ ਹੋ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਮੌਤ ਦਰ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਪਾਲੀ: ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਰੋਹਟ ਸਬ-ਡਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਕੌਮੀ ਪੰਛੀ ਮੋਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰੁਕਣ ਦਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਹੀ। ਪਸ਼ੂ ਵੈਟਰਨਰੀ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਵਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੋਰਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਭੋਪਾਲ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਲਈ ਭੇਜੇ ਗਏ, ਪਰ ਉੱਥੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਸਕੀ।

ਵੇਖੋ ਵੀਡੀਓ

ਲਗਾਤਾਰ ਹੋ ਰਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਚਲਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਹਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਂਚ 'ਤੇ, ਮੋਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਪਿੱਛੇ ਰਾਨੀਖੇਤ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੈਟਰਨਰੀਅਨਜ਼ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੋਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ, ਟੀਕੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਮੋਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਚੱਲਣ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਣ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੇ ਰੋਸ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਚੱਕਰਵਤੀ ਗੌਤਮ ਨੇ ਪੋਲਟਰੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਸੰਸਥਾ, ਅਜਮੇਰ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਵੈਟਰਨਰੀ ਅਫਸਰ ਡਾ. ਅਲੋਕ ਖਰੇ ਨੂੰ ਰੋਹਟ ਬੁਲਾਇਆ ਸੀ। ਡਾ. ਖਰੇ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੋਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ 'ਤੇ ਗ਼ਲਤ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਯੂਟਿਊਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਬ੍ਰਾਂਚ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਨੀਖੇਤ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੋਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਰਗਰਮ ਹੈ, ਜੋ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਚਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਮੇਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਮੁਰਗੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਖਰਚੇ 'ਤੇ 1000 ਮੋਰਾਂ ਲਈ ਅਸੋਟਾ ਵੈਕਸੀਨ ਵੀ ਲਗਾਈ ਗਈ। ਖਰੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੋਰਾਂ ਨੂੰ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਰੋਹਟ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸੰਵਲਾਤਾ ਖੁਰਦ ਦੇ ਪਿੰਡ ਭਾਕਰ ਵਾਲਾ ਵਿਖੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਕੀ ਹੈ ਰਾਨੀਖੇਤ ਬਿਮਾਰੀ

ਰਾਨੀਖੇਤ ਬਿਮਾਰੀ (Virulent Newcastle disease (VN) ਇੱਕ ਵਾਇਰਲ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਘਰੇਲੂ ਪੰਛੀਆਂ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਜੰਗਲੀ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2-3 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਛੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਸਰਬੋਤਮ ਉਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਰਾਣੀ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂਅ ਵੀ ਰਾਨੀਖੇਤ ਰੋਗ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਮਾਹਰਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਰੋਗ ਹੋ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਮੌਤ ਦਰ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.