ETV Bharat / bharat

Mangla Gauri vrat Katha: ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਖਾਸ ਹੈ ਇਸ ਵਾਰ ਦਾ ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਵਰਤ, ਕੀ ਹੈ ਵਰਤ ਕਥਾ

ਸਾਵਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮਹਿਮਾ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਸਾਵਨ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ, ਪਰ ਸਾਵਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਵੀ ਅਲੱਗ ਹੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਸਾਵਨ ਦੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਵਰਤ ਰੱਖ ਕੇ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਰਸਮ ਹੈ।

Mangla Gauri vrat Katha
Mangla Gauri vrat Katha
author img

By

Published : Aug 8, 2023, 10:38 AM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਾਵਨ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਸਾਵਨ 30 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੀਨੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਾਵਨ 2 ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੀਨੇ ਹਰ 3 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਉਦੇ ਹਨ। ਸਾਵਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮਹਿਮਾ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਸਾਵਨ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ, ਪਰ ਸਾਵਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਵੀ ਅਲੱਗ ਹੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ।

ਮੰਗਲਾ ਗੌਰੀ ਦਾ ਵਰਤ: ਸਾਵਨ ਦੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਵਰਤ ਰੱਖ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਵਨ ਦੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਵਰਤ ਰੱਖ ਕੇ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦੀ ਵੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਵਿਆਹੁਤਾ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਅਟੁੱਟ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦ ਹੀ ਪਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਦੇ ਵਰਤ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦੌਰਾਨ ਕਥਾ ਪੜ੍ਹੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਵਰਤ ਦੀ ਕਥਾ: ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਨੁਸਾਰ, ਧਰਮਪਾਲ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਸੇਠ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਸੇਠ ਧਰਮਪਾਲ ਦੀ ਪਤਨੀ ਕਾਫ਼ੀ ਸੁੰਦਰ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਅਤੇ ਸੰਪਤੀ ਦੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਈ ਬੱਚਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਧਰਮਪਾਲ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਦੁਖੀ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਧਰਮਾਲ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਈ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਘਟ ਉਮਰ 'ਚ ਮਰ ਜਾਣ ਦਾ ਸ਼ਰਾਪ ਸੀ। ਇਸ ਸ਼ਰਾਪ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਹੋ ਜਾਣੀ ਸੀ।

ਧਰਮਪਾਲ ਦੀ ਬਹੁ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਅਟੁੱਟ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ: ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਧਰਮਪਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਵਿਆਹ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਹੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਲੜਕੀ ਨਾਲ ਧਰਮਪਾਲ ਦੇ ਬੇਟੇ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਹ ਕੁੜੀ ਸਾਵਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਮਾਂ ਗੌਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖ ਕੇ ਮਾਂ ਗੋਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਅਟੁੱਟ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਕਾਰਨ ਉਸ ਕੁੜੀ ਦਾ ਪਤੀ 100 ਸਾਲ ਤੱਕ ਜਿਉਦਾ ਰਿਹਾ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਦੇ ਵਰਤ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਹੈ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਵਰਤ ਨੂੰ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਾਵਨ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਸਾਵਨ 30 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੀਨੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਾਵਨ 2 ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੀਨੇ ਹਰ 3 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਉਦੇ ਹਨ। ਸਾਵਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮਹਿਮਾ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਸਾਵਨ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ, ਪਰ ਸਾਵਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਵੀ ਅਲੱਗ ਹੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ।

ਮੰਗਲਾ ਗੌਰੀ ਦਾ ਵਰਤ: ਸਾਵਨ ਦੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਵਰਤ ਰੱਖ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਵਨ ਦੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਵਰਤ ਰੱਖ ਕੇ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦੀ ਵੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਵਿਆਹੁਤਾ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਅਟੁੱਟ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦ ਹੀ ਪਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਦੇ ਵਰਤ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦੌਰਾਨ ਕਥਾ ਪੜ੍ਹੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਵਰਤ ਦੀ ਕਥਾ: ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਨੁਸਾਰ, ਧਰਮਪਾਲ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਸੇਠ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਸੇਠ ਧਰਮਪਾਲ ਦੀ ਪਤਨੀ ਕਾਫ਼ੀ ਸੁੰਦਰ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਅਤੇ ਸੰਪਤੀ ਦੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਈ ਬੱਚਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਧਰਮਪਾਲ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਦੁਖੀ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਧਰਮਾਲ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਈ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਘਟ ਉਮਰ 'ਚ ਮਰ ਜਾਣ ਦਾ ਸ਼ਰਾਪ ਸੀ। ਇਸ ਸ਼ਰਾਪ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਹੋ ਜਾਣੀ ਸੀ।

ਧਰਮਪਾਲ ਦੀ ਬਹੁ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਅਟੁੱਟ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ: ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਧਰਮਪਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਵਿਆਹ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਹੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਲੜਕੀ ਨਾਲ ਧਰਮਪਾਲ ਦੇ ਬੇਟੇ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਹ ਕੁੜੀ ਸਾਵਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਮਾਂ ਗੌਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖ ਕੇ ਮਾਂ ਗੋਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਅਟੁੱਟ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਕਾਰਨ ਉਸ ਕੁੜੀ ਦਾ ਪਤੀ 100 ਸਾਲ ਤੱਕ ਜਿਉਦਾ ਰਿਹਾ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਮੰਗਲਾ ਗੋਰੀ ਦੇ ਵਰਤ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਹੈ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਵਰਤ ਨੂੰ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.