ਗਯਾ: ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਬੋਧ ਗਯਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪਰਿਵਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਈ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਛੱਤ ਹੇਠਾਂ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਰਿਵਾਰਕ ਏਕਤਾ ਦੀ ਅਨੋਖੀ ਮਿਸਾਲ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ 62 ਮੈਂਬਰ (ਬੋਧ ਗਯਾ ਕਲਿਆਣ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ 62 ਮੈਂਬਰ) ਇੱਕ ਛੱਤ ਹੇਠਾਂ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਘਰ ਦਾ ਇੱਕ ਹੀ ਮਾਲਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। 62 ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਾਲਾ ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ ‘ਕਲਿਆਣ ਪਰਿਵਾਰ’ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।
100 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕਲਿਆਣ ਸਿੰਘ ਨੇ ਰੱਖੀ ਸੀ ਨੀਂਹ : ਤਕਰੀਬਨ ਸੌ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ 1920 ਵਿੱਚ ਕਲਿਆਣ ਸਿੰਘ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਏਕਤਾ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਕਿਤਾਬੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਏਕਤਾ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕਰਦਾ ਗਿਆ (ਕਲਿਆਣ ਪਰਿਵਾਰ ਇਕ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ)। ਕਲਿਆਣ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸਭ ਕੁਝ ਉਹੀ ਰਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁੱਤਰਾਂ ਕਨ੍ਹਈਆ ਪ੍ਰਸਾਦ ਅਤੇ ਰਾਮ ਲਖਨ ਪ੍ਰਸਾਦ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਏਕਤਾ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਟੁੱਟਣ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਪਿਛਲੀਆਂ 6 ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੋਂ ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ ਪਰਿਵਾਰਕ ਏਕਤਾ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸਮਾਜ ਲਈ ਉਦਾਹਰਨ ਹੈ ਕਲਿਆਣ ਪਰਿਵਾਰ: ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਏਕਤਾ ਅਜਿਹੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪੂਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਦਿਲ ਨੂੰ ਛੂਹ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਮਿਸਾਲ ਅੱਜ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਘੱਟ ਹੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰਕ ਏਕਤਾ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਬਣੇ ਕਲਿਆਣ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਪਛਾਣ ਅੱਜ ਬੋਧ ਗਯਾ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀਆਂ ਖੂਬੀਆਂ ਕਈ ਪੱਖਾਂ ਤੋਂ ਸਮਾਜ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ ਬਣੀਆਂ ਹਨ। ਅੱਜਕਲ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਘਰੇਲੂ ਝਗੜੇ ਆਮ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਲਿਆਣ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਇਕਮੁੱਠਤਾ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸਬਕ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
62 ਮੈਂਬਰ, 57 ਕਮਰੇ : ਕਲਿਆਣ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਨ੍ਹਈਆ ਪ੍ਰਸਾਦ ਹਨ, ਜੋ 85 ਸਾਲ ਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਰਾਧਿਕਾ ਦੇਵੀ ਦੀ ਉਮਰ 80 ਸਾਲ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਰੱਖਣ ਵਿਚ ਦੋਵੇਂ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 62 ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਬੋਧ ਗਯਾ ਦੇ ਟਿਕਾ ਬੀਘਾ ਪਿੰਡ ਬੋਧ ਗਯਾ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ ਡੇਢ ਏਕੜ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਲਿਆਣ ਹਾਊਸ ਕੰਪਲੈਕਸ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਮਰਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 57 ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਹਰੇਕ ਮੈਂਬਰ ਲਈ ਵੱਖਰੇ ਕਮਰੇ ਹਨ।
ਇੱਕੋ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਭੋਜਨ : ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ 62 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕੋ ਰਸੋਈ ਹੈ। ਇੱਕੋ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ 62 ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਭੋਜਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖਾਣਾ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ ਇਕੱਠੇ ਭੋਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਚਚੇਰੇ ਭਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅਜੈ ਸਿੰਘ ਕਲਿਆਣ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਚਾਚਾ ਸਵਰਗੀ ਰਾਮ ਲਖਨ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਸੀ ਸਵਰਗੀ ਗੰਗਾ ਦੇਵੀ ਨੇ ਪੂਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਰੱਖਣ ਵਿਚ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪੂਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਵਾਗਡੋਰ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਨ੍ਹਈਆ ਪ੍ਰਸਾਦ ਅਤੇ ਮਾਂ ਰਾਧਿਕਾ ਦੇਵੀ ਦੇ ਹੱਥਾਂ 'ਚ ਹੈ। ਸਾਂਝੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕੋ ਧਾਗੇ ਵਿੱਚ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਰੱਖਣ ਦੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਹਰ ਕੋਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਅੱਜ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਵੰਡ : 62 ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਤੱਕ ਘਰ ਦੀ ਕੋਈ ਵੰਡ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਛੇ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚਾਰ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਦੇ ਲੋਕ ਅੱਜ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮੈਂਬਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਕਨ੍ਹਈਆ ਪ੍ਰਸਾਦ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਮੈਂਬਰ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਲੜਕੀ ਚਿਮੀ ਕਲਿਆਣ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕਲਿਆਣ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵਿਵੇਕ ਕਲਿਆਣ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਡੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਅਤੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾਵਾਂ ਸਮੇਤ ਕੁੱਲ 9 ਭਰਾ ਹਨ।
"ਮੇਰੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਅਜੇ ਸਿੰਘ ਕਲਿਆਣ, ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ, ਜੈ ਪਰੀਕਸ਼ਿਤ, ਰਾਹੁਲ ਕੁਮਾਰ, ਵਿਵੇਕ ਕੁਮਾਰ ਕਲਿਆਣ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਕੁਮਾਰ ਹਨ। ਜਦਕਿ ਮੇਰੇ ਚਾਚੇ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੁੱਤਰ ਚੱਕਰਧਰ ਸਿੰਘ, ਮੁਰਾਰੀ ਸਿੰਘ ਚੰਦਰਵੰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਆਨੰਦ ਵਿਕਰਮ ਹਨ। ਕੁੱਲ 9 ਭਰਾ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਹਨ। ਅਤੇ ਕਰੀਬੀ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ। ਅਤੇ ਸੱਤ ਭੈਣਾਂ ਹਨ। ਸਾਰੇ ਵਿਆਹੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇੱਕੋ 9 ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 21 ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਘਰ ਵਿੱਚ 12 ਜੋੜੇ ਹਨ।" - ਵਿਵੇਕ ਕਲਿਆਣ, ਕਲਿਆਣ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ।
ਸਾਰੇ ਭਰਾਵਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਕਾਰੋਬਾਰ : ਕਲਿਆਣ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ 9 ਭਰਾਵਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਟਲ, ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ, ਟਾਈਲਾਂ, ਮਾਰਬਲ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ, ਐਨਜੀਓ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਦੁਕਾਨਾਂ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਗ਼ਰੀਬ ਅਤੇ ਬੇਸਹਾਰਾ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਐਨਜੀਓਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵਾ ਪੜ੍ਹੋ : ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਗਧੇ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਫਾਰਮ, 7,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਵਿਕ ਰਿਹਾ ਦੁੱਧ
