ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਕਲਪਨਾ ਚਾਵਲਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਕਲਪਨਾ ਚਾਵਲਾ ਨੇ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਹੁਨਰ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਮੁਕਾਮ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਜੋ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਅਸੰਭਵ ਜਾਪਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਰਨਾਲ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਨਾਸਾ ਤੱਕ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਉਸ ਦੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ। ਸਿਰਫ 41 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਰਹੀ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਸਿਰਫ ਸਪੇਸ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਹਰ ਪਲ ਸਪੇਸ ਲਈ ਹੀ ਬਿਤਾਇਆ ਹੈ।
ਕਲਪਨਾ ਚਾਵਲਾ ਦਾ ਜਨਮ: ਕਲਪਨਾ ਚਾਵਲਾ ਦਾ ਜਨਮ 17 ਮਾਰਚ 1962 ਨੂੰ ਹਰਿਆਣਾ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਰਨਾਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਬੰਸਾਰੀ ਲਾਲ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸੰਯੋਗਿਤਾ ਦੀ ਚੌਥੀ ਔਲਾਦ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਦਸਵੀਂ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲਈ ਯੋਗਤਾ ਲਈ ਉਸਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਜਨਮ ਮਿਤੀ 01 ਜੁਲਾਈ 1961 ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਹ ਦਸਵੀਂ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿਚ ਬੈਠ ਸਕੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਜਨਮ ਮਿਤੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਾਸਾ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 1 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਜਨਮਦਿਨ ਸਿਰਫ 17 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਹੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਲਪਨਾ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ: ਕਲਪਨਾ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਬਹੁਤ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਅਤੇ ਸਰਗਰਮ ਲੜਕੀ ਸੀ। ਨੱਚਣ, ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਉਣ ਅਤੇ ਦੌੜਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸਨੂੰ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਣ ਦਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸ਼ੌਕ ਸੀ। ਸਕੂਲ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੀ ਉਹ ਹਰ ਡਾਂਸ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਂਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਵਾਲੀਬਾਲ ਅਤੇ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਗ ਲੈਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਲੜਕਿਆਂ ਨਾਲ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਅਤੇ ਡੌਜਬਾਲ ਖੇਡਦੀ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਚੰਨ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਉਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਸੀ।
ਕਲਪਨਾ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੀ ਟਾਪਰ: ਖੇਡਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਲਪਨਾ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਡੂੰਘੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੋਟੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪੰਜਾਬ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਕਾਲਜ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਤੋਂ ਏਰੋਨਾਟਿਕਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬੈਚਲਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1982 ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਯੂਐਸਏ ਤੋਂ ਏਰੋਸਪੇਸ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1986 ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਵੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪੀਐਚਡੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।
ਕਲਪਨਾ ਦਾ ਜਨੂੰਨ: ਮੈਨੂੰ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਕਲਪਨਾ ਦੀ ਉਡਾਰੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਲਗਾਵ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜ਼ੋਰ ਪਾਉਣ ’ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਐਰੋਨਾਟਿਕਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਚੁਣਿਆ ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਲੜਕਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਹੀ ਚੁਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲੜਕੀ ਸੀ। ਇਸ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ, ਮਲਟੀ-ਇੰਜਣ ਵਾਲੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਗਲਾਈਡਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਵਪਾਰਕ ਪਾਇਲਟ ਅਤੇ ਗਲਾਈਡਰਾਂ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਫਲਾਈਟ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਵੀ ਬਣ ਗਈ।
ਕਲਪਨਾ ਦਾ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਏਨਾ ਛੋਟਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਪੂਰਾ ਹੋ ਸਕੇ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾ ਕੇ ਨਾਸਾ ਵਿਚ ਦਾਖਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿਚ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਵੀ ਬਣ ਗਈ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, "ਸੁਪਨਿਆਂ ਤੋਂ ਸਫਲਤਾ ਤੱਕ ਦਾ ਰਸਤਾ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ ਪਰ ਕੀ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਲੱਭਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਹੈ? ਕੀ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਇਸ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਉਸ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਚੱਲਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਹੈ? ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਹੋ?
2003 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਕੋਲੰਬੀਆ ਸ਼ਟਲ ਨਾਲ ਪੁਲਾੜ ਲਈ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਉਡਾਣ ਭਰੀ। 16 ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਇਹ 16 ਦਿਨਾਂ ਮੁਹਿੰਮ 1 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਹੋਣੀ ਸੀ। ਇਹ ਉਸੇ ਦਿਨ ਸੀ ਜਦੋਂ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਸ਼ਟਲ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਚਾਨਕ ਕਰੈਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਵਾਹਨ ਵਿਚ ਧਮਾਕਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਲਪਨਾ ਸਮੇਤ 6 ਹੋਰ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-Microsoft Co Pilot: ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ ਕੰਮ, ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਾਫਟ ਲਿਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਹ ਪਾਵਰਫੂਲ ਟੂਲ