ETV Bharat / bharat

ਜਗਨਨਾਥ ਯਾਤਰਾ 2021: " ਸ਼੍ਰੀਮੰਦਰ" - ਜਗਨਨਾਥ

ਜਗਨਨਾਥ ਯਾਤਰਾ 2021: " ਸ਼੍ਰੀਮੰਦਰ"

ਜਗਨਨਾਥ ਯਾਤਰਾ 2021
ਜਗਨਨਾਥ ਯਾਤਰਾ 2021
author img

By

Published : Jul 5, 2021, 6:13 AM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਰ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀਮੰਦਰ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਪੁਰਬਮੁਖੀ ਇਸ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ 'ਤੇ ਉਗਦੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਰਨ ਪਵੇ। ਮੰਦਰ ਪਰਿਸਰ ਕਰੀਬ 10 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤੇ ਦੋ ਦੀਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬਾਹਰੀ ਦੀਵਾਰ ਨੂੰ ਮੇਘਨਾਦ ਪ੍ਰਾਚੀਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਦੀਵਾਰ ਨੂੰ ਕੁਰਮ ਭੇਦ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਜਗਨਨਾਥ ਯਾਤਰਾ 2021

ਮੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੁਖ ਗਰਭ ਗ੍ਰਹਿ ਜਿਸ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਦੇਓਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਤੇ ਲੰਬਾ, ਘੁੰਮਾਵਦਾਰ ਸ਼ਿਖਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਇੱਕ ਸਤੰਭ ਸਭਾ ਹਾਲ ਹੈ। ਸ਼ਿਖਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਅੱਠ ਧਾਤੂਆਂ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪਹਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਨੀਲਚੱਕਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉੱਤੇ ਇੱਖ ਵੱਡਾ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਂਦਾ ਹੈ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਰ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀਮੰਦਰ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਪੁਰਬਮੁਖੀ ਇਸ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ 'ਤੇ ਉਗਦੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਰਨ ਪਵੇ। ਮੰਦਰ ਪਰਿਸਰ ਕਰੀਬ 10 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤੇ ਦੋ ਦੀਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬਾਹਰੀ ਦੀਵਾਰ ਨੂੰ ਮੇਘਨਾਦ ਪ੍ਰਾਚੀਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਦੀਵਾਰ ਨੂੰ ਕੁਰਮ ਭੇਦ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਜਗਨਨਾਥ ਯਾਤਰਾ 2021

ਮੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੁਖ ਗਰਭ ਗ੍ਰਹਿ ਜਿਸ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਦੇਓਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਤੇ ਲੰਬਾ, ਘੁੰਮਾਵਦਾਰ ਸ਼ਿਖਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਇੱਕ ਸਤੰਭ ਸਭਾ ਹਾਲ ਹੈ। ਸ਼ਿਖਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਅੱਠ ਧਾਤੂਆਂ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪਹਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਨੀਲਚੱਕਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉੱਤੇ ਇੱਖ ਵੱਡਾ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਂਦਾ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.