ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦਿਵਸ 16 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਾਮ ਤੋਂ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਦਿਨ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 16 ਨਵੰਬਰ 1995 ਨੂੰ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਰਾਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਸਿਧਾਤਾਂ ਦੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈ।
ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕਿ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਨਾ ਤਾਂ ਭੋਗ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਦਾਸੀਨਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੀ ਅਮੀਰ ਵਿਭਿੰਨਤਾ, ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦੇ ਰੂਪਾਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਹੋਣ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਹੈ। ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਭਿੰਨ ਹਨ। ਸਿਰਫ਼ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਹੀ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਿਸ਼ਰਤ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਯੂਨੈਸਕੋ ਦਾ 1995 ਵਿੱਚ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨਨਾਮਾ
"ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਸਾਡੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੀ ਅਮੀਰ ਵਿਭਿੰਨਤਾ, ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦੇ ਰੂਪਾਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਹੋਣ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ, ਸਵੀਕ੍ਰਿਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਹੈ।"
1995 ਵਿੱਚ, ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ 125ਵੀਂ ਜਯੰਤੀ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ, ਯੂਨੈਸਕੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਇਨਾਮ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਅਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਅਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਯੂਨੈਸਕੋ-ਮਦਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਅਹਿੰਸਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨਕ, ਕਲਾਤਮਕ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਜਾਂ ਸੰਚਾਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਇਨਾਮ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦਿਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਾਸਭਾ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿਵਾਉਣਾ ਸੀ ਕਿ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਸਮਾਜ ਦਾ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਹੈ।
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦਿਵਸ: ਇਤਿਹਾਸ
1996 ਵਿੱਚ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਨਰਲ ਅਸੈਂਬਲੀ (ਮਤਾ 51/95 ਦੁਆਰਾ) ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ 16 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ 'ਤੇ 1993 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਨਰਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੁਆਰਾ 1995 ਵਿੱਚ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਾਲ, 1995 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਾਲ ਲਈ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਫਾਲੋ-ਅੱਪ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੇ ਐਲਾਨਨਾਮੇ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਨਾਮ
1995 ਵਿੱਚ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਸਾਲ ਅਤੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਜਨਮ ਦੀ 125ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ, ਯੂਨੈਸਕੋ ਨੇ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਅਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਇਨਾਮ ਬਣਾਇਆ। ਇਹ ਇਨਾਮ ਹਰ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦਿਵਸ, 16 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਨਾਮ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਜਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਅਹਿੰਸਾ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ।