Human Rights Day 2023 : ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਕੋਲ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ, ਜਾਣੋ ਲਓ ਇਹ ਕੰਮ ਦੀ ਗੱਲ

ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਐਲਾਨਨਾਮੇ ਨੂੰ 2023 ਵਿੱਚ 75 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। Human Rights Day. Human Rights 2023 Diamond Jubilee.

ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਡੈਸਕ: 10 ਦਸੰਬਰ 1948 ਨੂੰ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਾਸਭਾ ਦੁਆਰਾ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਐਲਾਨਨਾਮਾ (UDHR) ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਹ 500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। 10 ਦਸੰਬਰ 2023 ਨੂੰ ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੀ 75ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸ ਮੌਕੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਸਾਲ ਭਰ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵੀ ਸਮਾਪਤ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

• Hon'ble Vice-President, Shri Jagdeep Dhankhar delivered the keynote address at the Human Rights Day celebrations organised by National Human Rights Commission at Bharat Mandapam today.
  
  Speaking at the event organised by the world's largest human rights organisation, the… pic.twitter.com/CA1032O8Lu

  — Vice President of India (@VPIndia) December 10, 2023 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data="

  Hon'ble Vice-President, Shri Jagdeep Dhankhar delivered the keynote address at the Human Rights Day celebrations organised by National Human Rights Commission at Bharat Mandapam today.
  
  Speaking at the event organised by the world's largest human rights organisation, the… pic.twitter.com/CA1032O8Lu

  — Vice President of India (@VPIndia) December 10, 2023

  ">

  Hon'ble Vice-President, Shri Jagdeep Dhankhar delivered the keynote address at the Human Rights Day celebrations organised by National Human Rights Commission at Bharat Mandapam today.
  
  Speaking at the event organised by the world's largest human rights organisation, the… pic.twitter.com/CA1032O8Lu

  — Vice President of India (@VPIndia) December 10, 2023

ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਧਰਮ, ਲਿੰਗ, ਨਸਲ, ਰੰਗ, ਭਾਸ਼ਾ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਾਰਨਾਂ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਮੂਲ, ਜਾਇਦਾਦ, ਜਨਮ ਜਾਂ ਹੋਰ ਰੁਤਬੇ ਕਾਰਨ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅੰਤਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।

• This #HumanRightsDay, we’re celebrating 75 years of the Universal Declaration of Human Rights.
  
  Let’s build a world that provides dignity, freedom and justice for all!#humanrights75 pic.twitter.com/wvF7gWzL1I

  — UNOPS (@UNOPS) December 10, 2023 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data="

  This #HumanRightsDay, we’re celebrating 75 years of the Universal Declaration of Human Rights.
  
  Let’s build a world that provides dignity, freedom and justice for all!#humanrights75 pic.twitter.com/wvF7gWzL1I

  — UNOPS (@UNOPS) December 10, 2023

  ">

  This #HumanRightsDay, we’re celebrating 75 years of the Universal Declaration of Human Rights.
  
  Let’s build a world that provides dignity, freedom and justice for all!#humanrights75 pic.twitter.com/wvF7gWzL1I

  — UNOPS (@UNOPS) December 10, 2023

'ਯੂਨੀਵਰਸਲ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਸਾਂਝੇ ਮੁੱਲਾਂ ਅਤੇ ਪਹੁੰਚਾਂ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਸਾਡਾ ਵਿਸ਼ਵ ਹੱਕਦਾਰ ਹੈ।'-ਐਂਟੋਨੀਓ ਗੁਟੇਰੇਸ, ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ

ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿਵਸ 2023 ਦੀ ਥੀਮ: 'ਸਭ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦੀ, ਬਰਾਬਰੀ ਅਤੇ ਨਿਆਂ'। ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਨੂੰ ਅਪਣਾਏ ਜਾਣ ਦੇ 75 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਗਾਰੰਟੀਸ਼ੁਦਾ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। UDHR ਨੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਨੀਂਹ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਅੱਜ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਮੂਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸਮਰਥ ਵਿਅਕਤੀਆਂ, ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।

• It's actually very simple:
  
  Right to SAFETY.
  Right to JUSTICE.
  Right to EDUCATION.
  Right to NATIONALITY.
  Right to SEEK ASYLUM.
  
  These - and more - are fundamental human rights for ALL.
  
  They should be protected, always and everywhere.#HumanRightsDay pic.twitter.com/zb5ZuFv3mG

  — UNHCR, the UN Refugee Agency (@Refugees) December 10, 2023 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data="

  It's actually very simple:
  
  Right to SAFETY.
  Right to JUSTICE.
  Right to EDUCATION.
  Right to NATIONALITY.
  Right to SEEK ASYLUM.
  
  These - and more - are fundamental human rights for ALL.
  
  They should be protected, always and everywhere.#HumanRightsDay pic.twitter.com/zb5ZuFv3mG

  — UNHCR, the UN Refugee Agency (@Refugees) December 10, 2023

  ">

  It's actually very simple:
  
  Right to SAFETY.
  Right to JUSTICE.
  Right to EDUCATION.
  Right to NATIONALITY.
  Right to SEEK ASYLUM.
  
  These - and more - are fundamental human rights for ALL.
  
  They should be protected, always and everywhere.#HumanRightsDay pic.twitter.com/zb5ZuFv3mG

  — UNHCR, the UN Refugee Agency (@Refugees) December 10, 2023

ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ UDHR ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਵਾਅਦੇ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਹਮਲੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਦੁਨੀਆ ਨਵੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਹਾਂਮਾਰੀ, ਸੰਘਰਸ਼, ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਧ ਰਹੀ ਅਸਮਾਨਤਾਵਾਂ, ਇੱਕ ਨੈਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੀਵਾਲੀਆ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, ਨਸਲਵਾਦ, ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ - UDHR ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਮੁੱਲ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰ ਸਾਡੀਆਂ ਸਮੂਹਿਕ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ।

UDHR ਵਿੱਚ ਸੂਚੀਬੱਧ ਬੁਨਿਆਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀਆਂ ਦਾ ਵਰਣਨ 30 ਲੇਖਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

1. ਆਰਟੀਕਲ 1- ਮੁਫਤ ਅਤੇ ਬਰਾਬਰ
   

   Human Rights Day 2023
2. ਆਰਟੀਕਲ 2- ਵਿਤਕਰੇ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ
   

   Human Rights Day 2023
3. ਆਰਟੀਕਲ 3- ਜੀਵਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
   

   Human Rights Day 2023
4. ਆਰਟੀਕਲ 4- ਗੁਲਾਮੀ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ
   

   Human Rights Day 2023
5. ਆਰਟੀਕਲ 5- ਤਸ਼ੱਦਦ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ
6. ਆਰਟੀਕਲ 6- ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮਾਨਤਾ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
   

   Human Rights Day 2023
7. ਆਰਟੀਕਲ 7- ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
8. ਆਰਟੀਕਲ 8- ਨਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ
9. ਆਰਟੀਕਲ 9- ਮਨਮਾਨੀ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ
10. ਆਰਟੀਕਲ10- ਨਿਰਪੱਖ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
11. ਆਰਟੀਕਲ 11- ਨਿਰਦੋਸ਼ਤਾ ਦੀ ਧਾਰਨਾ
12. ਆਰਟੀਕਲ 12- ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
13. ਆਰਟੀਕਲ 13- ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ
14. ਆਰਟੀਕਲ 14- ਸ਼ਰਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
15. ਆਰਟੀਕਲ 15- ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰ
16. ਆਰਟੀਕਲ 16- ਵਿਆਹ ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
17. ਆਰਟੀਕਲ 17- ਸੰਪਤੀ ਦੀ ਮਾਲਕੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
18. ਆਰਟੀਕਲ 18- ਧਰਮ ਜਾਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ
19. ਆਰਟੀਕਲ 19- ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ
20. ਆਰਟੀਕਲ 20- ਸਭਾ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ
21. ਆਰਟੀਕਲ 21- ਜਨਤਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
22. ਆਰਟੀਕਲ 22- ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
23. ਆਰਟੀਕਲ 23- ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
24. ਆਰਟੀਕਲ 24- ਮਨੋਰੰਜਨ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
25. ਆਰਟੀਕਲ 25- ਜੀਵਨ ਦੇ ਢੁਕਵੇਂ ਮਿਆਰ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
26. ਆਰਟੀਕਲ 26- ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
27. ਆਰਟੀਕਲ 27-ਕਲਾਤਮਕ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
28. ਆਰਟੀਕਲ 28- ਆਜ਼ਾਦ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
29. ਆਰਟੀਕਲ 29- ਕਿਸੇ ਦੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਪ੍ਰਤੀ ਫਰਜ਼
30. ਆਰਟੀਕਲ 30- ਅਧਿਕਾਰ ਅਟੱਲ ਹਨ