ETV Bharat / bharat

Indias First Covid Nasal Vaccine: ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਨੇਜ਼ਲ ਵੈਕਸੀਨ ਲਾਂਚ - ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਨੇਜ਼ਲ ਵੈਕਸੀਨ ਲਾਂਚ

ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈੱਕ ਦੀ ਨੇਜ਼ਲ ਕੋਵਿਡ ਵੈਕਸੀਨ 'ਇਨਕੋਵੈਕ' ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ । DCGI ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਨੇਜ਼ਲ ਦੇ ਟੀਕੇ ਵਜੋਂ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਮਨਸੁਖ ਮਾਂਡਵੀਆ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਮੰਤਰੀ ਜਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕੀਤੀ।

HEALTH MINISTER MANDAVIYA LAUNCHES BHARAT BIOTECH NASAL COVID VACCINE INCOVAC
Indias First Covid Nasal Vaccine: ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈੱਕ ਦੀ ਨਾਸਲ ਕੋਵਿਡ ਵੈਕਸੀਨ 'ਇਨਕੋਵੈਕ' ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ
author img

By

Published : Jan 26, 2023, 7:30 PM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਮਨਸੁਖ ਮਾਂਡਵੀਆ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਮੰਤਰੀ ਜਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਦੀ ਨੇਜ਼ਲ ਕੋਵਿਡ ਵੈਕਸੀਨ 'ਇਨਕੋਵੈਕ' ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ-ਨਿਰਮਿਤ ਵੈਕਸੀਨ ਜੋ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇੱਥੇ ਮਾਂਡਵੀਆ ਦੇ ਨਿਵਾਸ 'ਤੇ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਨਾਸਿਕ ਵੈਕਸੀਨ 'BBV154' ਨੂੰ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਡਰੱਗਸ ਕੰਟਰੋਲਰ ਜਨਰਲ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਤੋਂ ਇੱਕ ਹੇਟਰੋਲੋਗਸ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲੀ ਸੀ।

ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈੱਕ ਵੱਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ, 'ਇਨਕੋਵੈਕ' ਦੀ ਕੀਮਤ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸੈਕਟਰ ਲਈ 800 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਲਈ 325 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੇਟਰੋਲੋਗਸ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਖੁਰਾਕ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਸਥਿਤ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਲੀਨਿਕਲ ਟਰਾਇਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਨਤੀਜੇ ਆਏ ਹਨ।

ਵੈਕਸੀਨ ਦੀਆਂ ਦੋ ਖੁਰਾਕਾਂ 28 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਵੈਕਸੀਨ ਨਿਰਮਾਤਾ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈੱਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਵਿਨ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਇੰਟਰਨਾਜ਼ਲ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਲਈ ਅਪਾਇੰਟਮੈਂਟ ਬੁੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਨਕੋਵੈਕ ਨੂੰ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਸੇਂਟ ਲੁਈਸ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਨੇ ਪੂਰਵ-ਕਲੀਨਿਕਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਂਕਣ, ਨਿਰਮਾਣ ਸਕੇਲ ਅੱਪ, ਫਾਰਮੂਲੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਡਿਲੀਵਰੀ ਡਿਵਾਈਸ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਲਈ ਮਨੁੱਖੀ ਕਲੀਨਿਕਲ ਟਰਾਇਲ ਵੀ ਕਰਵਾਏ। ਉਤਪਾਦ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਕੋਵਿਡ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫੰਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈੱਕ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਤੇ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਐਲਾ ਨੇ ਇੰਟ੍ਰਨੈਸਲ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ 'ਗਲੋਬਲ ਗੇਮ ਚੇਂਜਰ' ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਸੀ, 'ਸਾਨੂੰ ਇੰਟਰਨਾਸਲ ਵੈਕਸੀਨ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਡਿਲੀਵਰੀ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਗੇਮ ਚੇਂਜਰ, iNCOVACC ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਾਣ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ-19 ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਮੰਗ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਅਸੀਂ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਛੂਤ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹਾਂ, ਇੰਟਰਨਾਸਲ ਟੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਤਪਾਦ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।' ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈੱਕ ਅੱਜ ਤੱਕ 7 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੁਰਾਕਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਨਾਲ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਗਲੋਬਲ ਡਿਵੈਲਪਰ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Coronavirus Update: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 132 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ, 1 ਮੌਤ, ਜਦਕਿ ਪੰਜਾਬ 'ਚ 03 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ

ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸੁਚਿਤਰਾ ਏਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਇਹ ਮਿਸਾਲੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਵੰਡਣ ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਲਈ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਵੀ ਹੈ। iNCOVACC - ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਕੋਵਿਡ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਾਨੂੰ ਗਲੋਬਲ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਪੈਮਾਨੇ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ।'

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਮਨਸੁਖ ਮਾਂਡਵੀਆ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਮੰਤਰੀ ਜਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਦੀ ਨੇਜ਼ਲ ਕੋਵਿਡ ਵੈਕਸੀਨ 'ਇਨਕੋਵੈਕ' ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ-ਨਿਰਮਿਤ ਵੈਕਸੀਨ ਜੋ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇੱਥੇ ਮਾਂਡਵੀਆ ਦੇ ਨਿਵਾਸ 'ਤੇ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਨਾਸਿਕ ਵੈਕਸੀਨ 'BBV154' ਨੂੰ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਡਰੱਗਸ ਕੰਟਰੋਲਰ ਜਨਰਲ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਤੋਂ ਇੱਕ ਹੇਟਰੋਲੋਗਸ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲੀ ਸੀ।

ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈੱਕ ਵੱਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ, 'ਇਨਕੋਵੈਕ' ਦੀ ਕੀਮਤ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸੈਕਟਰ ਲਈ 800 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਲਈ 325 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੇਟਰੋਲੋਗਸ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਖੁਰਾਕ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਸਥਿਤ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਲੀਨਿਕਲ ਟਰਾਇਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਨਤੀਜੇ ਆਏ ਹਨ।

ਵੈਕਸੀਨ ਦੀਆਂ ਦੋ ਖੁਰਾਕਾਂ 28 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਵੈਕਸੀਨ ਨਿਰਮਾਤਾ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈੱਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਵਿਨ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਇੰਟਰਨਾਜ਼ਲ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਲਈ ਅਪਾਇੰਟਮੈਂਟ ਬੁੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਨਕੋਵੈਕ ਨੂੰ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਸੇਂਟ ਲੁਈਸ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਨੇ ਪੂਰਵ-ਕਲੀਨਿਕਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਂਕਣ, ਨਿਰਮਾਣ ਸਕੇਲ ਅੱਪ, ਫਾਰਮੂਲੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਡਿਲੀਵਰੀ ਡਿਵਾਈਸ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਲਈ ਮਨੁੱਖੀ ਕਲੀਨਿਕਲ ਟਰਾਇਲ ਵੀ ਕਰਵਾਏ। ਉਤਪਾਦ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਕੋਵਿਡ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫੰਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈੱਕ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਤੇ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਐਲਾ ਨੇ ਇੰਟ੍ਰਨੈਸਲ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ 'ਗਲੋਬਲ ਗੇਮ ਚੇਂਜਰ' ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਸੀ, 'ਸਾਨੂੰ ਇੰਟਰਨਾਸਲ ਵੈਕਸੀਨ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਡਿਲੀਵਰੀ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਗੇਮ ਚੇਂਜਰ, iNCOVACC ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਾਣ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ-19 ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਮੰਗ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਅਸੀਂ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਛੂਤ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹਾਂ, ਇੰਟਰਨਾਸਲ ਟੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਤਪਾਦ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।' ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈੱਕ ਅੱਜ ਤੱਕ 7 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੁਰਾਕਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਨਾਲ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਗਲੋਬਲ ਡਿਵੈਲਪਰ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Coronavirus Update: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 132 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ, 1 ਮੌਤ, ਜਦਕਿ ਪੰਜਾਬ 'ਚ 03 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ

ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸੁਚਿਤਰਾ ਏਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਇਹ ਮਿਸਾਲੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਵੰਡਣ ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਲਈ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਵੀ ਹੈ। iNCOVACC - ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਕੋਵਿਡ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਾਨੂੰ ਗਲੋਬਲ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਪੈਮਾਨੇ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ।'

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.