ETV Bharat / bharat

Google Doodle: ਜਾਣੋ ਕੌਣ ਹੈ ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਓਜ਼ੋਨ 'ਚ ਛੇਕ ਦਾ ਪਤਾ

ਜਦੋਂ ਡਾ. ਮੋਲੀਨਾ ਜਵਾਨ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਖਿਡੌਣੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਕੋਪ ਦੁਆਰਾ ਛੋਟੇ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਬਾਥਰੂਮ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

Google Doodle
Google Doodle
author img

By

Published : Mar 19, 2023, 11:06 AM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਅੱਜ, 19 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਗੂਗਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡੂਡਲ ਰਾਹੀਂ ਮਹਾਨ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅੱਜ 19 ਮਾਰਚ 2023 ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ 80ਵਾਂ ਜਨਮ ਦਿਨ ਹੈ। ਡਾ: ਮੋਲੀਨਾ ਨੇ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਨੂੰ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਛੇਕ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਖੋਜ ਲਈ 1995 ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਕਲੋਰੋਫਲੋਰੋਕਾਰਬਨ (ਸੀਐਫਸੀ) ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।



ਡਾ. ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਕੌਣ ਸੀ?: ਮਾਰੀਓ ਜੋਸ ਮੋਲੀਨਾ ਹੈਨਰੀਕੇਜ਼ ਜਿਸਨੂੰ ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਮੈਕਸੀਕਨ ਕੈਮਿਸਟ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਕਈ ਖੋਜਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਛੇਕ ਦੀ ਖੋਜ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਕਲੋਰੋਫਲੋਰੋਕਾਰਬਨ ਗੈਸਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ। ਡਾ: ਮੋਲੀਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜੋ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਸਨ ਕਿ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਮੋਰੀ ਕਿਵੇਂ ਬਣੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕਲੋਰੋਫਲੋਰੋਕਾਰਬਨ ਗੈਸ ਹੈ ਜੋ ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ, ਐਰੋਸੋਲ ਸਪਰੇਅ ਅਤੇ ਫਰਿੱਜ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਖੋਜ ਨੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਜੋ ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਵੱਲ ਲੈ ਗਿਆ। ਇਸ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਧੀ ਨੇ ਲਗਭਗ 100 ਓਜ਼ੋਨ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ 'ਤੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ।



ਡਾ. ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਨੇ ਬਾਥਰੂਮ ਨੂੰ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਲੈਬ: ਡਾ. ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਇੰਨਾ ਭਾਵੁਕ ਸੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਜਵਾਨ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਬਾਥਰੂਮ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਇੱਕ ਖਿਡੌਣੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਕੋਪ ਨਾਲ ਛੋਟੇ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਜੁਟ ਗਿਆ। ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜ ਲਈ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਪਹਿਲੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਕਿ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੋਰੀ ਅਲਟਰਾਵਾਇਲਟ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਲੋਰੋਫਲੋਰੋਕਾਰਬਨ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ, ਐਰੋਸੋਲ ਸਪਰੇਅ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਡਾ. ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਦੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਖੋਜ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸੀ ਕਿ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਸੰਧੀ ਦਾ ਗਠਨ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਇਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਧੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲਗਭਗ 100 ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ 'ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਡਾ. ਮਾਰੀਓ ਮੋਲਿਨਾ ਦਾ 7 ਅਕਤੂਬਰ 2020 ਨੂੰ 77 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- Kalpana Chawla Birthday: ਜਾਣੋ, ਦੋ ਵਾਰ ਪੁਲਾੜ 'ਚ ਜਾ ਕੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਣ ਵਾਲੀ ਕਲਪਨਾ ਚਾਵਲਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲਾਂ

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਅੱਜ, 19 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਗੂਗਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡੂਡਲ ਰਾਹੀਂ ਮਹਾਨ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅੱਜ 19 ਮਾਰਚ 2023 ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ 80ਵਾਂ ਜਨਮ ਦਿਨ ਹੈ। ਡਾ: ਮੋਲੀਨਾ ਨੇ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਨੂੰ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਛੇਕ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਖੋਜ ਲਈ 1995 ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਕਲੋਰੋਫਲੋਰੋਕਾਰਬਨ (ਸੀਐਫਸੀ) ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।



ਡਾ. ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਕੌਣ ਸੀ?: ਮਾਰੀਓ ਜੋਸ ਮੋਲੀਨਾ ਹੈਨਰੀਕੇਜ਼ ਜਿਸਨੂੰ ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਮੈਕਸੀਕਨ ਕੈਮਿਸਟ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਕਈ ਖੋਜਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਛੇਕ ਦੀ ਖੋਜ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਕਲੋਰੋਫਲੋਰੋਕਾਰਬਨ ਗੈਸਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ। ਡਾ: ਮੋਲੀਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜੋ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਸਨ ਕਿ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਮੋਰੀ ਕਿਵੇਂ ਬਣੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕਲੋਰੋਫਲੋਰੋਕਾਰਬਨ ਗੈਸ ਹੈ ਜੋ ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ, ਐਰੋਸੋਲ ਸਪਰੇਅ ਅਤੇ ਫਰਿੱਜ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਖੋਜ ਨੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਜੋ ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਵੱਲ ਲੈ ਗਿਆ। ਇਸ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਧੀ ਨੇ ਲਗਭਗ 100 ਓਜ਼ੋਨ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ 'ਤੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ।



ਡਾ. ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਨੇ ਬਾਥਰੂਮ ਨੂੰ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਲੈਬ: ਡਾ. ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਇੰਨਾ ਭਾਵੁਕ ਸੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਜਵਾਨ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਬਾਥਰੂਮ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਇੱਕ ਖਿਡੌਣੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਕੋਪ ਨਾਲ ਛੋਟੇ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਜੁਟ ਗਿਆ। ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜ ਲਈ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਪਹਿਲੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਕਿ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੋਰੀ ਅਲਟਰਾਵਾਇਲਟ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਲੋਰੋਫਲੋਰੋਕਾਰਬਨ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ, ਐਰੋਸੋਲ ਸਪਰੇਅ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਡਾ. ਮਾਰੀਓ ਮੋਲੀਨਾ ਦੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਖੋਜ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸੀ ਕਿ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਸੰਧੀ ਦਾ ਗਠਨ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਇਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਧੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲਗਭਗ 100 ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ 'ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਡਾ. ਮਾਰੀਓ ਮੋਲਿਨਾ ਦਾ 7 ਅਕਤੂਬਰ 2020 ਨੂੰ 77 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- Kalpana Chawla Birthday: ਜਾਣੋ, ਦੋ ਵਾਰ ਪੁਲਾੜ 'ਚ ਜਾ ਕੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਣ ਵਾਲੀ ਕਲਪਨਾ ਚਾਵਲਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲਾਂ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.