ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਦਿੱਲੀ ਐਨਸੀਆਰ ਸਮੇਤ ਪੂਰੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 6.3 ਤੀਬਰਤਾ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਬਿਹਾਰ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਦੇਰ ਰਾਤ ਕਰੀਬ 1.57 ਵਜੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ 6.3 ਮਾਪੀ ਗਈ ਹੈ। ਪੂਰੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਜਾਨੀ ਜਾਂ ਮਾਲੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਅੱਜ ਹੋਵੇਗੀ SGPC ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੀ ਚੋਣ, ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਹੋਂਦ ’ਚ ਆਈ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸਰਬ ਉੱਚ ਸੰਸਥਾ
ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕਿਆਂ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਗਏ ਅਤੇ ਖਾਲੀ ਮੈਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਗਏ। ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਜਦੋਂ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ ਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਸੁੱਤੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਉਹ ਤੁਰੰਤ ਘਰੋਂ ਚਲੇ ਗਏ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਸਿਸਮੋਲੋਜੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਮਣੀਪੁਰ 'ਚ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ 10 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੇਠਾਂ ਸੀ।
ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਰੁਕ-ਰੁਕ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ। ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਤਰਾਖੰਡ ਅਤੇ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ 'ਚ ਕਿਸੇ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਕੋਈ ਖਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।
-
Nepal | 3 dead after a house collapses in Doti district of Nepal after the latest round of earthquake which hit at around 2:12 AM (local time): officials https://t.co/jlJOMXcff0
— ANI (@ANI) November 8, 2022 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data="
">Nepal | 3 dead after a house collapses in Doti district of Nepal after the latest round of earthquake which hit at around 2:12 AM (local time): officials https://t.co/jlJOMXcff0
— ANI (@ANI) November 8, 2022Nepal | 3 dead after a house collapses in Doti district of Nepal after the latest round of earthquake which hit at around 2:12 AM (local time): officials https://t.co/jlJOMXcff0
— ANI (@ANI) November 8, 2022
ਕਿਉਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਭੂਚਾਲ: ਧਰਤੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਾਰ ਪਰਤਾਂ ਨਾਲ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਅੰਦਰੂਨੀ ਕੋਰ, ਬਾਹਰੀ ਕੋਰ, ਮੈਂਟਲ ਅਤੇ ਛਾਲੇ। ਛਾਲੇ ਅਤੇ ਉਪਰਲੇ ਮੈਂਟਲ ਕੋਰ ਨੂੰ ਲਿਥੋਸਫੀਅਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ 50-ਕਿਮੀ-ਮੋਟੀ ਪਰਤ ਕਈ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਆਪਣੇ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਚਲਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਪਲੇਟਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਿਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਭੂਚਾਲ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਪਲੇਟ ਦੂਜੀ ਪਲੇਟ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਊਰਜਾ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਰੰਗਾਂ ਸੈਂਕੜੇ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਵਾਈਬ੍ਰੇਟ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦੀਆਂ ਚੀਰ-ਫਾੜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਘੱਟ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਊਰਜਾ ਸਤ੍ਹਾ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਿਆਨਕ ਤਬਾਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜੋ ਭੂਚਾਲ ਧਰਤੀ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਜਦੋਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਭੁਚਾਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉੱਚੀਆਂ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਲਹਿਰਾਂ ਉੱਠਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁਨਾਮੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਕਿਵੇਂ ਮਾਪੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ: ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਰਿਕਟਰ ਸਕੇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਰਿਕਟਰ ਮੈਗਨੀਟਿਊਡ ਟੈਸਟ ਸਕੇਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਭੁਚਾਲਾਂ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ 1 ਤੋਂ 9 ਤੱਕ ਮਾਪੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਭੂਚਾਲ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਭੂਚਾਲ ਕਾਰਨ ਜਾਨ-ਮਾਲ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ, ਬੁਨਿਆਦੀ ਲੋੜਾਂ ਦੀ ਘਾਟ, ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਆਦਿ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਡੈਮਾਂ, ਪੁਲਾਂ, ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪਾਵਰ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ. ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਅਤੇ ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਪਹਾੜੀ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਟੁੱਟਣ ਕਾਰਨ ਅੱਗ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਾਣੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਭੁਚਾਲ ਸੁਨਾਮੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ. ਭੁਚਾਲ ਨਾਲ ਨੁਕਸਾਨਿਆ ਡੈਮ ਹੜ੍ਹ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ? ਨਹੀਂ, ਅਤੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰ ਸਕਣ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਕੋਈ ਵੀ ਕਾਰਗਰ ਸਾਬਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਵਿਗਿਆਨੀ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਨੁਕਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਆਵੇਗਾ, ਪਰ ਇਹ ਕਦੋਂ ਆਵੇਗਾ, ਇਹ ਦੱਸਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਭੂਚਾਲ ਆਉਣ 'ਤੇ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ?
ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ 'ਤੇ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਘਬਰਾਓ ਨਾ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਇਮਾਰਤ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਹੋ, ਤਾਂ ਬਾਹਰ ਆ ਕੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਆਓ। ਇਮਾਰਤ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਆਉਂਦੇ ਸਮੇਂ, ਲਿਫਟ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਨਾ ਜਾਓ। ਭੂਚਾਲ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਜੇਕਰ ਇਮਾਰਤ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਉਤਰਨਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਨੇੜੇ ਦੇ ਮੇਜ਼, ਉੱਚੀ ਚੌਕੀ ਜਾਂ ਬਿਸਤਰੇ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਲੁਕੋ।
ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਚਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜ਼ੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ: ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਚਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜ਼ੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੈਕਰੋ ਸਿਸਮਿਕ ਜ਼ੋਨਿੰਗ ਮੈਪਿੰਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ੋਨ-5 ਤੋਂ ਜ਼ੋਨ-2 ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਜ਼ੋਨ 5 ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ੋਨ 2 ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: Prem Rashifal: ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ ਮਿਲੇਗਾ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਦਾ ਮੌਕਾ, ਜਾਣੋ ਆਪਣੀ ਲਵ ਲਾਇਫ ਦਾ ਪੂਰਾ ਹਾਲ
