ਦੇਹਰਾਦੂਨ : ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਦੇ ਤਿਉਨੀ 'ਚ ਅੱਗ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨੇ ਪੂਰੇ ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪੂਰੇ ਸੂਬੇ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਜਿਉਂਦੀ ਜਾਗਦੀ ਮਿਸਾਲ ਦੇਖੀ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਫਾਇਰ ਵਿਭਾਗ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਭਾਵੇਂ ਹੀ ਵੱਡੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹੱਨ ਪਰ ਅਸਲੀਅਤ ਵਿਚ ਫੇਲ੍ਹ ਹੁੰਦੇ ਸਿਸਟਮ ਕਈ ਵਾਰ ਭਾਰੀ ਵੀ ਪੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਵਿਚ ਜਿਥੇ ਸਿਲੰਡਰ ਫਟਣ ਨਾਲ ਬਹੁਮੰਜ਼ਿਲਾ ਇਮਾਰਤ ਵਿਚ ਅੱਗ ਲੱਗ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਚਾਰ ਬੱਚੇ ਜ਼ਿੰਦਾ ਸੜ ਗਏ। ਪਰ ਫਾਇਰ ਵਿਭਾਗ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਨਾ ਆਇਆ। ਕਿਓਂਕਿ ਜਦੋਂ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਅੱਗ ਬੁਝਾਉਣ ਲਈ ਗੱਡੀਆਂ ਆਈਆਂ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਮੁਕ ਗਿਆ।
ਰਾਹਤ ਸਮੇਂ ਡਿਜ਼ਾਸਟਰ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਸਿਸਟਮ ਫੇਲ੍ਹ: ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੌਕੇ ਦਾ ਮੁਆਇਨਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਤੰਤਰ ਨੂੰ ਸੋਚਣਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਉੱਤਰਕਾਸ਼ੀ, ਜੋਸ਼ੀਮਠ ਜਾਂ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸਰਹੱਦੀ ਇਲਾਕਾ ਹੋਵੇ, ਅਜੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਘਰ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਇਕ ਚੰਗਿਆੜੀ ਪੂਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਸਾੜ ਕੇ ਸੁਆਹ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਿਕਾਸ ਨਗਰ 'ਚ ਹੋਏ ਇਸ ਹਾਦਸੇ 'ਚ ਸਿਲੰਡਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਧਮਾਕੇ ਵੀ ਹੋਏ।
ਸਿਲੰਡਰ ਧਮਾਕੇ ਨਾਲ ਘਰ ਨੂੰ ਲੱਗੀ ਅੱਗ: ਅਸੀਂ ਸਭ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਅੱਗ ਕਿੰਨੀ ਭਿਆਨਕ ਸੀ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਪੂਰਾ ਘਰ ਅੱਗ ਦੇ ਗੋਲੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਇਹ ਘਰ ਪੁਰਾਣਾ ਤਿਊਣੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਪੁਲ ਨੇੜੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਧਿਆਪਕ ਸੂਰਤ ਰਾਮ ਜੋਸ਼ੀ ਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਾਦਸਾ 6 ਅਪ੍ਰੈਲ 2023 ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 4 ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਵਾਪਰਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੋ ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਗੈਸ ਸਿਲੰਡਰ ਦੇ ਲੀਕ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੀ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਘਰ ਵਿੱਚ ਧਮਾਕੇ ਹੋਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਆਸਪਾਸ ਦੇ ਲੋਕ ਕੁਝ ਸਮਝ ਪਾਉਂਦੇ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਘਰ ਦੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਅੱਗ ਦੀਆਂ ਲਪਟਾਂ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਚਾਰ ਬੱਚੀਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਸਾੜਿਆ ਗਿਆ: ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਘਰ ਵਿੱਚ 4 ਬੱਚੇ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਘਰ 'ਚੋਂ ਚੀਕ-ਚਿਹਾੜੇ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਆਈਆਂ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਕੁਝ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਤਿੰਨ ਸੱਚੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਇੱਕੋ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕਿਰਾਏਦਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਧੀ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸੀ।
ਸੰਭਲਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ: ਅੱਗ ਅਚਾਨਕ ਇੰਨੀ ਫੈਲ ਗਈ ਕਿ ਕੁਝ ਵੀ ਸਮਝਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਭੈਣਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਪੂਨਮ, ਕੁਸੁਮ ਅਤੇ ਸੰਜਨਾ ਇਸ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਸੜ ਕੇ ਮਰ ਗਏ। ਜਦੋਂ ਅੱਗ ਲੱਗੀ ਤਾਂ ਕੁਸੁਮ ਨੇ ਅੱਗ ਬੁਝਾਉਣ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਅੱਗ ਇੰਨੀ ਖਤਰਨਾਕ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਝੁਲਸ ਗਈ। ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁਸੁਮ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਘਰ 'ਚ ਫਸੇ ਚਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ। ਕੁਸੁਮ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਨੂੰ ਹਾਇਰ ਸੈਂਟਰ ਰੈਫਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਦਾ ਪਾਣੀ ਨਿਕਲਿਆ: ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਹੜਕੰਪ ਮਚ ਗਿਆ। ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਨੂੰ ਸੂਚਨਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਪਰ ਕੁਝ ਹੀ ਮਿੰਟਾਂ 'ਚ ਉਸ ਦਾ ਪਾਣੀ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਥਾਂ ਇਹ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ ਸੀ, ਉਸ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਹੇਠਾਂ ਨਦੀ ਵਗਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਖੁਦ ਚਾਰਜ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਲੈਣ ਲਈ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੇਠਾਂ ਚਲੇ ਗਏ ਪਰ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਲਾਪ੍ਰਵਾਹੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਰੋਸ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਗ ਬੁਝਾਉਣ ਲਈ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜ ਹਿਮਾਚਲ ਤੋਂ ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਣਾ ਪਿਆ।
ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ : ਮੁਢਲੀ ਜਾਂਚ 'ਚ ਜੋ ਗੱਲਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਘਰ 'ਚ ਅੱਗ ਕਿਵੇਂ ਲੱਗੀ, ਮੁੱਖ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਿਲੰਡਰ ਅਤੇ ਸਟੋਵ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾਈਪ ਕਾਫੀ ਪੁਰਾਣੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿਚਕਾਰੋਂ ਕੱਟੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆਈਐਸਆਈ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਵਾਲੀ ਰਬੜ ਅਤੇ ਟਿਊਬ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਟੋਵ ਦੇ ਬਟਨ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਰਹਿ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਿਲੰਡਰ ਕਾਫੀ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ।
