ਨੈਨੀਤਾਲ: ਪਾਣੀ ਦੀ ਰਾਣੀ, ਕਿਤੇ ਜਾ ਰਹੀ ਮੱਛੀਆਂ ਨੈਨੀ ਝੀਲ ਦੀ ਹੋਂਦ ਲਈ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਪੰਤਨਗਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਆਮ ਕਾਰਪ ਮੱਛੀ ਨੈਨੀ ਝੀਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਆਮ ਕਾਰਪ ਮੱਛੀਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਝੀਲ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪੁੱਟਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਮਾਲ ਰੋਡ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਪਹਾੜੀਆਂ 'ਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ।
ਨੈਨੀਤਾਲ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਧੀਰਜ ਸਿੰਘ ਗਰਬਿਆਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨੈਨੀ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 60 ਫੀਸਦੀ ਆਮ ਕਾਰਪ ਮੱਛੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਨੈਣੀ ਝੀਲ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਮੱਛੀਆਂ ਭੋਜਨ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਝੀਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਨੱਕੋ-ਨੱਕ ਭਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਮਾਲ ਰੋਡ ਸਮੇਤ ਪਹਾੜੀਆਂ 'ਤੇ ਹੋ ਰਹੇ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਝੀਲ ਵਿੱਚੋਂ ਕਾਮਨ ਕਾਰਪ ਮੱਛੀਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨੈਨੀ ਝੀਲ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਝੀਲ ਸਮੇਤ ਮਾਲ ਰੋਡ ਦੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਨਿਘਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੋਲਡ ਵਾਟਰ ਫਿਸ਼ਰੀਜ਼ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਪੀਕੇ ਪਾਂਡੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਕਾਰਪ ਮੱਛੀਆਂ ਨੈਨੀ ਝੀਲ ਦੀ ਹੋਂਦ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਹਨ। ਜਿਹੜਾ ਭੋਜਨ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਪੁੱਟਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਆਮ ਕਾਰ ਦੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਝੀਲ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਹੁਣ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਮਹਸੀਰ ਮੱਛੀਆਂ ਪਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਤਾਂ ਜੋ ਝੀਲ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਨੈਨੀ ਝੀਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਝੀਲ ਦਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਗੜ ਗਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਝੀਲ ਵਿਕਾਸ ਅਥਾਰਟੀ ਦੁਆਰਾ ਨੈਨੀ ਝੀਲ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਝੀਲ ਦਾ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਤਾਂ ਜੋ ਝੀਲ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸਾਲ 2008 ਵਿੱਚ ਨੈਨੀ ਝੀਲ ਵਿੱਚੋਂ ਆਮ ਕਾਰਪ ਮੱਛੀਆਂ ਕੱਢਣ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਝੀਲ ਤੋਂ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ ਦਾ ਕੰਮ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ, ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਆਮ ਕਾਰਪ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਣ ਲੱਗੀ। ਹੁਣ ਨੈਨੀ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 60 ਫੀਸਦੀ ਆਮ ਕਾਰਪ ਮੱਛੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਨੈਨੀ ਝੀਲ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਕਾਮਨ ਕਾਰਪ ਮੱਛੀ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਮੱਛੀ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਨੈਨੀ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਨੈਨੀ ਝੀਲ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਨੈਨੀ ਝੀਲ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਲਈ ਕਾਮਨ ਕਾਰਪ ਢੁਕਵਾਂ ਸਾਬਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮੱਛੀ ਦੇ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਝੀਲ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਹੁਣ ਝੀਲ ਵਿੱਚੋਂ ਆਮ ਕਾਰਪ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਮੰਥਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀਆਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਕਿਉਂ ਹੈ: ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਪੀਕੇ ਪਾਂਡੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੱਛੀ ਝੀਲ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਪੌਦਿਆਂ, ਐਲਗੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮੱਛੀਆਂ ਦਾ ਸੰਤੁਲਿਤ ਸੰਖਿਆ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਪਾਈਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਆਮ ਕਾਰਪ ਮੱਛੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਮੱਛੀ ਦੂਸਰੀਆਂ ਜਾਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਰਗਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਕਿੰਨੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ ਆਮ ਕਾਰਪ ਮੱਛੀ : ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕਈ ਵਾਰ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਜਾਂ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਹੋਣ 'ਤੇ ਕਾਮਨ ਕਾਰਪ ਝੀਲ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਨਰਮ ਪੱਥਰਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਝੀਲ ਨੂੰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਖੋਜ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਨੈਨੀਤਾਲ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਕਾਮਨ ਕਾਰਪ ਪ੍ਰਜਨਨ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਾਬਕਾ ਵਿਧਾਇਕ ਦੀ BMW ਕਾਰ ਕਈ ਵਾਹਨਾਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾਈ
