ਰਤਨਾਗਿਰੀ (ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ): ਕੇਂਦਰ ਨੇ 27 ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ 45 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅੰਦਰ ਸੁਝਾਅ ਮੰਗੇ ਹਨ। ਕਿਸਾਨ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੁਬਿਧਾ ਵਿੱਚ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਸਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅੰਬ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 8 ਤੋਂ 10 ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਵੇਲੇ ਵਰਤੋਂ ਵਿਚ ਆ ਰਹੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਕਿਸਾਨੀ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹਨ ਪਰ ਜੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਮਹਿੰਗੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਖਰੀਦਣੇ ਪੈਣਗੇ ਜਿਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਖਰਚ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।
ਅੰਬ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਕੋਨਕਣ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਪਨੀ ਨੰਦਾਈ ਐਗਰੋਸ਼ਾਪ ਦੇ ਮਾਲਕ ਮਹਿੰਦਰ ਬਾਮਨੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, "ਅੰਬ ਦੇ ਉਤਪਾਦਕ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਚੰਗੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਅੰਬਾਂ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮੰਗ ਹੈ“ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਜੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ 2 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ 3,000 ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਵਾਲੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਨਾਲੋਂ ਚਾਰ ਤੋਂ ਪੰਜ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਰਚ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।"
ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਦੋਂ ਅੰਬਾਂ ਦੇ ਬਾਗ਼ ਦੇ ਮਾਲਕ ਪ੍ਰਸੰਨ ਪੇਠੇ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਆ ਰਹੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਕਿਫਾਇਤੀ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਚੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਪੇਠੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੇ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਅਜਿਹੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।"
ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਏ ਬਿਨਾਂ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਤਰਨਾਕ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪੇਠੇ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਲੋਕਾਂ ਜਾਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਅੰਬ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 38,000 ਤੋਂ 40,000 ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਅੰਬਾਂ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅੰਬਾਂ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਨੇ ਅੰਬ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕੀਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਹਵਾਈ ਆਵਾਜਾਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਸੀ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਅੰਬ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਵਿੱਚ 52 ਫੀਸਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਐ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਰਾਮਦਾਂ ਵਿਚ ਅਲਫਾਨਸੋ ਅੰਬ ਦਾ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਕਾਰਨ ਬਰਾਮਦਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਅੰਬ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇ ਉਪਰੋ ਹੁਣ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਉੱਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਲੱਕ ਤੋੜ ਦੇਵੇਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਲਾਗਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗੀ।
