ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਨੇ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਸਦੀਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਹਰ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕ ਉਸ ਦੀ ਬਰਸੀ ਮੌਕੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਰਾਜਘਾਟ ਵਿਖੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ 150 ਵੇਂ ਜਨਮ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ ਤੇ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਪਿਤਾ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਉਸਾਰੀ ਗਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਯਾਦਗਾਰ ਬਾਰੇ।
ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਯਾਦਗਾਰ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਯਮੁਨਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਅਤੇ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਦੂਜੀ ਯਾਦਗਾਰ ਬਰਵਾਨੀ ਵਿਚ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਨਰਮਦਾ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 2017 ਵਿੱਚ ਸਮਾਧੀ ਨੂੰ ਕੁਕਰੀ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਰਦਾਰ ਸਰੋਵਰ ਡੈਮ ਕਾਰਨ ਇਹ ਖੇਤਰ ਡੁੱਬਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਬਦਲਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਯਾਤਰੀ ਵੇਖ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਲਾਹਾਬਾਦ 'ਚ ਹੁਣ ਵੀ ਮੌਜੂਦ, ਨਮਕ ਸੱਤਿਆਗ੍ਰਹਿ ਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਨਮਕ
ਇਹ ਯਾਦਗਾਰ ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਚ ਇਕਲੌਤੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿਚ ਗਾਂਧੀ ਜੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਕਸਤੂਰਬਾ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਸੈਕਟਰੀ ਮਹਾਦੇਵ ਦੇਸਾਈ ਦੀਆਂ ਅਸਥੀਆਂ ਹਨ। ਯਾਦਗਾਰ ਬਾਰਵਾਨੀ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿਚ 12 ਫਰਵਰੀ, 1965 ਨੂੰ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਕਾਸ਼ੀਨਾਥ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਇਥੇ ਅਸਥੀਆਂ ਨੂੰ ਕਲਸ਼ ਵਿਚ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਸੀ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇ ਰਾਜਘਾਟ ਵਿਖੇ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਸਮਾਧੀ ਦੀ ਤਰਜ਼ 'ਤੇ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਦਾ ਨਾਮ ਰਾਜਘਾਟ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਥਾਨ ਆਪਣੀ ਮਹੱਤਤਾ ਗੁਆ ਬੈਠਾ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਰਾਸ਼ ਕੀਤਾ।
ਜਦੋਂ ਦੀ ਇਸ ਯਾਦਗਾਰ ਦੀ ਥਾਂ ਬਦਲੀ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਭੁੱਲਿਆ ਹੋਇਆ ਨਿਸ਼ਾਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਥਾਨ ਬਦਲਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਹੀ ਇਹ ਗਾਂਧੀ ਯਾਦਗਾਰ ਆਪਣੀ 'ਪਹਿਚਾਣ' ਦੀ ਲੜਾਈ ਲੜਦੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਦੋਂਕਿ ਇਸਦਾ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਹਮਰੁਤਬਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨਾਲ ਭਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
