ETV Bharat / bharat

ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ: ਕੀ ਇਹ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਦੁਨੀਆਂ ਹੈ ... - ਰੋਬਰਟ ਕੋਚ

ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿੱਚ, ਸਿਰਫ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਡਰਾਉਣੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵੀ ਬਰਾਬਰ ਡਰ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਨੇ ਦੋ ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਾਇਆ ਹੈ, ਇਕ ਸਮਾਜਕ ਦੂਰੀ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਸਵੈ-ਇਕੱਲਤਾ।

COVID-19
ਫੋਟੋ
author img

By

Published : Apr 4, 2020, 5:16 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਰੋਮਾਨਿਆਈ ਦੇ ਯਹੂਦੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀ, ਜੈਕਬ ਬਾਰਿੰਸਕੁ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਦੇ ਲੋਅਰ ਈਸਟ ਸਾਈਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਕਲੀਨਿੰਗ ਕਾਰੋਬਾਰ ਚਲਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਇੱਕ ਯੇਦਿਸ਼ ਥੀਏਟਰ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1918 ਵਿੱਚ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਦੌਰਾਨ, ਜੈਕੂਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਦੇਖਭਾਲ ਕੀਤੀ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਖੁਦ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤਕਰੀਬਨ ਪੰਜ ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ ਸੀ।

ਉਥੇ ਹੀ, ਦੋ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ, ਚੀਨ ਦੇ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਦੇ ਸੰਘਣੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਤਾਈਪਿੰਗ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬੁਬੋਨਿਕ ਪਲੇਗ ਦੀ ਤੀਜੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਬਹੁਤ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲਾਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਤਾਕਤਾਂ ਨੇ ਬਿਮਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ, ਜੋ ਕਿ ਚੀਨ ਦੇ ਯੂਨਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ।

ਰੋਬਰਟ ਕੋਚ ਦਾ ਜੀਵਾਣੂ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ

ਦੋ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ, ਡਾਕਟਰ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਰਾਬਰਟ ਕੋਚ ਨੇ ਐਂਥ੍ਰੈਕਸ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਇਕ ਬਾਇਓਮੈਡਿਕਲ ਸਫਲਤਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਟੀਬੀ ਅਤੇ ਹੈਜ਼ਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮਾਈਕਰੋਬਾਇਲ ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨੀ ਆਸਾਨ ਹੋਈ।

ਰਾਬਰਟ ਕੋਚ ਦੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ-ਵਿਆਪੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸੋਚ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ। ਰੌਬਰਟ ਕੋਚ ਵਲੋਂ ਇਸ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ 1905 ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ, ਨਾ ਤਾਂ ਜੈਕਬਬ ਬੈਰੀਨਸਕੁ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਹੁਬੇਈ ਦੇ ਇਕ ਨੌਜਵਾਨ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੀੜਤ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਉਹ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਸਨ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਵੀ, ਉਹੀ ਸਥਿਤੀ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਟੀਕਾ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਲਵੇਗਾ, ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।

ਕੀ ਹੈ 'ਹਿਕੀਕੋਮੋਰੀ'

ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿ ਇਕ ਜਪਾਨੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹਿਕਿਕੋਮੋਰੀ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਾਜਕ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਕੇ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਸਿਰਫ ਡਿਜੀਟਲ ਮਾਧਿਅਮ ਜ਼ਰੀਏ ਸਮਾਜ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

ਡਿਜੀਟਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਸਹਾਰਾ

ਅੱਜ ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਰਨ ਜਿਵੇ ਅਸੀਂ ਸਮਾਜਿਕ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਉਹ ਪਹਿਲੇ ਸਮਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਡੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਹਿਕੀਕੋਮੋਰੀ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਡਿਜੀਟਲ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸਮਾਜਿਕ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 'ਮਜਨੂੰ ਕਾ ਟੀਲਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ 'ਚ ਫਸੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਕਰ ਰਹੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਮਦਦ ਦੀ ਉਡੀਕ'

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਰੋਮਾਨਿਆਈ ਦੇ ਯਹੂਦੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀ, ਜੈਕਬ ਬਾਰਿੰਸਕੁ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਦੇ ਲੋਅਰ ਈਸਟ ਸਾਈਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਕਲੀਨਿੰਗ ਕਾਰੋਬਾਰ ਚਲਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਇੱਕ ਯੇਦਿਸ਼ ਥੀਏਟਰ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1918 ਵਿੱਚ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਦੌਰਾਨ, ਜੈਕੂਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਦੇਖਭਾਲ ਕੀਤੀ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਖੁਦ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤਕਰੀਬਨ ਪੰਜ ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ ਸੀ।

ਉਥੇ ਹੀ, ਦੋ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ, ਚੀਨ ਦੇ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਦੇ ਸੰਘਣੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਤਾਈਪਿੰਗ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬੁਬੋਨਿਕ ਪਲੇਗ ਦੀ ਤੀਜੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਬਹੁਤ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲਾਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਤਾਕਤਾਂ ਨੇ ਬਿਮਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ, ਜੋ ਕਿ ਚੀਨ ਦੇ ਯੂਨਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ।

ਰੋਬਰਟ ਕੋਚ ਦਾ ਜੀਵਾਣੂ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ

ਦੋ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ, ਡਾਕਟਰ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਰਾਬਰਟ ਕੋਚ ਨੇ ਐਂਥ੍ਰੈਕਸ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਇਕ ਬਾਇਓਮੈਡਿਕਲ ਸਫਲਤਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਟੀਬੀ ਅਤੇ ਹੈਜ਼ਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮਾਈਕਰੋਬਾਇਲ ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨੀ ਆਸਾਨ ਹੋਈ।

ਰਾਬਰਟ ਕੋਚ ਦੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ-ਵਿਆਪੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸੋਚ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ। ਰੌਬਰਟ ਕੋਚ ਵਲੋਂ ਇਸ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ 1905 ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ, ਨਾ ਤਾਂ ਜੈਕਬਬ ਬੈਰੀਨਸਕੁ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਹੁਬੇਈ ਦੇ ਇਕ ਨੌਜਵਾਨ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੀੜਤ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਉਹ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਸਨ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਵੀ, ਉਹੀ ਸਥਿਤੀ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਟੀਕਾ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਲਵੇਗਾ, ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।

ਕੀ ਹੈ 'ਹਿਕੀਕੋਮੋਰੀ'

ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿ ਇਕ ਜਪਾਨੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹਿਕਿਕੋਮੋਰੀ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਾਜਕ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਕੇ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਸਿਰਫ ਡਿਜੀਟਲ ਮਾਧਿਅਮ ਜ਼ਰੀਏ ਸਮਾਜ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

ਡਿਜੀਟਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਸਹਾਰਾ

ਅੱਜ ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਰਨ ਜਿਵੇ ਅਸੀਂ ਸਮਾਜਿਕ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਉਹ ਪਹਿਲੇ ਸਮਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਡੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਹਿਕੀਕੋਮੋਰੀ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਡਿਜੀਟਲ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸਮਾਜਿਕ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 'ਮਜਨੂੰ ਕਾ ਟੀਲਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ 'ਚ ਫਸੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਕਰ ਰਹੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਮਦਦ ਦੀ ਉਡੀਕ'

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.