ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਮੇਜਰ ਗੁਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਜਲਾਨਵਾਲੀਆ ਜੋ ਕਿ 103 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਉੱਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਲੜਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਰਿਹਾ। ਮੇਜਰ ਜਲਾਨਵਾਲੀਆ ਦਾ ਜਨਮ 21 ਅਗਸਤ 1917 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਰੋਇਲ ਇੰਡੀਅਨ ਮਿਲਟਰੀ ਸਕੂਲ, ਜਲੰਧਰ ਤੋਂ ਪਾਸ ਹੋਏ ਅਤੇ ਜੂਨ 1935 ਵਿੱਚ ਮਾਉਂਟੇਨ ਆਰਟੀਲਰੀ ਸਿਖਲਾਈ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ।
ਸਿਖਲਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐਬਟਾਬਾਦ (ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ) ਵਿੱਚ ਹੈ, 14 ਰਾਜਪੁਤਾਨਾ ਮਾਉਂਟੇਨ ਬੈਟਰੀਆਂ ਨਾਲ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1940 ਵਿੱਚ ਕੈਂਬਲਪੁਰ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ) ਦੀ ਇੱਕ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸਰਵੇਖਣ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਬਦਲੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।
ਜਲਾਨਵਾਲੀਆ ਨੇ ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਸਮੇਤ ਚਾਰ ਲੜਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। 1944–1945 ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਬਰਮਾ (ਹੁਣ ਮਿਆਂਮਾਰ) ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਸਨ ਅਤੇ ਇਕ ਜਪਾਨੀ ਸਿਪਾਹੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੇਟ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪਰ, ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਨੇਪਾਲੀ ਫੌਜੀ ਦੂਜਾ ਫਾਇਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਜਲਾਨਵਾਲੀਆ ਦੇ ਸਾਥੀ ਸਿਪਾਹੀ ਦੁਸ਼ਮਣ 'ਤੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਜਲਦੀ ਸੀ।
ਸੰਨ 1947 ਅਤੇ 1948 ਵਿੱਚ ਜਲਾਨਵਾਲੀਆ ਨੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲੜਾਈ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1965 ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਰਹੇ।
ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਲਾਨਵਾਲੀਆ ਨੇ 1948 ਵਿਚ ਨਲਸ਼ੇਰਾ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਘੁਸਪੈਠਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। 1965 ਦੇ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ-ਲਾਹੌਰ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ XI ਕਾਪਰਸ ਨਾਲ ਜਵਾਬੀ ਬੰਬਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।
ਆਖਰਕਾਰ ਉਹ 1967 ਵਿੱਚ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਹਰਮੰਦਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਹਰਜਿੰਦਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ 1999 ਦੇ ਕਾਰਗਿਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੇ। ਜਲਾਨਵਾਲੀਆ ਦਾ ਪੋਤਾ ਵੀ ਫੌਜ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ। ਮੇਜਰ ਜਲਾਨਵਾਲੀਆ ਦੇ ਪਿਤਾ ਰਿਸਾਲਦਾਰ ਦੁਲੀਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਮੇਸੋਪੋਟੇਮੀਆ ਵਿੱਚ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ ਆਰਮੀ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਸੀ।
ਅਫਸੋਸ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਜਾਂਬਾਜ ਫੌਜ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਵਿਸਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਜਲਾਨਵਾਲੀਆ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਹਰਮੰਦਰਜੀਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀਆਂ ਭੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਬੁਲਾਇਆ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਹਰਸਿਮਰਤ ਬਾਦਲ ਦੀ ਨਿਤਿਨ ਗਡਕਰੀ ਨੂੰ ਅਪੀਲ
