ਲੁਧਿਆਣਾ: ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਵੱਗ ਰਹੇ ਛੇਵੇਂ ਦਰਿਆ 'ਤੇ ਠੱਲ ਪਾਉਣ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਲਗਾਤਾਰ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਲ 2023 ਦੇ ਆਖਰ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 1161 ਕਿਲੋ ਹੈਰੋਇਨ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, 795 ਕਿਲੋ ਅਫੀਮ, 43 ਕੁਇੰਟਲ ਪੋਸਤ, 83.17 ਲੱਖ ਗੋਲੀਆਂ, ਕੈਪਸੂਲ, ਇੰਜੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸ਼ੀਸ਼ੀਆਂ ਆਦਿ ਬਰਾਮਦ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, 13.67 ਕਰੋੜ ਦੀ ਡਰੱਗ ਮਨੀ ਵੀ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਨਸ਼ੇ ਉੱਤੇ ਠੱਲ੍ਹ ਨਹੀਂ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸਾਲ 2022 ਐਨਸੀਆਰਬੀ ਦੇ ਡਾਟਾ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਓਵਰਡੋਜ਼ ਨਾਲ 144 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ 117 ਅਤੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 74 ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਓਵਰਡੋਜ ਨਾਲ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਬਾਕੀ ਸੂਬਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਜਿਆਦਾ ਹੈ। ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਐਨਸੀਆਰਬੀ ਦੇ ਡਾਟਾ ਮੁਤਾਬਕ 681 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਓਵਰਡੋਜ਼ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 116 ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਐਨਸੀਆਰਬੀ ਦੇ ਡਾਟਾ ਮੁਤਾਬਕ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਐਨਡੀਪੀਐਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ 1,244 ਕੇਸ ਰਜਿਸਟਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਪੰਜਾਬ ਨਾਲੋਂ ਜਿਆਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜ਼ਮਾਨਤ 'ਤੇ ਬਾਹਰ ਆ ਰਹੇ ਤਸਕਰ: ਇੱਕ ਪਾਸੇ, ਜਿੱਥੇ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾ ਕੇ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਸੌਦਾਗਰਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਖਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਲਗਾਤਾਰ ਇਹ ਮੁਲਜ਼ਮ ਜਮਾਨਤ ਉੱਤੇ ਬਾਹਰ ਆ ਕੇ ਫਿਰ ਤੋਂ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਐਨਡੀਪੀਐਸ ਕੇਸਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵਾਲੇ ਸੀਨੀਅਰ ਵਕੀਲ ਜਸਬੀਰ ਸਿੰਘ ਭੋਗਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਨਡੀਪੀਐਸ ਐਕਟ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਤਿੰਨ ਕੈਟਾਗਰੀ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾਲ ਰਿਕਵਰੀ, ਨਾਨ ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਅਤੇ ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੈਟਾਗਰੀ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਕੈਟਾਗਰੀ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਤਾਦਾਦ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਜਮਾਨਤ ਮਿਲਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ। ਸਮਾਲ ਰਿਕਵਰੀ ਅਤੇ ਨਾਨ-ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਰਿਕਵਰੀ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਇਲ ਕੋਰਟ ਤੋਂ ਜ਼ਮਾਨਤ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਈਕੋਰਟ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ਹੈ, ਜ਼ਮਾਨਤ ਦੇਣੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਦੇਣੀ।
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੈਟਾਗਰੀ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਤਾਦਾਦ: ਸੀਨੀਅਰ ਵਕੀਲ ਜਸਬੀਰ ਸਿੰਘ ਭੋਗਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਮਾਲ ਰਿਕਵਰੀ ਵਿੱਚ ਡੋਡੇ ਲਗਭਗ 990 ਗ੍ਰਾਮ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਜ਼ਮਾਨਤ ਟ੍ਰਾਇਲ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਨ-ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਵਿੱਚ 1 ਕਿਲੋ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 50 ਕਿਲੋ ਤੱਕ ਦੀ ਡੋਡੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਟ੍ਰਾਇਲ ਕੋਰਟ ਤੋਂ ਜਮਾਨਤ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ, ਜਿੱਥੇ ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਬਰਾਮਦਗੀ ਆ ਗਈ ਜੋ ਕਿ 50 ਕਿਲੋ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਫਿਰ ਹਾਈਕੋਰਟ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਦੇ ਨਾਲ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈਰੋਇਨ ਪੰਜ ਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਤੋਂ ਜ਼ਮਾਨਤ ਪੰਜ ਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ 250 ਗ੍ਰਾਮ ਨਾਨ-ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਇਲ ਕੋਰਟ ਤੋਂ ਜ਼ਮਾਨਤ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ 250 ਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਜੇਕਰ ਉੱਤੇ ਬਰਾਮਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਫਿਰ ਹਾਈਕੋਰਟ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਬਕਾਇਦਾ ਚਾਰਟ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਅਟੈਚ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ: ਸੀਨੀਅਰ ਵਕੀਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲਗਾਤਾਰ ਨਸ਼ੇ ਉੱਤੇ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਲਈ ਐਨਡੀਪੀਐਸ ਐਕਟ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਅਟੈਚ ਕਰਨ ਸਬੰਧੀ ਵੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵੀ ਨਸ਼ਾ ਤਸਕਰੀ ਦੇ ਨਾਨ-ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਜਾਂ ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਫੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ 7 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਗਈ ਜਿੰਨੀ ਵੀ ਪ੍ਰੋਪਰਟੀ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਉਸ ਦੇ ਕਿਸੇ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਨਾਂਅ ਉੱਤੇ ਹੈ, ਉਹ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਅਟੈਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ 2023 ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਪਿਛਲੇ ਇਕ ਸਾਲ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਵੱਡੇ ਤਸਕਰਾਂ ਤੋਂ 127 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀਆਂ 294 ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਅਟੈਚ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਲ 2023 ਦੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 26 ਦਸੰਬਰ 2023 ਤੱਕ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ 10,786 ਐਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਜਿਨਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ 2424 ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਵੱਡੇ ਕਿੰਗ ਪਿੰਨ ਸਣੇ 14,9513 ਨਸ਼ਾ ਤਸਕਰਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਖਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਗਿਆ।
ਲੁਧਿਆਣਾ ਐਸਟੀਐਫ: ਲੁਧਿਆਣਾ ਐਸਟੀਐਫ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਬੀਤੇ ਸਾਲ ਯਾਨੀ ਸਾਲ 2023 ਦੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਕਾਮਯਾਬੀਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ 1 ਜਨਵਰੀ 2023 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 20 ਦਸੰਬਰ 2023 ਤੱਕ ਐਸਟੀਐਫ ਨੇ ਕੁੱਲ 41 ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 62 ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈਰੋਇਨ ਦੀ ਬਰਾਮਗੀ 33 ਕਿਲੋ, 925 ਗ੍ਰਾਮ, ਅਫੀਮ 285 ਗ੍ਰਾਮ, ਆਈਸ 584 ਗਰਾਮ, ਨਸ਼ੀਲੀ ਗੋਲੀਆਂ 14,780, ਡਰੱਗ ਮਨੀ 11 ਲੱਖ 81 ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਸਾਲ 2017 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 2023 ਤੱਕ ਦਾ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਐਸਟੀਐੱਫ ਵੱਲੋਂ ਕੁੱਲ 523 ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਤੇ 899 ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ ਪਹੁੰਚਾਇਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਰਿਕਵਰੀ ਹੈਰੋਇਨ ਦੀ 377 ਕਿਲੋ 108 ਗ੍ਰਾਮ ਹੋਈ ਅਤੇ ਅਫੀਮ 70 ਕਿਲੋ ਦੇ ਕਰੀਬ, ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗਾਂਜਾ 255 ਕਿਲੋ 350 ਗਰਾਮ, ਚਰਸ ਇਕ ਕਿਲੋ 362ਗਰਾਮ ਅਤੇ ਡਰੱਗ ਮਨੀ 2 ਕਰੋੜ 69 ਲੱਖ 72 ਹਜ਼ਾਰ 150 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰੰਸੀ ਵੀ 5000 ਯੂਐਸ ਡਾਲਰ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਅਤੇ ਨਸ਼ੇ ਦਾ ਸੇਵਨ: ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਤਸਕਰੀ ਅਤੇ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਸੇਵਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਉਭਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੀਨੀਅਰ ਵਕੀਲ ਜਸਬੀਰ ਸਿੰਘ ਭੋਗਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਆਦੀ ਬਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਉਹ ਨਸ਼ਾ ਵੇਚਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਜਿਹੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕੇਸ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਵੀ ਕੇਸ ਲਗਾਤਾਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਜੋ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਮਿਲੀ ਭੁਗਤ ਅਕਸਰ ਹੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੀਤੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਜਿਹੇ ਜੇਲ ਦੇ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜੇਲ ਸਟਾਫ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
