ਸ਼ੂਗਰ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਸੰਚਾਰੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼ੂਗਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਮਰ, ਜਾਤੀ, ਨਸਲੀ ਸਮੂਹ, ਲਿੰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਅਕਸਰ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਲੱਛਣ ਵੱਖਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੂਗਰ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਖਾਸ ਲੱਛਣਾਂ ਅਤੇ ਖਤਰਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ੂਗਰ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੈਵਿਕ ਅਤੇ ਹਾਰਮੋਨਲ ਕਾਰਕਾਂ ਕਾਰਨ ਕੁਝ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ, ਕਾਰਨਾਂ ਅਤੇ ਰੋਕਥਾਮ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ, ਜਲਦੀ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਕੰਸਲਟੈਂਟ ਫਿਜ਼ੀਸ਼ੀਅਨ ਡਾ: ਆਮਿਰ ਹੁਸੈਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿਚ ਬਦਲਾਅ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਦੇਖਭਾਲ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਹੁਸੈਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਖਤਰੇ ਦੇ ਕਾਰਕਾਂ ਅਤੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।-ਕੰਸਲਟੈਂਟ ਫਿਜ਼ੀਸ਼ੀਅਨ ਡਾ: ਆਮਿਰ ਹੁਸੈਨ
ਈਟੀਵੀ ਇੰਡੀਆ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਾਈਪ 1 ਅਤੇ ਟਾਈਪ 2 ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੱਛਣ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਲੱਛਣ ਅਜਿਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹਾਰਮੋਨਲ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੀ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਲੱਛਣ
ਡਾਕਟਰ ਹੁਸੈਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-
- ਵਾਰ-ਵਾਰ ਪਿਸ਼ਾਬ ਆਉਣਾ।
- ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਿਆਸ ਲੱਗਣਾ।
- ਖੁਰਾਕ ਜਾਂ ਕਸਰਤ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਭਾਰ ਦਾ ਘੱਟ ਹੋਣਾ।
- ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ।
- ਧੁੰਦਲੀ ਨਜ਼ਰ
- ਕੱਟ, ਖੁਰਚਣ ਜਾਂ ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੂੰ ਠੀਕ ਹੋਣ 'ਚ ਸਮਾਂ ਲੱਗਣਾ।
- ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਅਤੇ ਖਮੀਰ ਦੀ ਲਾਗ ਸਮੇਤ ਲਾਗਾਂ ਲਈ ਵਧੀ ਹੋਈ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ।
- ਪੀਸੀਓਐਸ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਦੇ ਕਾਰਨ ਟਾਈਪ 2 ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਹੋਣ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਖਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਕਾਲੇ ਧੱਬੇ ਪੈਣਾ। ਇਹ ਅਕਸਰ ਗਰਦਨ ਜਾਂ ਕੱਛਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ
- ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਅਤੇ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਇਨਸੁਲਿਨ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਵਾਧੂ ਭਾਰ ਹੋਣਾ।
- ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਘਾਟ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਅਤੇ ਭਾਰ ਵਧਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਟਾਈਪ 2 ਸ਼ੂਗਰ 'ਚ ਵਾਧੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ।
- ਉੱਚ-ਕੈਲੋਰੀ, ਘੱਟ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭਾਰ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ
ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੈਨੇਟਿਕਸ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਖਤਰੇ ਦੇ ਕਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਕੇ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-
- ਸਿਹਤਮੰਦ ਭਾਰ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ: ਨਿਯਮਤ ਕਸਰਤ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਪੋਸ਼ਣ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰ ਨੂੰ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਰੇਂਜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰੱਖਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖੋ।
- ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਖਾਓ: ਪੂਰੇ ਅਨਾਜ, ਘੱਟ ਪ੍ਰੋਟੀਨ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਚਰਬੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿਓ। ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰੋ।
- ਨਿਯਮਤ ਕਸਰਤ ਕਰੋ: ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 150 ਮਿੰਟ ਦਰਮਿਆਨੀ-ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੀ ਐਰੋਬਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਜਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਹਫ਼ਤੇ 75 ਮਿੰਟ ਦੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਰੋ।
- ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰੋ: ਨਿਯਮਤ ਜਾਂਚ ਪੂਰਵ-ਸ਼ੂਗਰ ਜਾਂ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਛੱਡੋ: ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਅਤੇ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਿਗਰਨੋਸ਼ੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿਓ।
- ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰੋ: ਉੱਚ ਤਣਾਅ ਦਾ ਪੱਧਰ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਧਿਆਨ, ਯੋਗਾ ਜਾਂ ਤਣਾਅ ਘਟਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹੋਰ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ।
- ਸੂਚਿਤ ਰਹੋ: ਗਰਭਕਾਲੀ ਸ਼ੂਗਰ ਜਾਂ PCOS ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਹੀ ਸਲਾਹ ਲਈ ਕਿਸੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਦਾ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਈ ਖਤਰੇ ਪੈਂਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਇਨਸੁਲਿਨ ਹਾਰਮੋਨ ਬਣਾਉਣਾ ਜਾਂ ਵਰਤਣਾ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨਸੁਲਿਨ, ਜੋ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਖੰਡ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਕੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ੂਗਰ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਖਤਰੇ
ਡਾ: ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗ, ਨਜ਼ਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਅੰਨ੍ਹਾਪਣ, ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ, ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੂਗਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਮਾੜੇ ਨਤੀਜੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪਤਾ ਛੇਤੀ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਟਿਲਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਅਸਾਧਾਰਨ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਓ। ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।-ਡਾ: ਹੁਸੈਨ
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
