ਅਜੇ ਤੱਕ ਦੁਨੀਆ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਭਰ ਨਹੀਂ ਸਕੀ ਸੀ, ਉਥੇ ਹੀ ਸਾਲ 2024 ਦੇ ਅੰਤ ਅਤੇ ਸਾਲ 2025 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖਤਰਨਾਕ ਵਾਇਰਸ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਨਾਮ ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ 'ਬਲੀਡਿੰਗ ਆਈ' ਵਾਇਰਸ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ਵਿਚਾਲੇ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਸ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਕਈ ਲੋਕ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਪਾਗਲ ਦੇਸ਼ ਰਵਾਂਡਾ ਵਿੱਚ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਮਚਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਰਵਾਂਡਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਬਿਮਾਰੀ ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਣ ਦਾ ਡਰ ਹੈ। WHO ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਾਰਬਰਗ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਲਗਭਗ 50 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਹਰ 100,000 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 50 ਦੀ ਮੌਤ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਖੂਨ ਦਾ ਬੁਖਾਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਅੰਦਰੂਨੀ ਖੂਨ ਵਗਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਰਬਰਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਟੀਕਾ ਜਾਂ ਐਂਟੀਵਾਇਰਲ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਇੱਕ ਟੀਕਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਆਂਢੀ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੇਚਕ ਅਤੇ ਓਰੋਪੁਚੇ ਬੁਖਾਰ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਫੈਲਣਾ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
17 ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਸਬੰਧੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ
ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਯੂਕੇ ਹੈਲਥ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਏਜੰਸੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਿਤ ਟਰੈਵਲ ਹੈਲਥ ਪ੍ਰੋ ਨੇ ਮਾਰੂ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਕਾਰਨ ਰਵਾਂਡਾ, ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ ਕਾਂਗੋ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਅਤੇ ਯੂਗਾਂਡਾ ਸਮੇਤ 17 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
'ਬਲੀਡਿੰਗ ਆਈ' ਵਾਇਰਸ ਕੀ ਹੈ?
ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਕਸਰ 'ਬਲੀਡਿੰਗ ਆਈ' ਵਾਇਰਸ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਇਬੋਲਾ ਵਾਇਰਸ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਵਾਇਰਲ ਖੂਨ ਵਹਿਣ ਵਾਲੇ ਬੁਖਾਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਖੂਨ ਵਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਇਸਦਾ ਭਿਆਨਕ ਨਾਮ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਨਾਮ ਜਰਮਨ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮਾਰਬਰਗ ਤੋਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਸਦੀ ਪਛਾਣ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1967 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਯੂਗਾਂਡਾ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹਰੇ ਬਾਂਦਰਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ।
ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਇਹ ਵਾਇਰਸ?
ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸੰਕਰਮਿਤ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਰਾਹੀਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਖੂਨ, ਸਰੀਰ ਦੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਬਿਸਤਰੇ ਅਤੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਸੰਪਰਕ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੰਕਰਮਿਤ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਿਹਤ ਕਰਮਚਾਰੀ ਵੀ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇੱਕੋ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੈ।
ਕੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਖਤਰਾ ਹੈ?
ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਖਤਰੇ ਤੋਂ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਉਥੋਂ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮਾਰਬਰਗ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।
ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲੱਛਣ
- ਤੇਜ਼ ਬੁਖਾਰ
- ਸਿਰ ਦਰਦ
- ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਦੇ ਦਰਦ
- ਉਲਟੀ
- ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼
- ਦਸਤ
- ਨੱਕ, ਅੱਖਾਂ ਜਾਂ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣਾ
ਕਿਵੇਂ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨੀ ਹੈ?
- ਸੰਕਰਮਿਤ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਬਚੋ
- ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ
- ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਫਲੂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹਨ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ
- ਸਫਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ
ਇਲਾਜ
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਲ ਬਿਮਾਰੀ ਲਈ ਕੋਈ ਵੈਕਸੀਨ ਜਾਂ ਐਂਟੀਵਾਇਰਲ ਇਲਾਜ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਹਾਇਕ ਦੇਖਭਾਲ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਚੰਗੀ ਖ਼ਬਰ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਇਲਾਜਾਂ ਅਤੇ ਖੂਨ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਟੀਕੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨ।
ਰੋਕਥਾਮ
ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਦੁਆਰਾ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਲਾਗ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਫੈਲਿਆ ਹੈ। ਸਮਾਜਿਕ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ, ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਅਤੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਹੱਥ ਧੋਣ ਵਰਗੇ ਰੋਕਥਾਮ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਲਾਗ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹੇ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਹੋ, ਤਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਨਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਸਕ, ਚਸ਼ਮਾ ਅਤੇ ਦਸਤਾਨੇ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ ਅਤੇ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੱਥ ਧੋਵੋ।
ਇਹ ਖਬਰ ਇਸ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਤੋਂ ਲਈ ਗਈ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
