ਮੁੰਬਈ: ਭਾਰਤ ਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਸੰਪਤੀਆਂ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਧੀਨ (AUM) 2030 ਤੱਕ ਵਧ ਕੇ 118 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (NPS) ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਲੱਗਭਗ 25 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
NPS ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸੈਕਟਰ AUM ਨੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਾਲਾਨਾ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 227 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧ ਕੇ 2,78,102 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ 84,814 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਡੀਐਸਪੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਫੰਡ ਮੈਨੇਜਰਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 2050 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਬਾਦੀ 2.5 ਗੁਣਾ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੀਵਨ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਰ ਔਸਤਨ 20 ਸਾਲ ਵਧੇਗੀ।
ਸਾਲਾਨਾ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ
ਇਸ ਵੇਲੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪੈਨਸ਼ਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਬਹੁਤ ਛੋਟਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੀਡੀਪੀ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ 3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਬੱਚਤ ਪਾੜਾ ਸਾਲਾਨਾ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2050 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 96 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਚੂਨ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਰਵਾਇਤੀ ਬੱਚਤ ਵਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਕੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਨਕਦੀ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਾਸ਼ੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ 62 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ 44 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2020 ਅਤੇ 2024 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਨਵੇਂ NPS ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੁਰਸ਼ ਗਾਹਕਾਂ ਵਿੱਚ 65 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਗਾਹਕਾਂ ਵਿੱਚ 119 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਤੰਬਰ 2024 ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ NPS ਵਾਤਸਲਿਆ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਹੁੰਗਾਰਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ 86,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਾਹਕ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਏ ਹਨ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ NPS ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਦਾ AUM ਅਗਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 1.5 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ 9,12,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਡੀਐਸਪੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਫੰਡ ਮੈਨੇਜਰਜ਼ ਦੇ ਸੀਈਓ ਰਾਹੁਲ ਭਗਤ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਸਾਡਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪੈਨਸ਼ਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਣ ਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਸਹੀ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਵਧੀ ਹੋਈ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਲ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ।"