ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ 1 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਅੰਤਰਿਮ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਗੇ। 17ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੈਸ਼ਨ 31 ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ 9 ਫਰਵਰੀ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗਾ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਬਜਟ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਇੱਕ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਪੂਰਵ ਰਵਾਇਤੀ ਹਲਵਾ ਰਸਮ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਸਮਾਗਮ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬਜਟ-ਸਬੰਧਤ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੇਸਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਹਲਵਾ ਸਮਾਰੋਹ: ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵਲੋਂ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਾਰੋਹ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਚਲੱਣ ਵਾਲੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਬਜਟ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰਤ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ, ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ, ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਕੇਂਦਰੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੇਸਮੈਂਟ ਵਿੱਚ 'ਹਲਵੇ' ਨਾਲ ਭਰੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਧਾਤੂ ਦੇ ਬਰਤਨ ਜਾਂ ਕੜਾਹੀ ਨੂੰ ਹਿਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਸਮਰਪਿਤ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਪ੍ਰੈਸ ਦਾ ਘਰ ਹੈ।
ਹਲਵਾ ਸਮਾਰੋਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾੱਕ-ਇਨ: ਸਮਾਰੋਹ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਾਲਾਨਾ ਵਿੱਤੀ ਸਟੇਟਮੈਂਟਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਵਿਦਾਇਗੀ ਵਜੋਂ ਇਸਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਸਮਾਰੋਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਵਿਅਕਤੀ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ 'ਲਾਕ-ਇਨ' ਪੀਰੀਅਡ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੰਤਰਾਲੇ ਪਰੀਸਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਖੁਦ ਨੂੰ ਅਲੱਗ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਤਮ ਬਜਟ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਗੁਪਤਤਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਸਮੇਤ ਸਖ਼ਤ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ 1 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਵੱਲੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ 'ਚ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਨਾਰਥ ਬਲਾਕ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਾਲ 1950 ਵਿੱਚ ਬਜਟ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਲੀਕ: ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਜੌਹਨ ਮਥਾਈ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ 1950 ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਦੌਰਾਨ ਹੋਏ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲੀਕ ਤੋਂ ਅਜਿਹੇ ਸਖ਼ਤ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਜਟ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਛਪਾਈ ਦੌਰਾਨ ਲੀਕ ਹੋ ਗਿਆ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਸਾਈਟ ਨੂੰ ਮਿੰਟੋ ਰੋਡ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਪ੍ਰੈਸ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 1980 ਤੋਂ ਸਕੱਤਰੇਤ ਇਮਾਰਤ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਬਲਾਕ ਬੇਸਮੈਂਟ ਨੂੰ ਬਜਟ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਲਈ ਸਥਾਈ ਸਥਾਨ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।