ETV Bharat / bharat

ਦੁਨੀਆ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਦੌੜਦਾ ਹੈ ਇਹ ਸੱਪ, ਡੰਗ ਮਾਰਦਿਆਂ ਹੀ ਮੌਤ ਪੱਕੀ - south africa black mamba

author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Sep 15, 2024, 5:35 PM IST

Black Mamba Snake: ਅਫਰੀਕਾ ਦਾ ਬਲੈਕ ਮਾਂਬਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਦੌੜਨ ਵਾਲੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸ਼ਰਮੀਲੇ ਸੁਭਾਅ ਦਾ ਹੈ ਪਰ ਗੁੱਸੇ 'ਚ ਆਉਣ 'ਤੇ ਇਹ ਕਿਸੇ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕੱਟਣ ਤੋਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਝਿਜਕਦਾ।

SOUTH AFRICA BLACK MAMBA
SOUTH AFRICA BLACK MAMBA (ETV Bharat)

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪ ਬਾਰੇ ਜਾਣ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਕੋਬਰਾ ਬਾਰੇ ਵੀ ਭੁੱਲ ਜਾਓਗੇ। ਬਲੈਕ ਮਾਂਬਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦਾ ਇਹ ਸੱਪ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਸੱਪ ਹੈ, ਜੋ 20 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖ਼ਤਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ’ਤੇ ਇਹ ਲਗਾਤਾਰ 10-12 ਵਾਰ ਡੰਗਦਾ ਹੈ ਤੇ 400 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਜ਼ਹਿਰ ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ 1 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਜ਼ਹਿਰ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈ।

SOUTH AFRICA BLACK MAMBA
SOUTH AFRICA BLACK MAMBA (ETV Bharat)

ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਲੈਕ ਮਾਂਬਾ ਸ਼ਰਮੀਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਇਹ ਕਿਸੇ 'ਤੇ ਗੁੱਸੇ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਡੰਗ ਮਾਰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਇਹ ਕੱਟਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਜੰਗਲ 'ਚ ਜਾਨਵਰ ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਡਰਦੇ ਮਾਰੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਰਸਤਾ ਅਖਤਿਆਰ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।

ਇਕੱਲੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸੱਪਾਂ ਦੀਆਂ ਲਗਭਗ 300 ਕਿਸਮਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 60 ਕਿਸਮਾਂ ਹੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਡੰਗਣ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਘਟਨਾਵਾਂ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਲੋੜੀਂਦੇ ਇਲਾਜ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਕਈ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ​​ਬੈਠਦੇ ਹਨ।

SOUTH AFRICA BLACK MAMBA
SOUTH AFRICA BLACK MAMBA (ETV Bharat)

ਬਲੈਕ ਮਾਂਬਾ ਦੀ ਉਚਾਈ ਕਿੰਨੀ ਹੈ?

ਬਲੈਕ ਮਾਂਬਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਫਰੀਕਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਸੱਪ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੰਬਾਈ 4.5 ਮੀਟਰ ਦੱਸੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵਧੇਰੇ ਸਰਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਐਨਥਿਲਜ਼ ਜਾਂ ਵੱਡੀਆਂ ਚੱਟਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰੇੜਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਧੁੱਪ ਸੇਕਦਾ ਹੈ।

SOUTH AFRICA BLACK MAMBA
SOUTH AFRICA BLACK MAMBA (ETV Bharat)

ਤੁਰੰਤ ਗਾਇਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ

ਇਸ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਤੁਰੰਤ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਖ਼ਤਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਆਪਣਾ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਹੈ, ਮੂੰਹ ਦੀ ਕਾਲੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪਰਤ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਫਨ ਚੁੱਕ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।

SOUTH AFRICA BLACK MAMBA
SOUTH AFRICA BLACK MAMBA (ETV Bharat)

ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕੱਟਣ 'ਤੇ ਐਂਟੀਵੇਨਮ ਦੀਆਂ 10-15 ਸ਼ੀਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ

ਬਲੈਕ ਮਾਂਬਾ ਸੱਪ ਦਾ ਜ਼ਹਿਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਊਰੋਟੌਕਸਿਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਧੇ ਘੰਟੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਐਂਟੀਵੇਨਮ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ ਪਰ ਅਕਸਰ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ (10 - 15 ਸ਼ੀਸ਼ੀਆਂ) ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪ ਬਾਰੇ ਜਾਣ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਕੋਬਰਾ ਬਾਰੇ ਵੀ ਭੁੱਲ ਜਾਓਗੇ। ਬਲੈਕ ਮਾਂਬਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦਾ ਇਹ ਸੱਪ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਸੱਪ ਹੈ, ਜੋ 20 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖ਼ਤਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ’ਤੇ ਇਹ ਲਗਾਤਾਰ 10-12 ਵਾਰ ਡੰਗਦਾ ਹੈ ਤੇ 400 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਜ਼ਹਿਰ ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ 1 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਜ਼ਹਿਰ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈ।

SOUTH AFRICA BLACK MAMBA
SOUTH AFRICA BLACK MAMBA (ETV Bharat)

ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਲੈਕ ਮਾਂਬਾ ਸ਼ਰਮੀਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਇਹ ਕਿਸੇ 'ਤੇ ਗੁੱਸੇ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਡੰਗ ਮਾਰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਇਹ ਕੱਟਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਜੰਗਲ 'ਚ ਜਾਨਵਰ ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਡਰਦੇ ਮਾਰੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਰਸਤਾ ਅਖਤਿਆਰ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।

ਇਕੱਲੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸੱਪਾਂ ਦੀਆਂ ਲਗਭਗ 300 ਕਿਸਮਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 60 ਕਿਸਮਾਂ ਹੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਡੰਗਣ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਘਟਨਾਵਾਂ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਲੋੜੀਂਦੇ ਇਲਾਜ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਕਈ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ​​ਬੈਠਦੇ ਹਨ।

SOUTH AFRICA BLACK MAMBA
SOUTH AFRICA BLACK MAMBA (ETV Bharat)

ਬਲੈਕ ਮਾਂਬਾ ਦੀ ਉਚਾਈ ਕਿੰਨੀ ਹੈ?

ਬਲੈਕ ਮਾਂਬਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਫਰੀਕਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਸੱਪ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੰਬਾਈ 4.5 ਮੀਟਰ ਦੱਸੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵਧੇਰੇ ਸਰਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਐਨਥਿਲਜ਼ ਜਾਂ ਵੱਡੀਆਂ ਚੱਟਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰੇੜਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਧੁੱਪ ਸੇਕਦਾ ਹੈ।

SOUTH AFRICA BLACK MAMBA
SOUTH AFRICA BLACK MAMBA (ETV Bharat)

ਤੁਰੰਤ ਗਾਇਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ

ਇਸ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਤੁਰੰਤ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਖ਼ਤਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਆਪਣਾ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਹੈ, ਮੂੰਹ ਦੀ ਕਾਲੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪਰਤ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਫਨ ਚੁੱਕ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।

SOUTH AFRICA BLACK MAMBA
SOUTH AFRICA BLACK MAMBA (ETV Bharat)

ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕੱਟਣ 'ਤੇ ਐਂਟੀਵੇਨਮ ਦੀਆਂ 10-15 ਸ਼ੀਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ

ਬਲੈਕ ਮਾਂਬਾ ਸੱਪ ਦਾ ਜ਼ਹਿਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਊਰੋਟੌਕਸਿਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਧੇ ਘੰਟੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਐਂਟੀਵੇਨਮ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ ਪਰ ਅਕਸਰ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ (10 - 15 ਸ਼ੀਸ਼ੀਆਂ) ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.