ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕਦੇ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਜੋ ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਜਨੂੰਨ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਬਣ ਗਿਆ। ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਗਾਜ਼ੀਆਬਾਦ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸਿਕੰਦਰਪੁਰ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਨੇ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ 'ਚ 'ਹੇਤਾ' ਨਾਮ ਨਾਲ ਗਊ ਪਾਲਣ ਦਾ ਧੰਦਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਹੀ 6 ਤੋਂ 8 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਟਰਨਓਵਰ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਬਣਾ ਲਈ। ਸਭ ਤੋਂ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਗਊਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤੀ ਨਸਲ ਦੀਆਂ ਗਾਵਾਂ ਹੀ ਪਾਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਨੈਤਿਕ ਦੁੱਧ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਸਿਰਫ ਡੇਅਰੀ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ, ਪੰਚਗਵਯ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ 131 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਉਤਪਾਦ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਲੋਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨਾਲ 110 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਵੀ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਨੂੰ 2018 ਵਿੱਚ 'ਗੋਪਾਲ ਰਤਨ ਐਵਾਰਡ' ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ।
ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਕੇ ਗਊ ਪਾਲਣ ਦਾ ਧੰਦਾ ਕੀਤਾ
ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ "ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਚਪਨ ਇੱਕ ਮੱਧ-ਵਰਗੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਬੀਤਿਆ। ਫਿਰ ਵੀ ਉਸ ਨੇ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਕੇ 14 ਸਾਲ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਨੌਕਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਮਨ ਵਿਆਕੁਲ ਸੀ। ਉਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗਾ ਕਿ ਪੈਸਾ ਹੀ ਸਭ ਕੁਝ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਜੀਵਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਸੁਣਿਆ ਕਿ ਦੇਸੀ ਗਾਵਾਂ ਨਾਲ ਡੇਅਰੀ ਦਾ ਧੰਦਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲ ਉਸ ਦੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਨੂੰ ਵਿੰਨ੍ਹ ਰਹੀ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਸੁਣਦੇ ਆ ਰਹੇ ਸੀ ਕਿ ਗਾਂ ਲਕਸ਼ਮੀ ਹੈ, ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦਾ ਸੋਮਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਕਿਉਂ ਨਾ ਅਜਿਹਾ ਮਾਡਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੇਸੀ ਗਾਵਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਦਾਨ ਦੇ, ਉਸ ਮਾਡਲ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਅਤੇ ਲਾਭਦਾਇਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਉਸ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਸਿਰਫ਼ ਇਸੇ ਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।"
ਦੋ ਗਾਵਾਂ ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਤਾਂ ਪੂਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਚਿੰਤਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਰੀਅਰ ਛੱਡਣਾ ਅਤੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਊ ਸ਼ੈੱਡ ਖੋਲ੍ਹਣਾ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਅਸੰਭਵ ਸੁਫ਼ਨਾ ਜਾਪਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਰਸਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਉੱਭਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵੀ ਸਹਿਮਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਸਿਮ ਰਾਵਤ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਗਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਸਮਾਜ ਤੋਂ ਆਲੋਚਨਾ, ਵਿੱਤੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਗਊਸ਼ਾਲਾ ਚਲਾਉਣ ਦੀਆਂ ਸੂਝ-ਬੂਝਾਂ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਪਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਲੋਕ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਲੱਗੇ। ਗਊ ਸ਼ੈੱਡ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਊਆਂ ਹਨ। ਗਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਮੱਗਰੀ ਤੋਂ 131 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ, ਦਹੀਂ, ਘਿਓ, ਪਿਸ਼ਾਬ ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਖਾਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤੀ ਨਸਲ ਦੀਆਂ ਗਾਵਾਂ 'ਤੇ ਫੋਕਸ
ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਆਪਣੇ ਗਊ ਸ਼ੈੱਡ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤੀ ਨਸਲ ਦੀਆਂ ਗਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਾਲਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰ, ਸਾਹੀਵਾਲ, ਥਾਰਪਾਰਕਰ ਅਤੇ ਹਿਮਾਲਿਆ ਬਦਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਸਲ ਦੀਆਂ ਗਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜਰਸੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਊਨ ਸਵਿਸ ਗਾਵਾਂ ਭਾਰਤੀ ਜਲਵਾਯੂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ A1 ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ A2 ਕਿਸਮ ਦਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਵੀ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। A1 ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਭਾਰਤੀ ਨਸਲ ਦੀਆਂ ਗਾਵਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ A2 ਕਿਸਮ ਦਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੈ। ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਇਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਕਾਫੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਖੋਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਏ1 ਕਿਸਮ ਦਾ ਦੁੱਧ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ੂਗਰ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ।
ਐਥਿਕਲ ਮਿਲਕਿੰਗ ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ
ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਦੀ ਹੇਠਾ ਗਊਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਨੈਤਿਕ ਦੁੱਧ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਗਾਂ ਦਾ ਅੱਧਾ ਦੁੱਧ ਵੱਛੇ ਲਈ ਬਚਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਲੇਵੇ ਤੋਂ ਹੀ ਕੱਢਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਜੋ ਗਾਵਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿ ਸਕਣ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਸਥਾ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਵੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਾਂ ਦੇ ਗੋਬਰ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜੈਵਿਕ ਖਾਦ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਫਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
180 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਵਿਕਦਾ ਦੁੱਧ
ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਦੇ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਆਮ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਦੀ ਡੇਅਰੀ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ 180 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਅਤੇ ਘਿਓ 4000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਵਿਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੀਆਂ ਗਾਵਾਂ ਗੁਣਕਾਰੀ ਭੋਜਨ ਖਾਂਦੀਆਂ ਹਨ - ਜਿਵੇਂ ਗਾਜਰ, ਚੁਕੰਦਰ, ਜਵਾਰ, ਬਾਜਰਾ ਅਤੇ ਮੇਥੀ ਆਦਿ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਉਹ ਹਾਈਡ੍ਰੋਪੋਨਿਕ ਤਕਨੀਕ ਰਾਹੀਂ ਉਗਾਏ ਚਾਰੇ ਦੀ ਵੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਗਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਰਜਨੀਨ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖੁਆਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਰਸਾਇਣਾਂ ਵਾਲੀ ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਨਾ ਖਾਓ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡੇਅਰੀ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਉੱਚ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਉਦੋਂ ਹੀ ਉਹ 180 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਦੁੱਧ ਖਰੀਦਦਾ ਹੈ।
ਗੋਪਾਲ ਰਤਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਗਾਵਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਪਣ ਦੀ ਵੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਨੂੰ 2018 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 'ਗੋਪਾਲ ਰਤਨ ਪੁਰਸਕਾਰ' ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਡੇਅਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਦੀ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ 'ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਆਫ ਦਿ ਈਅਰ' ਸਮੇਤ ਦਰਜਨਾਂ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦਾ ਮਨੋਬਲ ਵਧਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ
ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾਣ ਵਾਲਾ ਪਲ ਉਦੋਂ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਗੋਪਾਲ ਰਤਨ ਐਵਾਰਡ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਮਥੁਰਾ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਸਾਹੀਵਾਲ ਗਾਂ ਵੀ ਲੈ ਕੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਯੋਗੀ ਆਦਿਤਿਆਨਾਥ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਕਲਿੱਕ ਕਰਵਾਈਆਂ। ਇਸ 'ਤੇ ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਵੀ ਵੈਟਰਨਰੀ ਮੋਬਾਈਲ ਵੈਨ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਫੋਟੋ 'ਚ ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਦੀ ਹੇਠਾ ਗਊਸ਼ਾਲਾ ਦੀ ਸਾਹੀਵਾਲ ਗਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।
ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਦੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ
ਅੱਜ ਦਾ ਨੌਜਵਾਨ ਕੁਝ ਵੱਖਰਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਡੇਅਰੀ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਅਜਿਹੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਕੰਮ ਸਿਰਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕੰਮ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੋਹਾ ਵੀ ਚੁੱਕਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮਨੋਬਲ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਧੰਦਾ ਬੇਈਮਾਨੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਸਫਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਿਜ਼ਨ ਅਤੇ ਟੀਮ ਵਰਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ
ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਕਮਾਈ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ 'ਤੇ ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤ 'ਚ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿੱਧੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਨੌਕਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਨੌਕਰੀ ਲੱਭਣ ਵਾਲਾ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਸਫ਼ਲਤਾ ਸਿਰਫ਼ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣ ਵਿਚ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਆਪਣੇ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਕੁਝ ਕਰਨ ਵਿਚ ਹੈ। ਅਸੀਮ ਰਾਵਤ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਹਕੀਕਤ ਵਿੱਚ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
