ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਡੈਸਕ: ਇਸ ਵਾਰ ਕਰਵਾ ਚੌਥ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ 20 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਵਿਆਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਸੱਜ ਕੇ ਚੰਨ ਦੀ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਉਡੀਕ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਰਵਾ ਚੌਥ ਦੇ ਦਿਨ ਨਿਰਜਲਾ ਵਰਤ ਰੱਖ ਕੇ ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਲੰਬੀ ਉਮਰ, ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਜੀਵਨ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਦਿਨ ਭਰ ਭੁੱਖੇ-ਪਿਆਸੇ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਾਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਹੋਣ 'ਤੇ ਹੀ ਵਰਤ ਪੂਰਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਪੂਜਾ ਕਰਕੇ ਕਰਵਾ ਚੌਥ ਦਾ ਵਰਤ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ।
ਜੇ ਚੰਦ ਨਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇ, ਤਾਂ ਕੀ ਕਰੀਏ?
ਕਰਵਾ ਚੌਥ ਦੇ ਵਰਤ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦਾ ਡੂੰਘਾ ਸਬੰਧ ਹੈ। ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤਾਂ ਦਿਨ ਭਰ ਭੁੱਖੀਆਂ-ਪਿਆਸੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਚੰਦਰਮਾ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਛੱਲਨੀ ਰਾਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਅਰਘ ਦੇ ਕੇ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਕਰਵਾ ਚੌਥ ਦਾ ਵਰਤ ਪੂਰਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵਿਆਹੁਤਾ ਔਰਤਾਂ ਚੰਦ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਆਪਣਾ ਵਰਤ ਖੋਲ੍ਹਦੀਆ ਹਨ, ਪਰ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰਵਾ ਚੌਥ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਚੰਦ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਵਰਤ ਕਿਵੇਂ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ?
ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਆਪਣਾ ਵਰਤ ਤੋੜ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ 'ਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਮੂਰਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਜਾ ਕੇ ਵਰਤ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜਾਂ ਮੰਦਿਰ ਜਾ ਕੇ ਵਰਤ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਜਿਸ ਦਿਸ਼ਾ ਤੋਂ ਚੜ੍ਹਦਾ ਹੈ ਉਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਵੇਖਣਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮੂੰਹ ਕਰੋ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦਾ ਧਿਆਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਵਰਤ ਖੋਲ੍ਹੋ। ਔਰਤਾਂ ਪੂਜਾ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦਾ ਚੰਦਰਮਾ ਬਣਾ ਕੇ ਅਤੇ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੂਜਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਵਰਤ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਆਚਾਰੀਆ ਦੀਪ ਕੁਮਾਰ, ਕੁੱਲੂ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
ਦਰਅਸਲ, ਖ਼ਰਾਬ ਮੌਸਮ ਜਾਂ ਬੱਦਲਵਾਈ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਮਾ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਗਗਨਚੁੰਬੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਕਾਰਨ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਮਾ ਨਜ਼ਰ ਨਾ ਆਵੇ, ਤਾਂ ਕਈ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।
ਹੋਰ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਰੱਖੋ ਖਾਸ ਧਿਆਨ
ਕਰਵਾ ਚੌਥ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਨਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਪੂਜਾ-ਪਾਠ ਕਰਕੇ ਚੰਦਰਮਾ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਕੇ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਕੇ ਵਰਤ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੋਤਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਗਰਭਵਤੀ, ਬਜ਼ੁਰਗ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰ ਔਰਤਾਂ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਵੇਖੇ ਬਿਨਾਂ ਵਰਤ ਤੋੜ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਆਚਾਰੀਆ ਦੀਪ ਕੁਮਾਰ, ਕੁੱਲੂ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
ਸ਼ਿਵ, ਪਾਰਵਤੀ ਅਤੇ ਗਣੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਪੂਜਾ
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਕਰਵਾ ਚੌਥ 'ਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ, ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ, ਗਣੇਸ਼, ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਵਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮੀ ਫਲ, ਨਾਰੀਅਲ ਆਦਿ ਚੜ੍ਹਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨਵੇਂ ਜਾਂ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਦੀਆਂ ਹਨ। 16 ਸ਼੍ਰਿੰਗਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੀਵਾ ਜਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਕਰਵਾ ਚੌਥ ਦੀ ਕਥਾ ਸੁਣਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਖੁਦ ਪੜ੍ਹਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਰਵਾ ਚੌਥ ਦੇ ਦਿਨ ਨੂੰ ਕਰਕ ਚਤੁਰਥੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਕਰਵਾ ਸ਼ਬਦ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਪੂਜਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਸਾਦ ਅਤੇ ਕਰਵਾ ਦਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ।
