ETV Bharat / sukhibhava

World Blood Donor Day 2023: ରକ୍ତ ଦାନ କରନ୍ତୁ, ଜୀବନ ବଞ୍ଚାନ୍ତୁ

ବିଶ୍ୱ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ବହୁତ ଉତ୍ସାହର ସହିତ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଏହାର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ରକ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା । ରକ୍ତ ବିନା ଶରୀର କେବଳ ମାଂସ ଏବଂ ହାଡରେ ନିର୍ମିତ ଏକ କଙ୍କାଳ ରହିଥାଏ । ଜାଣନ୍ତୁ ଏହି ଦିବସର ମହତ୍ତ୍ବ

World Blood Donor Day 2023
World Blood Donor Day 2023
author img

By

Published : Jun 14, 2023, 6:10 AM IST

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିରେ ଦାନକୁ ଜୀବନର ସର୍ବୋତ୍ତମ କାର୍ଯ୍ୟ ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ଏପରି ଦାନ ଯେଉଁଥିରେ ଜଣକର ଜୀବନ ବଞ୍ଚିଯାଇଥାଏ, ତାହାକୁ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଦାନ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଏଥିପାଇଁ ରକ୍ତଦାନକୁ ସବୁଠାରୁ ବଡଦାନ ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।

ଆଜି ବି ଆମ ଦେଶରେ ରକ୍ତ ଅଭାବ ହେତୁ ଅନେକ ସମୟରେ ରୋଗୀଙ୍କୁ ଜୀବନ ହରାଇବାକୁ ପଡେ । ଏହାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ରକ୍ତଦାନ ବିଷୟରେ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଚେତନର ଅଭାବ । ଏଥି ସହିତ, ଜୁନ୍ 14ରେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ 'ବିଶ୍ୱ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସ' ପାଳନ କରାଯାଉଛି । ଏହାର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ରକ୍ତଦାନ ପାଇଁ ଲୋକଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା । ଆଜି ବି ଅନେକ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ସୂଚନା ଅଭାବରୁ ରକ୍ତ ଦାନରୁ ଦୂରେଇ ଯାଆନ୍ତି । ଏହି ଦିନ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବିଷୟରେ ମନେ ପକାନ୍ତି।

ରକ୍ତ ବିନା ଶରୀର ମାଂସ ଏବଂ ହାଡର ଏକ ଫ୍ରେମ୍ ଅଟେ। ଶରୀରର ସୁଚାରୁ ସଞ୍ଚାଳନ ପାଇଁ ରକ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ। ରକ୍ତ ହରାଇବା ବ୍ୟକ୍ତିର ଜୀବନକୁ ବିପଦରେ ପକାଇପାରେ। ଯଦି ରକ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ସମୟରେ ରକ୍ତ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ, ତେବେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିର ଜୀବନ ଚାଲିଯାଇଥାଏ । ରକ୍ତର ଅଭାବ ପୂରଣ କରି ରକ୍ତ ଦାନ ଦ୍ୱାରା ଜୀବନ ରକ୍ଷା ହୋଇପାରିବ । ଏହି କାରଣରୁ ଲୋକମାନେ ରକ୍ତ ଦାନ ପାଇଁ ସଚେତନ ହୁଅନ୍ତି, ଯାହାଦ୍ବାରା ଜଣେ ସୁସ୍ଥ ବ୍ୟକ୍ତି ଅଭାବୀ ଲୋକଙ୍କୁ ରକ୍ତ ଦାନ କରି ଜୀବନ ରକ୍ଷା କରିପାରନ୍ତି । ରକ୍ତଦାନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ରକ୍ତଦାତାମାନଙ୍କୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଇବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ରକ୍ତଦାତା ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଏହି ଅବସରରେ, ସମଗ୍ର ବିଶ୍ବର ଲୋକମାନେ ଅଭାବୀ ଲୋକଙ୍କୁ ରକ୍ତ ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ ଉତ୍ସାହିତ ହୁଅନ୍ତି ।

ବିଶ୍ବ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସର ଇତିହାସ: ଏହି ଦିବସ 1868 ମସିହା ଜୁନ୍ 14 କାର୍ଲ ଲ୍ୟାଣ୍ଡଷ୍ଟେନିୟର ଜନ୍ମ ଜୟନ୍ତୀରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ 2004 ମସିହାରେ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସ ପାଳନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ସେବେଠାରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଜୁନ୍ 14ରେ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଉଥିଲା। ଏଥିସହ ରକ୍ତଦାତାମାନଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଦେବା ସହିତ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ରକ୍ତର ଆବଶ୍ୟକତା ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ବିଶ୍ବସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ କିଛି ମୁଖ୍ୟ ତଥ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପନା କରିଥିଲା ।

ରକ୍ତଦାନର ଆବଶ୍ୟକତା: ଟ୍ରାନସ୍‌ଫ୍ୟୁଜନ ପ୍ରଣାଳୀରେ ରକ୍ତଦାନଦ୍ୱାରା ଜୀବନ ନାଶକାରୀ ଅନେକ ରୋଗରୁ ଲୋକଙ୍କୁ ରକ୍ଷା କରାଯାଇପାରୁଛି । ଅନେକ ପ୍ରକାର ଜଟିଳ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ନିମିତ୍ତ ରକ୍ତର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ଏବଂ ଏହି ରକ୍ତ ଅଭାବରେ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ । ପୁଣି କୌଣସି ଦୁର୍ଘଟଣା ଜନିତ ରକ୍ତସ୍ରାବ କିମ୍ବା ଶିଶୁ ପ୍ରସବ ସମୟରେ ଅତ୍ୟଧିକ ରକ୍ତସ୍ରାବ ଯୋଗୁଁ ରୋଗୀ ମୃତ୍ୟୁ ମୁଖରେ ପଡିବାର ସମ୍ଭାବନା ଥିବାରୁ ସେଭଳି ସ୍ଥଳରେ ରୋଗୀପାଇଁ ରକ୍ତ ନିତାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ । ତେବେ ସୁରକ୍ଷିତ ରକ୍ତ ସହିତ ଉପଯୁକ୍ତ ଗ୍ରୁପର ରକ୍ତ ନମିଳିଲେ ତାହା ପୁଣି ଜୀବନ ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ମଣିଷ ଶରୀରର ରକ୍ତର କୌଣସି ବିକଳ୍ପ ନ ଥିବାରୁ ରକ୍ତ ଦାନ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହା ସଂଗ୍ରହ କରିବା ଜରୁରୀ ହୋଇପଡିଛି । ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବ୍ଳଡ୍‌ ବ୍ୟାଙ୍କମାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇ ରକ୍ତଦାନ ପାଇଁ ଲୋକଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରାଯାଉଛି ।

ଜୁନ 14ରେ କାହିଁକି ପାଳନ କରାଯାଏ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସ ?: 14 ଜୁନ୍‌ରେ ଏହି ଦିନ ପାଳନ କରିବାର ଏକ ବିଶେଷ କାରଣ ଅଛି। ବୈଜ୍ଞାନିକ କାର୍ଲ ଲ୍ୟାଣ୍ଡଷ୍ଟାଇନର୍ ରକ୍ତ ଗ୍ରୁପ ସିଷ୍ଟମ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ । ଏହି ଅବଦାନ ପାଇଁ କାର୍ଲ ଲ୍ୟାଣ୍ଡଷ୍ଟାଇନର୍ଙ୍କୁ 1930ରେ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା। ରକ୍ତଦାନ ଦିବସ ବୈଜ୍ଞାନିକ କାର୍ଲ ଲ୍ୟାଣ୍ଡଷ୍ଟାଇନର୍ଙ୍କ ପାଇଁ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ।

ବିଶ୍ବ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସର ଥିମ: ପ୍ରତିବର୍ଷ ରକ୍ତଦାତା ଦିବସର ଏକ ବିଶେଷ ଥିମ୍ ଥାଏ । ଚଳିତ ବର୍ଷ ବିଶ୍ୱ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସ 2023ର ବିଷୟବସ୍ତୁ ହେଉଛି 'ରକ୍ତ ଦିଅନ୍ତୁ , ପ୍ଲାଜମା ଦିଅନ୍ତୁ, ଜୀବନର ଅଂଶୀଦାର ହୁଅନ୍ତୁ ।'

ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିରେ ଦାନକୁ ଜୀବନର ସର୍ବୋତ୍ତମ କାର୍ଯ୍ୟ ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ଏପରି ଦାନ ଯେଉଁଥିରେ ଜଣକର ଜୀବନ ବଞ୍ଚିଯାଇଥାଏ, ତାହାକୁ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଦାନ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଏଥିପାଇଁ ରକ୍ତଦାନକୁ ସବୁଠାରୁ ବଡଦାନ ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।

ଆଜି ବି ଆମ ଦେଶରେ ରକ୍ତ ଅଭାବ ହେତୁ ଅନେକ ସମୟରେ ରୋଗୀଙ୍କୁ ଜୀବନ ହରାଇବାକୁ ପଡେ । ଏହାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ରକ୍ତଦାନ ବିଷୟରେ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଚେତନର ଅଭାବ । ଏଥି ସହିତ, ଜୁନ୍ 14ରେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ 'ବିଶ୍ୱ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସ' ପାଳନ କରାଯାଉଛି । ଏହାର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ରକ୍ତଦାନ ପାଇଁ ଲୋକଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା । ଆଜି ବି ଅନେକ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ସୂଚନା ଅଭାବରୁ ରକ୍ତ ଦାନରୁ ଦୂରେଇ ଯାଆନ୍ତି । ଏହି ଦିନ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବିଷୟରେ ମନେ ପକାନ୍ତି।

ରକ୍ତ ବିନା ଶରୀର ମାଂସ ଏବଂ ହାଡର ଏକ ଫ୍ରେମ୍ ଅଟେ। ଶରୀରର ସୁଚାରୁ ସଞ୍ଚାଳନ ପାଇଁ ରକ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ। ରକ୍ତ ହରାଇବା ବ୍ୟକ୍ତିର ଜୀବନକୁ ବିପଦରେ ପକାଇପାରେ। ଯଦି ରକ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ସମୟରେ ରକ୍ତ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ, ତେବେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିର ଜୀବନ ଚାଲିଯାଇଥାଏ । ରକ୍ତର ଅଭାବ ପୂରଣ କରି ରକ୍ତ ଦାନ ଦ୍ୱାରା ଜୀବନ ରକ୍ଷା ହୋଇପାରିବ । ଏହି କାରଣରୁ ଲୋକମାନେ ରକ୍ତ ଦାନ ପାଇଁ ସଚେତନ ହୁଅନ୍ତି, ଯାହାଦ୍ବାରା ଜଣେ ସୁସ୍ଥ ବ୍ୟକ୍ତି ଅଭାବୀ ଲୋକଙ୍କୁ ରକ୍ତ ଦାନ କରି ଜୀବନ ରକ୍ଷା କରିପାରନ୍ତି । ରକ୍ତଦାନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ରକ୍ତଦାତାମାନଙ୍କୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଇବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ରକ୍ତଦାତା ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଏହି ଅବସରରେ, ସମଗ୍ର ବିଶ୍ବର ଲୋକମାନେ ଅଭାବୀ ଲୋକଙ୍କୁ ରକ୍ତ ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ ଉତ୍ସାହିତ ହୁଅନ୍ତି ।

ବିଶ୍ବ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସର ଇତିହାସ: ଏହି ଦିବସ 1868 ମସିହା ଜୁନ୍ 14 କାର୍ଲ ଲ୍ୟାଣ୍ଡଷ୍ଟେନିୟର ଜନ୍ମ ଜୟନ୍ତୀରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ 2004 ମସିହାରେ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସ ପାଳନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ସେବେଠାରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଜୁନ୍ 14ରେ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଉଥିଲା। ଏଥିସହ ରକ୍ତଦାତାମାନଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଦେବା ସହିତ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ରକ୍ତର ଆବଶ୍ୟକତା ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ବିଶ୍ବସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ କିଛି ମୁଖ୍ୟ ତଥ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପନା କରିଥିଲା ।

ରକ୍ତଦାନର ଆବଶ୍ୟକତା: ଟ୍ରାନସ୍‌ଫ୍ୟୁଜନ ପ୍ରଣାଳୀରେ ରକ୍ତଦାନଦ୍ୱାରା ଜୀବନ ନାଶକାରୀ ଅନେକ ରୋଗରୁ ଲୋକଙ୍କୁ ରକ୍ଷା କରାଯାଇପାରୁଛି । ଅନେକ ପ୍ରକାର ଜଟିଳ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ନିମିତ୍ତ ରକ୍ତର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ଏବଂ ଏହି ରକ୍ତ ଅଭାବରେ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ । ପୁଣି କୌଣସି ଦୁର୍ଘଟଣା ଜନିତ ରକ୍ତସ୍ରାବ କିମ୍ବା ଶିଶୁ ପ୍ରସବ ସମୟରେ ଅତ୍ୟଧିକ ରକ୍ତସ୍ରାବ ଯୋଗୁଁ ରୋଗୀ ମୃତ୍ୟୁ ମୁଖରେ ପଡିବାର ସମ୍ଭାବନା ଥିବାରୁ ସେଭଳି ସ୍ଥଳରେ ରୋଗୀପାଇଁ ରକ୍ତ ନିତାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ । ତେବେ ସୁରକ୍ଷିତ ରକ୍ତ ସହିତ ଉପଯୁକ୍ତ ଗ୍ରୁପର ରକ୍ତ ନମିଳିଲେ ତାହା ପୁଣି ଜୀବନ ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ମଣିଷ ଶରୀରର ରକ୍ତର କୌଣସି ବିକଳ୍ପ ନ ଥିବାରୁ ରକ୍ତ ଦାନ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହା ସଂଗ୍ରହ କରିବା ଜରୁରୀ ହୋଇପଡିଛି । ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବ୍ଳଡ୍‌ ବ୍ୟାଙ୍କମାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇ ରକ୍ତଦାନ ପାଇଁ ଲୋକଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରାଯାଉଛି ।

ଜୁନ 14ରେ କାହିଁକି ପାଳନ କରାଯାଏ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସ ?: 14 ଜୁନ୍‌ରେ ଏହି ଦିନ ପାଳନ କରିବାର ଏକ ବିଶେଷ କାରଣ ଅଛି। ବୈଜ୍ଞାନିକ କାର୍ଲ ଲ୍ୟାଣ୍ଡଷ୍ଟାଇନର୍ ରକ୍ତ ଗ୍ରୁପ ସିଷ୍ଟମ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ । ଏହି ଅବଦାନ ପାଇଁ କାର୍ଲ ଲ୍ୟାଣ୍ଡଷ୍ଟାଇନର୍ଙ୍କୁ 1930ରେ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା। ରକ୍ତଦାନ ଦିବସ ବୈଜ୍ଞାନିକ କାର୍ଲ ଲ୍ୟାଣ୍ଡଷ୍ଟାଇନର୍ଙ୍କ ପାଇଁ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ।

ବିଶ୍ବ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସର ଥିମ: ପ୍ରତିବର୍ଷ ରକ୍ତଦାତା ଦିବସର ଏକ ବିଶେଷ ଥିମ୍ ଥାଏ । ଚଳିତ ବର୍ଷ ବିଶ୍ୱ ରକ୍ତଦାନ ଦିବସ 2023ର ବିଷୟବସ୍ତୁ ହେଉଛି 'ରକ୍ତ ଦିଅନ୍ତୁ , ପ୍ଲାଜମା ଦିଅନ୍ତୁ, ଜୀବନର ଅଂଶୀଦାର ହୁଅନ୍ତୁ ।'

ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.