ETV Bharat / international

ମହାମାରୀ ସମୟରେ ଦକ୍ଷିଣଚୀନ ସାଗରରେ ଚୀନର ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତି - ଚୀନର ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତି

ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ୍‌ ସାଗରରେ ପୂର୍ବବତ୍‌ ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତିକୁ ଆରମ୍ଭ କରିଦେଇଛି ଚୀନ । ଗୋଟିଏ ପଟେ ମହାମାରୀ କୋରୋନାକୁ ସାରା ବିଶ୍ବ କଲବଲ ହେଉଥିବାବେଳେ ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତିରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା କରାଯାଇଛି । ଅଧିକ ପଢନ୍ତୁ...

ମହାମାରୀ ସମୟରେ ଦକ୍ଷିଣଚୀନ ସାଗରରେ ଚୀନର ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତି
ମହାମାରୀ ସମୟରେ ଦକ୍ଷିଣଚୀନ ସାଗରରେ ଚୀନର ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତି
author img

By

Published : Jul 12, 2020, 12:04 PM IST

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଚୀନରୁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା କୋରୋନା ଭୂତାଣୁ ଜନୀତ ମହାମାରୀ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଏବେ ସାରା ବିଶ୍ଵ ଯୁଝୁଛି। ହେଲେ ଏହି ସମୟରେ ଚୀନ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ୍‌ ସାଗରରେ ପୂର୍ବବତ୍‌ ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତିକୁ ଜାରି ରଖି ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା କରୁଛି। ଏହି ସାଗରରେ ଅନେକ ଦେଶ ସହ ଚୀନର ସୀମା ବିବାଦ ଲାଗି ରହିଛି।

ଏ ଭିତରେ ଭାରତ ସହ ମଧ୍ୟ ଚୀନ ତାହାର ସୀମା ବିବାଦରେ ଲିପ୍ତ ରହିଛି। ଏହି ହେତୁ ଲାଇନ୍‌ ଅଫ୍‌ ଆକ୍ଚୁଆଲ୍‌ କଣ୍ଟ୍ରୋଲରେ ଦୁଇ ସେନା ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ହେତୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷର ସୈନିକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି। ୪୫ ବର୍ଷ ପରେ ଏପରି ଏକ ପରିସ୍ଥିତି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ଵର ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିଛି। ଗତ ସପ୍ତାହରେ ଚୀନର ପ୍ୟୁପୁଲ୍‌ସ ଲିବରେସନ୍‌ ଆର୍ମି ସେନା ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ୍‌ ସାଗରରେ ନିଜ ନୌସେନା ବାହିନୀର ସାମରିକ ଅଭ୍ୟାସ ଆରମ୍ଭ କରିଛି। ଏହାଦ୍ଵାରା ସଂଲଗ୍ନ ଦେଶର ଜଳ ଓ ସ୍ଥଳ ଭାଗରେ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ହୋଇଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି।

ଚୀନର ଏହି ଯୁଦ୍ଧାଭ୍ୟାସ ତଥା ନୀତିକୁ ରୋକ୍‌ ଦେବା ଲାଗି ଆମେରିକା ପାରାସଲ୍‌ ଦ୍ଵୀପଠାରେ ନିଜର ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ ମୁତୟନ କରିଛି। ଏଥିରେ ତିନୋଟି ଆଣବିକ ଶକ୍ତି ସମ୍ପନ୍ନ ବିମାନ ରହିଛି। ଚୀନର ଏହି ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତି ସମ୍ପର୍କରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ସେକ୍ରେଟାରୀ ଅଫ୍‌ ଷ୍ଟେଟ୍ସ ମାଇକ୍‌ ପୋମ୍ପିଓ ଜୁଲାଇ ୮ ତାରିଖରେ ସରକାରୀ ବ୍ରାନ ଜାରି କରିଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି, ହିମାଳୟର ପାର୍ବତ୍ୟ ଉପତ୍ୟକା ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଭିଏତ୍‌ନାମର ନିଜସ୍ଵ ସାଗର ଏବଂ ପୂର୍ବଚୀନ୍‌ ସାଗର ଏବଂ ଜାପାନ ସୀମାରେ ଥିବା ସେନ୍‌କାକୁ ଦ୍ଵୀପ ଯାଏ ବେଇଜିଂ ଅନ୍ୟ ଦେଶର ସୀମାରେ ବିବାଦ ସୃଷ୍ଟି କରି ସମ୍ପୃକ୍ତ ଦେଶଗୁଡ଼ିକୁ ଭଡ଼କାଉଛି । ଚୀନର ଏହି ପ୍ରକାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟକୁ ବିଶ୍ଵ ଆଗକୁ ବଢ଼ିବାକୁ ଦେବା ଉଚିତ ନୁହେଁ କି ଏପରି ବିସ୍ତରବାଦୀ ନୀତିକୁ ବିଶ୍ଵ ଅନୁମତି ଦେବା ଉଚିତ ନୁହେଁ।

ଏହାପରେ ବୁଧବାର ଦିନ ଗ୍ଲୋବାଲ୍‌ ଟାଇମ୍ସ ଯାହା ଚୀନ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟିର ମୁଖପାତ୍ର ବୋଲି କୁହାଯାଏ ଏବଂ ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଖବରକାଗଜ ହୋଇଥାଏ, ସେଥିରେ ଚୀନ୍‌ ଭିତ୍ତିକ ଏକ ଅନୁଶୀଳନ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରକାଶ ପାଇଲା। ଏଥିରେ କୁହାଗଲା ଯେ, ଗଲା ତିନି ହେଲା ଲଗାତାର ଭାବେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ୫ଟି ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନର ଗୁଆଙ୍ଗଡଙ୍ଗ ପ୍ରଦେଶ ଉପରେ ଘୁରି ବୁଲୁଛି।

ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ଏହି ଉସ୍‌କାଇବା ନୀତିକୁ ଜବାବ ଦେବା ଲାଗି ପିଏଲଏ ଅନେକ କିଛି ପ୍ରତିରୋଧକମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇପାରିବ। ଏ ଭିତରେ ଆମେରିକା ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନକୁ ଜବାବ ଦେବା ଲାଗି ବେଇଜିଂ ନିଜର ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ ପଠାଇପାରିବ। ସେମାନଙ୍କୁ ଚୀନ ବାୟୁମଣ୍ଡଳୀୟ ସୀମା ଭିତରୁ ବାହାରକୁ କାଢ଼ିବା ଏକ ପ୍ରତିରୋଧକମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପ ହେବ ବୋଲି କହି ଗ୍ଲୋବାଲ୍‌ ଟାଇମ୍ସ ସତର୍କ କରାଇଲା। ଏହାବାଦ୍‌ ପିଏଲଏ ୟୁଏସ୍‌ ମିଲିଟାରୀର ଏହି ନୀତିକୁ ଜବାବ ଦେବା ଲାଗି ପଇଁତରା ବି ଦେଇପାରିବ।

ଅବଜରଭର ରିସର୍ଚ୍ଚ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍‌ ଥିଙ୍କଟ୍ୟାଙ୍କ୍‌ରେ ସାମୁଦ୍ରିକ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ ବିଭାଗର ନେତୃତ୍ଵ ନେଉଥିବା ଅଭିଜିତ୍‌ ସିଂହଙ୍କ ଅନୁସାରେ, ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରକୁ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ଯୁଦ୍ଧ ଯାହାଜ ପ୍ରେରଣ କରିବା ପଛରେ ଯେଉଁ ବାର୍ତ୍ତା ରହିଛି ତାହାକୁ ବୁଝିବାକୁ ହେବ। ଏହି ବାର୍ତ୍ତା ହେଲା ଚୀନ୍‌ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଯୁଦ୍ଧ ପ୍ରବଣତାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପରିବା ଲାଗି ଉସ୍‌କାଇବା ପାରିବ ନାହିଁ।

ଗଲା କିଛିଦିନ ହେଲା ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଚୀନର ଅଣ ନୌସେନା ସାମରିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ବୋଲି ଶ୍ରୀ ସିଂହ କହିଛନ୍ତି। ଏହାଦ୍ଵାରା ସେମାନେ ଅଧିକ ଛଳନା କରିଛନ୍ତି ବୋଲି ସେ କହନ୍ତି। ଏହା ହିଁ ଏକମାତ୍ର କାରଣ ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଏସିଆନ୍‌ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ଏବଂ ଜାପାନର ସହାୟତା ମାଗିଛନ୍ତି।

ଜବାହାରଲାଲ୍‌ ନେହେରୁ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ଅନ୍ତର୍ଗତ ସେଣ୍ଟର ଅଫ୍‌ ଚାଇନିଜ୍‌ ଓ ସାଉଥ ଏସିଆନ୍‌ ଷ୍ଟଡିଜ୍‌ରେ ଚାଇନିଜ୍‌ ଓ ଚୀନ୍‌ ଷ୍ଟଡି ବିଭାଗ ପ୍ରଫେସର ବିଆର୍‌ ଦୀପକଙ୍କ ଅନୁସାରେ, ଏବେ ଚୀନର ଯେଉଁ ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତି ଦେଖୁଛନ୍ତି ତାହା ହଠାତ୍‌ ଉଭା ହୋଇ ନାହିଁ ବରଂ ଏହା ଅନେକ ଦିନ ହେଲା ଚାଲି ଆସୁଛି।

୧୯୭୯ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟଠାରୁ ଚୀନର ନୀତି ସଂସ୍କାର ଓ ଆର୍ଥିକ ବିକାଶ ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବସିତ ଥିଲା। ଏହା ପରେ ୨୦୧୨ଠାରୁ ଯେତେବେଳେ ସି ଜିନ୍‌ପିଙ୍ଗ୍‌ ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେଲେ, ଏହି ଦେଶ ଅଧିକ ଆତ୍ମ ବିଶ୍ଵାସୀ ହୋଇ ନିଜର ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତି ଆରମ୍ଭ କରିଛି।

ସେ ଭାରତ ସହ ଲାଇନ୍‌ ଅଫ୍‌ ଆକ୍ଚୁଆଲ୍‌ କଣ୍ଟ୍ରୋଲ ସୀମା ବିବାଦ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ଦ୍ଵୀପରେ ଏକ ସମାନ୍ତରାଳ ନୀତି ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ସେମାନେ ପ୍ରଥମେ ସୀମନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳକୁ ସେମାନଙ୍କର ବୋଲି ଦାବି କହିଲେ, ପରେ ଦାବି କରିଲେ, ଯୁଦ୍ଧ କରିଲେ ଏବଂ ଏହାର ସ୍ଥିତାବସ୍ଥାରେ ଆଘାତ କରିଲେ। ଏହାପରେ ନିଜର ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରି ସେମାନେ ଏହାକୁ ନିଜ ଦେଶର ଅଂଶ ବିଶେଷ ବୋଲି କହିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଲେ।

କିନ୍ତୁ ଯାହା ଚୀନର ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା ବଢ଼ାଇଲା ତାହା ହେଲା ଲଦାଖରେ ଦୁଇ ପକ୍ଷ ଭିତରେ ମୁକାବିଲାକୁ ଦେଖି ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ୍‌ ସାଗରରେ ଭାରତର ସାମୁଦ୍ରିକ ଚଳ ପ୍ରଚଳ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା। ଏହାକୁ ଏକ ଅନ୍‌ଲାଇନ୍‌ ଫୋରମ୍‌ରେ ଘୋଷଣା କରି, ଫିଲିପାଇନ୍ସର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ଡେଲ୍‌ଫିନ୍‌ ଲରେଞ୍ଜା କହିଛନ୍ତି, ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଅନ୍ୟ ଦେଶର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ରୋକିବା ବା ସେମାନଙ୍କ ଯାତାୟତକୁ ଆମେ ବନ୍ଦ କରିପାରିବୁ ନାହିଁ। ବ୍ରିଟିଶ୍‌ ବି ଚୀନ୍‌ ସାଗର ଦେଇ ଯାଇଥାଆନ୍ତି। ଫ୍ରେଞ୍ଚ ଓ ଅନ୍ୟ ଦେଶ ମଧ୍ୟ। ଆମେ ତ ସେମାନଙ୍କୁ ଆସିବାକୁ ଆମନ୍ତ୍ରଣ କରି ନଥିଲୁ।

ଅର୍ଥାତ୍‌ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଭାରତର ଉପସ୍ଥିତିକୁ ସ୍ଵାଗତ କରିବା ସହ ଲରେଞ୍ଜା ଚୀନ୍‌ ପିଏଲଏ ସେନାର ସାମରିକ ଅଭ୍ୟାସ ସମ୍ପର୍କରେ ଉଦ୍‌ବେଗ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ। ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ଏବଂ ଫିଲିଫାଇନ୍ସ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରୋଡ୍ରିଗୋ ଡୁଟେର୍ଟେଙ୍କ ଭିତରେ ଗତ ମାସରେ ହୋଇଥିବା ଟେଲିଫୋନିକ୍‌ ଆଲୋଚନା ପରେ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ଏହି ମନ୍ତବ୍ୟ ରଖିଛି। ଏହି ଟେଲିଫୋନ୍‌ରେ ଆଲୋଚନା ବେଳେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦି ଫିଲିପାଇନ୍ସକୁ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶୀଦାର ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା କହିଛନ୍ତି। ଜାପାନକୂଳ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଆଫ୍ରିକା କୂଳ ଯାଏ ଏହି ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳ ବ୍ୟାପ୍ତ।

ଏହି ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଚୀନ ଯେଉଁପରି ଭାବେ ନିଜର ସାମରିକ ଅଭ୍ୟାସ ଚଳାଇଛି ତାହାକୁ ରୋକ୍‌ ଦେବା ଲାଗି ଭାରତ ସହ ଆମେରିକା, ଜାପାନ୍‌ ଓ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏକାଠି ହୋଇ ଏକ ଶକ୍ତି ବିକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଶ୍ରୀ ସିଂହଙ୍କ ଅନୁସାରେ ଯଦିଓ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଭାରତର କୌଣସି ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଅଂଶ ନାହିଁ କିନ୍ତୁ ଚୀନର ଯେଉଁ ଅତି ଉଗ୍ର ପ୍ରଚଳନ ସେଠାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ତାହାକୁ ନେଇ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ଉଦ୍‌ବେଗ ପ୍ରକାଶ କରିଛି।

‘ଯଦି ହିମାଳୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଚୀନ ଉଗ୍ର ମନୋଭାବ ପୋଷଣ କରେ ତେବେ ଭାରତ ଚୀନ ସାଗରରେ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଏକ ଦୃଢ଼ ମତବାଦ ପୋଷଣ କରିବ’ ବୋଲି ଶ୍ରୀ ସିଂହ କହିଛନ୍ତି। ଗତ ମାସରେ, ଏସିଆନ୍‌ ନେତାମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିବା ଏକ ଭର୍ଚୁଆଲ୍‌ ବୈଠକରେ ଭିଏତନାମ୍‌ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନ୍ୟୁୟେନ୍‌ ସୁଆନ୍‌ ଫୁକ୍‌ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଚୀନ୍‌ ଦ୍ଵାରା ସାମୁଦ୍ରିକ ନିୟମର ବାରମ୍ବାର ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନକୁ ନେଇ ଉଦ୍‌ବେଗ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ।

ଯେତେବେଳେ ସାରା ବିଶ୍ଵ କୋଭିଡ-୧୯ ମହାମାରୀ ସହ ସଂଗ୍ରାମ କରୁଛି, ସେତେବେଳେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀକ ନିୟମକୁ ଉଲ୍ଂଘନ କରି ନିଜର ଦାୟୀତ୍ଵହୀନତାର ପ୍ରମାଣ ଦେବା କାର୍ଯ୍ୟ ଜାରି ରହିଛି। ଏହାଦ୍ଵାରା ଆମ ଅଞ୍ଚଳ ସମେତ ଅନେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ସୁରକ୍ଷା ଓ ସ୍ଥିରତା ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଛି ବୋଲି ଫୁକ୍‌ କହିଛନ୍ତି। ଏସିଆନ୍‌ ସମ୍ମଳନୀ ପରେ ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ମିଳିତ ବାର୍ତ୍ତାରେ କୁହାଯାଇଛି, ‘ଆମେ ୧୯୮୨ ମସିହାରେ ଜାତିସଂଘ ଦ୍ଵାରା କାରିତ ହୋଇଥିବା ୟୁଏନ୍‌ କୋସ୍‌ (ଜାତିସଂଘର ସାମୁଦ୍ରିକ ଆଇନ ସମ୍ପର୍କିତ ସମ୍ମିଳନୀ)ରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିବା ନୀତିକୁ ସାମୁଦ୍ରିକ ମାଲିକାନା, ସାର୍ବଭୌମତ୍ତବ ଅଧିକାର, ନିଜ ଅଧିନସ୍ଥ ଅଞ୍ଚଳ ଏବଂ ବିଧିସମ୍ବଳିତ ଆଗ୍ରହର ମୂଳ ମନ୍ତ୍ର ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିବା ନେଇ ପୁଣିଥରେ ଆଶ୍ଵାସନା ପ୍ରକଟ କରୁଛୁ।

ବିଶ୍ଵର ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଞ୍ଚଳରେ ବ୍ୟବସାୟ, ସାମୁଦ୍ରିକ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦର ପରିଚାଳନା ସମ୍ପକରେ ସମସ୍ତ ଦେଶର ଅଧିକାର ଓ ଦାୟିତ୍ଵବୋଧ ସମ୍ପର୍କରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ଅନୁସାରେ କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରର ପରିସୀମା ବାହାରେ ଥିବା ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଞ୍ଚଳ ଅନ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଉନ୍ମୁକ୍ତ ଏବଂ ଏହା ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସମ୍ପତ୍ତି ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି। ପୁଣି ୟୁନିକ୍ଲସ୍‌ ନିୟମ ଅନୁସାରେ କୌଣସି ଦେଶର ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ରାଜ୍ୟର ସାମୁଦ୍ରିକ ଉପକୂଳଠାରୁ ୧୨ ନଟିକାଲ୍‌ ମାଇଲ୍‌ ଦୂର ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଞ୍ଚଳ ଯାଏ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଦେଶର ସୀଭିତର ସମୁଦ୍ର ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି।

ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଚୀନ ବିବାଦର କାରଣ ଭିତରେ ସ୍ପ୍ରାଟଲି ଓ ପାରାସେଲ୍‌ ଦ୍ଵୀପ ପୁଞ୍ଜ ଉପରେ ଅନ୍ୟ ଦେଶ ଗୁଡ଼ିକର ଆଧିପତ୍ୟ ଜାହିର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ସ୍ପ୍ରାଟଲି ଦ୍ଵୀପ ଉପରେ ଅନ୍ୟ ଯେଉଁ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଆଦିପତ୍ୟ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା, ବ୍ରୁନେଇ, ମାଲେସିଆ, ଫିଲିପାଇନ୍ସ, ତାଇୱାନ୍‌ ଏବଂ ଭିଏତ୍‌ନା। ସେହିପରି ପାରାସେଲ୍‌ ଦ୍ଵୀପ ଉପରେ ଭିଏତ୍‌ନାମ ଏବଂ ତାଇୱାନ୍‌ ନିଜର ଆଧିପତ୍ୟ ଦାବି କରୁଛନ୍ତି।

ଦୀପକଙ୍କ ଅନୁସାରେ ୧୯୭୪ ମସିହାଯାଏ ପାରାସେଲ୍‌ ଦ୍ଵୀପ ଭିଏତ୍‌ନାମ ଅଧୀନରେ ଥିଲା କିନ୍ତୁ ଚୀନ୍‌ ସାମରିକ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରି ତାହାକୁ ଛଡ଼ାଇ ନେଇଛି। ଏବେ ସ୍ପ୍ରାଟଲି ଦ୍ଵୀପପୁଞ୍ଜର ଅଧିକାଂଶ ଦ୍ଵୀପ ପ୍ରାୟ ୨୮ଟି ହେବ- ଭିଏତ୍‌ନାମ୍‌ ଅଧୀନରେ ରହିଛି। କିନ୍ତୁ ଚୀନ ତାହା ଉପରେ ଅଧିକାର ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି।

ଯେତେବେଳେ ଫିଲିପାଇନ୍ସ କଥା ଉଠେ, ୨୦୧୬ ମସିହାରେ ହଗ୍‌ରେ ଥିବା ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟ ( ପରମାନେଣ୍ଟ କୋର୍ଟ ଅଫ୍‌ ଆର୍ବିଟ୍ରେସନ୍‌), ଚୀନ୍‌ ଯେ, ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ମାନିଲାର ଅଧିକାରକୁ କ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ କରିଛି ସେହି ଅଭିଯୋଗକୁ ଖଣ୍ଡନ କରିଥିଲେ। ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରର ଏହା ସବୁଠାରୁ ଗହଳିପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବସାୟୀକ ଯାହାଜ ଚଳାଚଳ କରିଡର ଭାବେ ଜଣାଯାଏ।

କୋର୍ଟ ଏହା କହିଥିଲେ ଯେ, ଚୀନ୍‌ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ କୃତ୍ରିମ ଦ୍ଵୀପ ସ୍ଥାପନ କରି ଫିଲିପାଇନ୍ସର ମତ୍ସ୍ୟ ଓ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ୍‌ ଜୋନ୍‌କୁ ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ କରୁଛି ଏବଂ ଚୀନର ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀଙ୍କୁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରବେଶ ଉପରେ ରୋକ୍‌ ଲଗାଇପାରୁ ନାହିଁ।

ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲ୍‌ଙ୍କ ମତରେ, ଫିଲିପାଇନ୍ସର ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀମାନେ ପାରମ୍ପରିକ ଭାବେ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଥିବା ସ୍କାରବରଫ୍‌ ଶୋଆଲ୍‌ଠାରେ ମାଛ ଧରା କାର୍ଯ୍ୟ କରି ଆସୁଛନ୍ତି। ଏହା ତାଙ୍କ ପାରମ୍ପରିକ ଅଧିକାର। କିନ୍ତୁ ଚୀନ୍‌ ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ ରୋକ୍‌ ଲଗାଇ ତାଙ୍କ ଅଧିକାର ଉପରେ ଅଙ୍କୁଶ ଲଗାଉଛି।

ଏବେ ଏସିଆନ୍‌ ଦେଶ ବିଶେଷକରି ଭିଏତ୍‌ନାମ ଓ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ଯାହା ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି ତାହା ହେଲା ଚୀନ୍‌, ତାହାର ନିଜ ଅଞ୍ଚଳ ବାହାରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଞ୍ଚଳରେ ନିଜର ସାମରିକ ଅଭ୍ୟାସ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ଏହା ୨୦୦୨ର ଆଚରଣ ବିଧିର ଏକ ସ୍ପଷ୍ଟ ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ। ଏହି ଆଚରଣ ବିଧି ଏସିଆନ୍‌ ଦେଶ ଓ ଚୀନ୍‌ ଭିତରେ ହୋଇଥିବା ଆଲୋଚନା ପରବର୍ତ୍ତୀ ନିଷ୍କର୍ସ ଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ ଚୀନ୍‌ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସମୁଦ୍ରରେ ଥିବା ବିବାଦକୁ ଶାନ୍ତପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ସମାଧାନ କରିବା ଲାଗି ରାଜି ହୋଇଥିଲା।

ଦୀପକ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯେତେବେଳେ ଚୀନ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ତୁଟାଇବା ଲାଗି ପକ୍ଷଭୁକ୍ତ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସହ ଅଲଗା ଅଲଗା ଭାବେ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି କିନ୍ତୁ ଏସିଆନ୍‌ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସାମୁହିକ ଆଲୋଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଏବେ ଏକ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଭାରସାମ୍ୟ ରକ୍ଷା କରି ଚାଲିଛନ୍ତି ବୋଲି କହିବା ସହ ଦୀପକ ମତ ଦିଅନ୍ତି ଯେ, ଏକ ଚଳ ଚଞ୍ଚଳ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଚୀନ୍‌ ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସହ ସମ୍ପର୍କକୁ ତିକ୍ତ କରିପାରିବ ନାହିଁ।

ଏସିଆନ୍‌ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସହ ଚୀନ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପ୍ରାୟ ୬୦୦ ବିଲିୟନ୍‌ ଡଲାର କାରବାର କରିଥାଏ। ସେଥିଲାଗି ଚୀନ୍‌ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଆମେରିକାର ଶକ୍ତିକୁ ହଟାଇବାକୁ ଚାହୁଁଛି। ଏହାବାଦ୍‌ ଅଧିକାଂଶ ତୈଳ କାରବାର ପାଇଁ ନିର୍ଭର କରୁଥିବା ମଲାକା ସାମୁଦ୍ରିକ ପଥ ଅବରୋଧ ନେଇ ମଧ୍ୟ ଚୀନ୍‌ ଚିନ୍ତିତ ରହିଛି। ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ରାଜନୀତିରେ ଚୀନର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୁ ଜିଣ୍ଟାଉ ଏହାକୁ ‘ମଲାକା ଡିଲେମା’ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି। ଯାହାକୁ ନେଇ ଚୀନ ଭୟଭୀତ ରହିଛି।

ମଲାକା ସାମୁଦ୍ରିକ ପଥ ହେଉଛି ମାଲେସିଆ ଏବଂ ସୁମାତ୍ରାର ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ଦ୍ଵୀପ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଏକ କ୍ଷୀଣ ସାମୁଦ୍ରିକ ରାସ୍ତା ଯାହା ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗର ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ପଥ ଭାବେ ଜଣାଯାଏ। ଚୀନ ଏହା ନେଇ ଚିନ୍ତିତ ଯେ, ଏହି ସାମୁଦ୍ରିକ ପଥ ଯାହା ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରହିଛି ତାହା କେବେ ବି ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇପାରେ। ଏହାଦ୍ଵାରା ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟ ଓ ଆଫ୍ରିକାରୁ ଶକ୍ତି ଆମଦାନୀରେ ଚୀନ ପ୍ରଭାବିତ ହେବ।

ସମ୍ପ୍ରତି ଯେତେବେଳେ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରକୁ ଆବେରିକା ନିଜର ଯୁଦ୍ଧ ଜାହଜ ପ୍ରେରଣ କରୁଛି, ଏହି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଦିନକୁ ଦିନ ଯେଉଁଭଳି ଭାବେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମୀକରଣ ଓ ରଣନୀତି ବିକଶିତ ହେଉଛି ତାହାକୁ ଅପେକ୍ଷା।

ଅରୁଣିମ ଭୂୟାଁ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଚୀନରୁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା କୋରୋନା ଭୂତାଣୁ ଜନୀତ ମହାମାରୀ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଏବେ ସାରା ବିଶ୍ଵ ଯୁଝୁଛି। ହେଲେ ଏହି ସମୟରେ ଚୀନ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ୍‌ ସାଗରରେ ପୂର୍ବବତ୍‌ ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତିକୁ ଜାରି ରଖି ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା କରୁଛି। ଏହି ସାଗରରେ ଅନେକ ଦେଶ ସହ ଚୀନର ସୀମା ବିବାଦ ଲାଗି ରହିଛି।

ଏ ଭିତରେ ଭାରତ ସହ ମଧ୍ୟ ଚୀନ ତାହାର ସୀମା ବିବାଦରେ ଲିପ୍ତ ରହିଛି। ଏହି ହେତୁ ଲାଇନ୍‌ ଅଫ୍‌ ଆକ୍ଚୁଆଲ୍‌ କଣ୍ଟ୍ରୋଲରେ ଦୁଇ ସେନା ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ହେତୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷର ସୈନିକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି। ୪୫ ବର୍ଷ ପରେ ଏପରି ଏକ ପରିସ୍ଥିତି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ଵର ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିଛି। ଗତ ସପ୍ତାହରେ ଚୀନର ପ୍ୟୁପୁଲ୍‌ସ ଲିବରେସନ୍‌ ଆର୍ମି ସେନା ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ୍‌ ସାଗରରେ ନିଜ ନୌସେନା ବାହିନୀର ସାମରିକ ଅଭ୍ୟାସ ଆରମ୍ଭ କରିଛି। ଏହାଦ୍ଵାରା ସଂଲଗ୍ନ ଦେଶର ଜଳ ଓ ସ୍ଥଳ ଭାଗରେ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ହୋଇଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି।

ଚୀନର ଏହି ଯୁଦ୍ଧାଭ୍ୟାସ ତଥା ନୀତିକୁ ରୋକ୍‌ ଦେବା ଲାଗି ଆମେରିକା ପାରାସଲ୍‌ ଦ୍ଵୀପଠାରେ ନିଜର ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ ମୁତୟନ କରିଛି। ଏଥିରେ ତିନୋଟି ଆଣବିକ ଶକ୍ତି ସମ୍ପନ୍ନ ବିମାନ ରହିଛି। ଚୀନର ଏହି ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତି ସମ୍ପର୍କରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ସେକ୍ରେଟାରୀ ଅଫ୍‌ ଷ୍ଟେଟ୍ସ ମାଇକ୍‌ ପୋମ୍ପିଓ ଜୁଲାଇ ୮ ତାରିଖରେ ସରକାରୀ ବ୍ରାନ ଜାରି କରିଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି, ହିମାଳୟର ପାର୍ବତ୍ୟ ଉପତ୍ୟକା ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଭିଏତ୍‌ନାମର ନିଜସ୍ଵ ସାଗର ଏବଂ ପୂର୍ବଚୀନ୍‌ ସାଗର ଏବଂ ଜାପାନ ସୀମାରେ ଥିବା ସେନ୍‌କାକୁ ଦ୍ଵୀପ ଯାଏ ବେଇଜିଂ ଅନ୍ୟ ଦେଶର ସୀମାରେ ବିବାଦ ସୃଷ୍ଟି କରି ସମ୍ପୃକ୍ତ ଦେଶଗୁଡ଼ିକୁ ଭଡ଼କାଉଛି । ଚୀନର ଏହି ପ୍ରକାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟକୁ ବିଶ୍ଵ ଆଗକୁ ବଢ଼ିବାକୁ ଦେବା ଉଚିତ ନୁହେଁ କି ଏପରି ବିସ୍ତରବାଦୀ ନୀତିକୁ ବିଶ୍ଵ ଅନୁମତି ଦେବା ଉଚିତ ନୁହେଁ।

ଏହାପରେ ବୁଧବାର ଦିନ ଗ୍ଲୋବାଲ୍‌ ଟାଇମ୍ସ ଯାହା ଚୀନ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟିର ମୁଖପାତ୍ର ବୋଲି କୁହାଯାଏ ଏବଂ ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଖବରକାଗଜ ହୋଇଥାଏ, ସେଥିରେ ଚୀନ୍‌ ଭିତ୍ତିକ ଏକ ଅନୁଶୀଳନ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରକାଶ ପାଇଲା। ଏଥିରେ କୁହାଗଲା ଯେ, ଗଲା ତିନି ହେଲା ଲଗାତାର ଭାବେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ୫ଟି ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନର ଗୁଆଙ୍ଗଡଙ୍ଗ ପ୍ରଦେଶ ଉପରେ ଘୁରି ବୁଲୁଛି।

ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ଏହି ଉସ୍‌କାଇବା ନୀତିକୁ ଜବାବ ଦେବା ଲାଗି ପିଏଲଏ ଅନେକ କିଛି ପ୍ରତିରୋଧକମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇପାରିବ। ଏ ଭିତରେ ଆମେରିକା ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନକୁ ଜବାବ ଦେବା ଲାଗି ବେଇଜିଂ ନିଜର ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ ପଠାଇପାରିବ। ସେମାନଙ୍କୁ ଚୀନ ବାୟୁମଣ୍ଡଳୀୟ ସୀମା ଭିତରୁ ବାହାରକୁ କାଢ଼ିବା ଏକ ପ୍ରତିରୋଧକମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପ ହେବ ବୋଲି କହି ଗ୍ଲୋବାଲ୍‌ ଟାଇମ୍ସ ସତର୍କ କରାଇଲା। ଏହାବାଦ୍‌ ପିଏଲଏ ୟୁଏସ୍‌ ମିଲିଟାରୀର ଏହି ନୀତିକୁ ଜବାବ ଦେବା ଲାଗି ପଇଁତରା ବି ଦେଇପାରିବ।

ଅବଜରଭର ରିସର୍ଚ୍ଚ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍‌ ଥିଙ୍କଟ୍ୟାଙ୍କ୍‌ରେ ସାମୁଦ୍ରିକ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ ବିଭାଗର ନେତୃତ୍ଵ ନେଉଥିବା ଅଭିଜିତ୍‌ ସିଂହଙ୍କ ଅନୁସାରେ, ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରକୁ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ଯୁଦ୍ଧ ଯାହାଜ ପ୍ରେରଣ କରିବା ପଛରେ ଯେଉଁ ବାର୍ତ୍ତା ରହିଛି ତାହାକୁ ବୁଝିବାକୁ ହେବ। ଏହି ବାର୍ତ୍ତା ହେଲା ଚୀନ୍‌ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଯୁଦ୍ଧ ପ୍ରବଣତାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପରିବା ଲାଗି ଉସ୍‌କାଇବା ପାରିବ ନାହିଁ।

ଗଲା କିଛିଦିନ ହେଲା ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଚୀନର ଅଣ ନୌସେନା ସାମରିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ବୋଲି ଶ୍ରୀ ସିଂହ କହିଛନ୍ତି। ଏହାଦ୍ଵାରା ସେମାନେ ଅଧିକ ଛଳନା କରିଛନ୍ତି ବୋଲି ସେ କହନ୍ତି। ଏହା ହିଁ ଏକମାତ୍ର କାରଣ ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଏସିଆନ୍‌ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ଏବଂ ଜାପାନର ସହାୟତା ମାଗିଛନ୍ତି।

ଜବାହାରଲାଲ୍‌ ନେହେରୁ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ଅନ୍ତର୍ଗତ ସେଣ୍ଟର ଅଫ୍‌ ଚାଇନିଜ୍‌ ଓ ସାଉଥ ଏସିଆନ୍‌ ଷ୍ଟଡିଜ୍‌ରେ ଚାଇନିଜ୍‌ ଓ ଚୀନ୍‌ ଷ୍ଟଡି ବିଭାଗ ପ୍ରଫେସର ବିଆର୍‌ ଦୀପକଙ୍କ ଅନୁସାରେ, ଏବେ ଚୀନର ଯେଉଁ ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତି ଦେଖୁଛନ୍ତି ତାହା ହଠାତ୍‌ ଉଭା ହୋଇ ନାହିଁ ବରଂ ଏହା ଅନେକ ଦିନ ହେଲା ଚାଲି ଆସୁଛି।

୧୯୭୯ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟଠାରୁ ଚୀନର ନୀତି ସଂସ୍କାର ଓ ଆର୍ଥିକ ବିକାଶ ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବସିତ ଥିଲା। ଏହା ପରେ ୨୦୧୨ଠାରୁ ଯେତେବେଳେ ସି ଜିନ୍‌ପିଙ୍ଗ୍‌ ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେଲେ, ଏହି ଦେଶ ଅଧିକ ଆତ୍ମ ବିଶ୍ଵାସୀ ହୋଇ ନିଜର ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତି ଆରମ୍ଭ କରିଛି।

ସେ ଭାରତ ସହ ଲାଇନ୍‌ ଅଫ୍‌ ଆକ୍ଚୁଆଲ୍‌ କଣ୍ଟ୍ରୋଲ ସୀମା ବିବାଦ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ଦ୍ଵୀପରେ ଏକ ସମାନ୍ତରାଳ ନୀତି ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ସେମାନେ ପ୍ରଥମେ ସୀମନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳକୁ ସେମାନଙ୍କର ବୋଲି ଦାବି କହିଲେ, ପରେ ଦାବି କରିଲେ, ଯୁଦ୍ଧ କରିଲେ ଏବଂ ଏହାର ସ୍ଥିତାବସ୍ଥାରେ ଆଘାତ କରିଲେ। ଏହାପରେ ନିଜର ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରି ସେମାନେ ଏହାକୁ ନିଜ ଦେଶର ଅଂଶ ବିଶେଷ ବୋଲି କହିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଲେ।

କିନ୍ତୁ ଯାହା ଚୀନର ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା ବଢ଼ାଇଲା ତାହା ହେଲା ଲଦାଖରେ ଦୁଇ ପକ୍ଷ ଭିତରେ ମୁକାବିଲାକୁ ଦେଖି ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ୍‌ ସାଗରରେ ଭାରତର ସାମୁଦ୍ରିକ ଚଳ ପ୍ରଚଳ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା। ଏହାକୁ ଏକ ଅନ୍‌ଲାଇନ୍‌ ଫୋରମ୍‌ରେ ଘୋଷଣା କରି, ଫିଲିପାଇନ୍ସର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ଡେଲ୍‌ଫିନ୍‌ ଲରେଞ୍ଜା କହିଛନ୍ତି, ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଅନ୍ୟ ଦେଶର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ରୋକିବା ବା ସେମାନଙ୍କ ଯାତାୟତକୁ ଆମେ ବନ୍ଦ କରିପାରିବୁ ନାହିଁ। ବ୍ରିଟିଶ୍‌ ବି ଚୀନ୍‌ ସାଗର ଦେଇ ଯାଇଥାଆନ୍ତି। ଫ୍ରେଞ୍ଚ ଓ ଅନ୍ୟ ଦେଶ ମଧ୍ୟ। ଆମେ ତ ସେମାନଙ୍କୁ ଆସିବାକୁ ଆମନ୍ତ୍ରଣ କରି ନଥିଲୁ।

ଅର୍ଥାତ୍‌ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଭାରତର ଉପସ୍ଥିତିକୁ ସ୍ଵାଗତ କରିବା ସହ ଲରେଞ୍ଜା ଚୀନ୍‌ ପିଏଲଏ ସେନାର ସାମରିକ ଅଭ୍ୟାସ ସମ୍ପର୍କରେ ଉଦ୍‌ବେଗ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ। ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ଏବଂ ଫିଲିଫାଇନ୍ସ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରୋଡ୍ରିଗୋ ଡୁଟେର୍ଟେଙ୍କ ଭିତରେ ଗତ ମାସରେ ହୋଇଥିବା ଟେଲିଫୋନିକ୍‌ ଆଲୋଚନା ପରେ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ଏହି ମନ୍ତବ୍ୟ ରଖିଛି। ଏହି ଟେଲିଫୋନ୍‌ରେ ଆଲୋଚନା ବେଳେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦି ଫିଲିପାଇନ୍ସକୁ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶୀଦାର ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା କହିଛନ୍ତି। ଜାପାନକୂଳ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଆଫ୍ରିକା କୂଳ ଯାଏ ଏହି ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳ ବ୍ୟାପ୍ତ।

ଏହି ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଚୀନ ଯେଉଁପରି ଭାବେ ନିଜର ସାମରିକ ଅଭ୍ୟାସ ଚଳାଇଛି ତାହାକୁ ରୋକ୍‌ ଦେବା ଲାଗି ଭାରତ ସହ ଆମେରିକା, ଜାପାନ୍‌ ଓ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏକାଠି ହୋଇ ଏକ ଶକ୍ତି ବିକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଶ୍ରୀ ସିଂହଙ୍କ ଅନୁସାରେ ଯଦିଓ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଭାରତର କୌଣସି ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଅଂଶ ନାହିଁ କିନ୍ତୁ ଚୀନର ଯେଉଁ ଅତି ଉଗ୍ର ପ୍ରଚଳନ ସେଠାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ତାହାକୁ ନେଇ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ଉଦ୍‌ବେଗ ପ୍ରକାଶ କରିଛି।

‘ଯଦି ହିମାଳୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଚୀନ ଉଗ୍ର ମନୋଭାବ ପୋଷଣ କରେ ତେବେ ଭାରତ ଚୀନ ସାଗରରେ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଏକ ଦୃଢ଼ ମତବାଦ ପୋଷଣ କରିବ’ ବୋଲି ଶ୍ରୀ ସିଂହ କହିଛନ୍ତି। ଗତ ମାସରେ, ଏସିଆନ୍‌ ନେତାମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିବା ଏକ ଭର୍ଚୁଆଲ୍‌ ବୈଠକରେ ଭିଏତନାମ୍‌ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନ୍ୟୁୟେନ୍‌ ସୁଆନ୍‌ ଫୁକ୍‌ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଚୀନ୍‌ ଦ୍ଵାରା ସାମୁଦ୍ରିକ ନିୟମର ବାରମ୍ବାର ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନକୁ ନେଇ ଉଦ୍‌ବେଗ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ।

ଯେତେବେଳେ ସାରା ବିଶ୍ଵ କୋଭିଡ-୧୯ ମହାମାରୀ ସହ ସଂଗ୍ରାମ କରୁଛି, ସେତେବେଳେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀକ ନିୟମକୁ ଉଲ୍ଂଘନ କରି ନିଜର ଦାୟୀତ୍ଵହୀନତାର ପ୍ରମାଣ ଦେବା କାର୍ଯ୍ୟ ଜାରି ରହିଛି। ଏହାଦ୍ଵାରା ଆମ ଅଞ୍ଚଳ ସମେତ ଅନେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ସୁରକ୍ଷା ଓ ସ୍ଥିରତା ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଛି ବୋଲି ଫୁକ୍‌ କହିଛନ୍ତି। ଏସିଆନ୍‌ ସମ୍ମଳନୀ ପରେ ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ମିଳିତ ବାର୍ତ୍ତାରେ କୁହାଯାଇଛି, ‘ଆମେ ୧୯୮୨ ମସିହାରେ ଜାତିସଂଘ ଦ୍ଵାରା କାରିତ ହୋଇଥିବା ୟୁଏନ୍‌ କୋସ୍‌ (ଜାତିସଂଘର ସାମୁଦ୍ରିକ ଆଇନ ସମ୍ପର୍କିତ ସମ୍ମିଳନୀ)ରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିବା ନୀତିକୁ ସାମୁଦ୍ରିକ ମାଲିକାନା, ସାର୍ବଭୌମତ୍ତବ ଅଧିକାର, ନିଜ ଅଧିନସ୍ଥ ଅଞ୍ଚଳ ଏବଂ ବିଧିସମ୍ବଳିତ ଆଗ୍ରହର ମୂଳ ମନ୍ତ୍ର ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିବା ନେଇ ପୁଣିଥରେ ଆଶ୍ଵାସନା ପ୍ରକଟ କରୁଛୁ।

ବିଶ୍ଵର ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଞ୍ଚଳରେ ବ୍ୟବସାୟ, ସାମୁଦ୍ରିକ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦର ପରିଚାଳନା ସମ୍ପକରେ ସମସ୍ତ ଦେଶର ଅଧିକାର ଓ ଦାୟିତ୍ଵବୋଧ ସମ୍ପର୍କରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ଅନୁସାରେ କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରର ପରିସୀମା ବାହାରେ ଥିବା ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଞ୍ଚଳ ଅନ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଉନ୍ମୁକ୍ତ ଏବଂ ଏହା ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସମ୍ପତ୍ତି ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି। ପୁଣି ୟୁନିକ୍ଲସ୍‌ ନିୟମ ଅନୁସାରେ କୌଣସି ଦେଶର ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ରାଜ୍ୟର ସାମୁଦ୍ରିକ ଉପକୂଳଠାରୁ ୧୨ ନଟିକାଲ୍‌ ମାଇଲ୍‌ ଦୂର ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଞ୍ଚଳ ଯାଏ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଦେଶର ସୀଭିତର ସମୁଦ୍ର ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି।

ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଚୀନ ବିବାଦର କାରଣ ଭିତରେ ସ୍ପ୍ରାଟଲି ଓ ପାରାସେଲ୍‌ ଦ୍ଵୀପ ପୁଞ୍ଜ ଉପରେ ଅନ୍ୟ ଦେଶ ଗୁଡ଼ିକର ଆଧିପତ୍ୟ ଜାହିର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ସ୍ପ୍ରାଟଲି ଦ୍ଵୀପ ଉପରେ ଅନ୍ୟ ଯେଉଁ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଆଦିପତ୍ୟ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା, ବ୍ରୁନେଇ, ମାଲେସିଆ, ଫିଲିପାଇନ୍ସ, ତାଇୱାନ୍‌ ଏବଂ ଭିଏତ୍‌ନା। ସେହିପରି ପାରାସେଲ୍‌ ଦ୍ଵୀପ ଉପରେ ଭିଏତ୍‌ନାମ ଏବଂ ତାଇୱାନ୍‌ ନିଜର ଆଧିପତ୍ୟ ଦାବି କରୁଛନ୍ତି।

ଦୀପକଙ୍କ ଅନୁସାରେ ୧୯୭୪ ମସିହାଯାଏ ପାରାସେଲ୍‌ ଦ୍ଵୀପ ଭିଏତ୍‌ନାମ ଅଧୀନରେ ଥିଲା କିନ୍ତୁ ଚୀନ୍‌ ସାମରିକ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରି ତାହାକୁ ଛଡ଼ାଇ ନେଇଛି। ଏବେ ସ୍ପ୍ରାଟଲି ଦ୍ଵୀପପୁଞ୍ଜର ଅଧିକାଂଶ ଦ୍ଵୀପ ପ୍ରାୟ ୨୮ଟି ହେବ- ଭିଏତ୍‌ନାମ୍‌ ଅଧୀନରେ ରହିଛି। କିନ୍ତୁ ଚୀନ ତାହା ଉପରେ ଅଧିକାର ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି।

ଯେତେବେଳେ ଫିଲିପାଇନ୍ସ କଥା ଉଠେ, ୨୦୧୬ ମସିହାରେ ହଗ୍‌ରେ ଥିବା ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟ ( ପରମାନେଣ୍ଟ କୋର୍ଟ ଅଫ୍‌ ଆର୍ବିଟ୍ରେସନ୍‌), ଚୀନ୍‌ ଯେ, ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ମାନିଲାର ଅଧିକାରକୁ କ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ କରିଛି ସେହି ଅଭିଯୋଗକୁ ଖଣ୍ଡନ କରିଥିଲେ। ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରର ଏହା ସବୁଠାରୁ ଗହଳିପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବସାୟୀକ ଯାହାଜ ଚଳାଚଳ କରିଡର ଭାବେ ଜଣାଯାଏ।

କୋର୍ଟ ଏହା କହିଥିଲେ ଯେ, ଚୀନ୍‌ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ କୃତ୍ରିମ ଦ୍ଵୀପ ସ୍ଥାପନ କରି ଫିଲିପାଇନ୍ସର ମତ୍ସ୍ୟ ଓ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ୍‌ ଜୋନ୍‌କୁ ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ କରୁଛି ଏବଂ ଚୀନର ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀଙ୍କୁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରବେଶ ଉପରେ ରୋକ୍‌ ଲଗାଇପାରୁ ନାହିଁ।

ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲ୍‌ଙ୍କ ମତରେ, ଫିଲିପାଇନ୍ସର ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀମାନେ ପାରମ୍ପରିକ ଭାବେ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରରେ ଥିବା ସ୍କାରବରଫ୍‌ ଶୋଆଲ୍‌ଠାରେ ମାଛ ଧରା କାର୍ଯ୍ୟ କରି ଆସୁଛନ୍ତି। ଏହା ତାଙ୍କ ପାରମ୍ପରିକ ଅଧିକାର। କିନ୍ତୁ ଚୀନ୍‌ ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ ରୋକ୍‌ ଲଗାଇ ତାଙ୍କ ଅଧିକାର ଉପରେ ଅଙ୍କୁଶ ଲଗାଉଛି।

ଏବେ ଏସିଆନ୍‌ ଦେଶ ବିଶେଷକରି ଭିଏତ୍‌ନାମ ଓ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ଯାହା ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି ତାହା ହେଲା ଚୀନ୍‌, ତାହାର ନିଜ ଅଞ୍ଚଳ ବାହାରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଞ୍ଚଳରେ ନିଜର ସାମରିକ ଅଭ୍ୟାସ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ଏହା ୨୦୦୨ର ଆଚରଣ ବିଧିର ଏକ ସ୍ପଷ୍ଟ ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ। ଏହି ଆଚରଣ ବିଧି ଏସିଆନ୍‌ ଦେଶ ଓ ଚୀନ୍‌ ଭିତରେ ହୋଇଥିବା ଆଲୋଚନା ପରବର୍ତ୍ତୀ ନିଷ୍କର୍ସ ଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ ଚୀନ୍‌ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସମୁଦ୍ରରେ ଥିବା ବିବାଦକୁ ଶାନ୍ତପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ସମାଧାନ କରିବା ଲାଗି ରାଜି ହୋଇଥିଲା।

ଦୀପକ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯେତେବେଳେ ଚୀନ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ତୁଟାଇବା ଲାଗି ପକ୍ଷଭୁକ୍ତ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସହ ଅଲଗା ଅଲଗା ଭାବେ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି କିନ୍ତୁ ଏସିଆନ୍‌ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସାମୁହିକ ଆଲୋଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଏବେ ଏକ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଭାରସାମ୍ୟ ରକ୍ଷା କରି ଚାଲିଛନ୍ତି ବୋଲି କହିବା ସହ ଦୀପକ ମତ ଦିଅନ୍ତି ଯେ, ଏକ ଚଳ ଚଞ୍ଚଳ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଚୀନ୍‌ ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସହ ସମ୍ପର୍କକୁ ତିକ୍ତ କରିପାରିବ ନାହିଁ।

ଏସିଆନ୍‌ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସହ ଚୀନ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପ୍ରାୟ ୬୦୦ ବିଲିୟନ୍‌ ଡଲାର କାରବାର କରିଥାଏ। ସେଥିଲାଗି ଚୀନ୍‌ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଆମେରିକାର ଶକ୍ତିକୁ ହଟାଇବାକୁ ଚାହୁଁଛି। ଏହାବାଦ୍‌ ଅଧିକାଂଶ ତୈଳ କାରବାର ପାଇଁ ନିର୍ଭର କରୁଥିବା ମଲାକା ସାମୁଦ୍ରିକ ପଥ ଅବରୋଧ ନେଇ ମଧ୍ୟ ଚୀନ୍‌ ଚିନ୍ତିତ ରହିଛି। ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ରାଜନୀତିରେ ଚୀନର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୁ ଜିଣ୍ଟାଉ ଏହାକୁ ‘ମଲାକା ଡିଲେମା’ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି। ଯାହାକୁ ନେଇ ଚୀନ ଭୟଭୀତ ରହିଛି।

ମଲାକା ସାମୁଦ୍ରିକ ପଥ ହେଉଛି ମାଲେସିଆ ଏବଂ ସୁମାତ୍ରାର ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ଦ୍ଵୀପ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଏକ କ୍ଷୀଣ ସାମୁଦ୍ରିକ ରାସ୍ତା ଯାହା ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗର ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ପଥ ଭାବେ ଜଣାଯାଏ। ଚୀନ ଏହା ନେଇ ଚିନ୍ତିତ ଯେ, ଏହି ସାମୁଦ୍ରିକ ପଥ ଯାହା ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରହିଛି ତାହା କେବେ ବି ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇପାରେ। ଏହାଦ୍ଵାରା ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟ ଓ ଆଫ୍ରିକାରୁ ଶକ୍ତି ଆମଦାନୀରେ ଚୀନ ପ୍ରଭାବିତ ହେବ।

ସମ୍ପ୍ରତି ଯେତେବେଳେ ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ସାଗରକୁ ଆବେରିକା ନିଜର ଯୁଦ୍ଧ ଜାହଜ ପ୍ରେରଣ କରୁଛି, ଏହି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଦିନକୁ ଦିନ ଯେଉଁଭଳି ଭାବେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମୀକରଣ ଓ ରଣନୀତି ବିକଶିତ ହେଉଛି ତାହାକୁ ଅପେକ୍ଷା।

ଅରୁଣିମ ଭୂୟାଁ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.