ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଚର୍ଚ୍ଚିତ ଅଭିନେତା ସୁଶାନ୍ତ ସିଂ ରାଜପୁତଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ସାରା ଦେଶରେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ମାନସିକ ଅବସାଦକୁ ନେଇ ଚର୍ଚ୍ଚା । ମାନସିକ ସୁସ୍ଥତା ଯେ ଜଣଙ୍କ ପାଇଁ କେତେ ଜରୁରୀ ସେନେଇ ବିଭିନ୍ନ ମହଲରୁ ଛୁଟୁଛି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା । ହେଲେ ଏହି ମାନସିକ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ କ’ଣ ଓ ଏହା ସହ କିପରି ଲଢାଯାଇପାରେ ସେନେଇ ପ୍ରଥମେ ସମସ୍ତେ ସମ୍ୟକ ସୂଚନା ରଖିବା ଦରକାର ।
ଭାରତରେ ମାନସିକ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟର ଏକ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ବିବରଣୀ :
- ବିଶ୍ବ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ସଙ୍ଗଠନର ସୂଚନା ମୁତାବକ ପ୍ରାୟ 90 ମିଲିୟନରୁ ଅଧିକ ଭାରତୀୟ କିମ୍ବା ସମୁଦାୟ ଜନସଂଖ୍ୟାର 7.5 ପ୍ରତିଶତ ଲୋକେ ମାନସିକ ଅସୁସ୍ଥତା ବା ମାନସିକ ଅବସାଦ ଦେଇ ଗତି କରନ୍ତି ।
- 2019 ଡିସେମ୍ବରରେ ଲଣ୍ଡନର ଲାନସେଟରେ ‘ବର୍ଡେନ ଅଫ ମେଣ୍ଟାଲ ଡିସଅର୍ଡର ଆକ୍ରସ ଦି ଷ୍ଟେଟ୍ସ ଅଫ ଇଣ୍ଡିଆ’ ଶୀର୍ଷକ ଥିବା ଏକ ବିବରଣୀ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା । ଯେଁଉଥିରେ 1990ରୁ 2017 ମଧ୍ୟରେ ଭାରତରେ ମାନସିକ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟର ସ୍ଥିତି ଉପରେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଥିଲା । ଏହା ଭାରତରେ କିପରି ଏକ ସମସ୍ୟା ଭାବେ ଉଭା ହୋଇଥିଲା ତାହା ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇଥିଲା ।
- ଭାରତରେ ମାନସିକ ଅବସାଦ ଏକ ଏପରି ରୋଗ ଯେଉଁଥିରେ ମୃତ୍ୟୁହାର କମ୍ ସତ ହେଲେ ଏହାର ପରିଣାମ ଅତି ଭୟଙ୍କର । 2017ରେ ହୋଇଥିବା ଏକ ସର୍ଭେ ମୁତାବକ ଭାରତରେ ପ୍ରତି 7 ଜଣରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ମାନସିକ ଅବସାଦରେ ପୀଡିତ । ଯାହା 1990 ତୁଳନାକରେ ଦ୍ବିଗୁଣିତ ହୋଇଥିବା ଜଣା ପଡିଛି । ସେପଟେ ମାନସିକ ଅବସାଦଗ୍ରସ୍ତ ଯୁବପୀଢି ଆତ୍ମହତ୍ୟା ପରି ଚରମ ପଦକ୍ଷେପକୁ ଏହାର ସମାଧାନ ବୋଲି ଭାବୁଥିବା ଦେଖାଯାଉଛି । 2016ର ସର୍ଭେ ମୁତାବକ 15ରୁ 39 ବର୍ଷ ବୟସ୍କମାନେ ଏହା ଦ୍ବାରା ବିଶେଷ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଆନ୍ତି ।
- 1990 ରୁ 2017 ମଧ୍ୟରେ ମାନସିକ ଅବସାଦର ପରିସର ମୁଖ୍ୟତଃ ଡିପ୍ରେସନ, ଚିନ୍ତା ଓ ସିଜୋଫେରେନିଆ ପରି ସାଙ୍ଘାତିକ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଥିବା ଦେଖାଯାଇଛି । ତେଣୁ ଭାରତ ବର୍ତ୍ତମାନ ମାନସିକ ଦୁଶ୍ଚିନ୍ତା ଦେଇ ଗତି କରୁଛି କହିଲେ କିଛି ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ ।
- ଭାରତରେ ଏହି ସମସ୍ୟା ଉପରେ ଖୁବ କମ୍ ଦୃଷ୍ଟି ଦିଆଯାଉଛି । 2019 ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ବଜେଟରେ ଜାତୀୟ ମାନସିକ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ(ଏନଏମଏଚପି)ରେ ପୂର୍ବର 50 କୋଟି ତୁଳନାରେ ମାତ୍ର 40 କୋଟି ଖର୍ଚ୍ଚ ମଞ୍ଜୁର ହୋଇଥିଲା ।
- 2020ରେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଅବସ୍ଥା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା । ସାରା ଦେଶରେ ମାନସିକ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ ମାତ୍ର 9000 ଜଣ ବିଶେଷଜ୍ଞ ରହିଛନ୍ତି । ଅନ୍ୟ ଶବ୍ଦରେ କହିବାକୁ ଗଲେ ପ୍ରତି 1 ଲକ୍ଷ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମାତ୍ର ଜଣେ ମାନସିକ ରୋଗ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟରତ । ଯେବେକି ବିଶ୍ବ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ସଙ୍ଗଠନର ନିୟମ ମୁତାବକ ଏହି ସଂଖ୍ୟା 3 ରହିବା ଦରକାର ।
‘ଡିଜିଜ ବର୍ଡେନ ଡ୍ୟୁ ଟୁ ମେଣ୍ଟାଲ ଡିଜଅର୍ଡର’କୁ ନେଇ ପ୍ରକାଶିତ ପ୍ରଥମ ବିସ୍ତୃତ ତଥ୍ୟ :
- ଭାରତରେ ପ୍ରତି 7 ଜଣରେ ଜଣେ ମାନସିକ ରୋଗରେ ପୀଡିତ । 2017ର ତଥ୍ୟ ମୁତାବକ ଅଧିକାଂଶ ମାନସିକ ରୋଗୀ ଡିପ୍ରେସନ ଓ ଚିନ୍ତା ଭଳି ସ୍ଥିତି ଦେଇ ଗତି କରିଥାଆନ୍ତି । ଏହା ଦ୍ବାରା ପ୍ରାୟ 45.7 ମିଲିୟନରୁ 44.9 ମିଲିୟନ ଲୋକେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଆନ୍ତି ।
- 2017 ମସିହାର ରିପୋର୍ଟ ମୁତାବକ 19.7 କୋଟି ଭାରତୀୟ ମାନସିକ ରୋଗାଗ୍ରସ୍ତ ।
- 4.5 କୋଟି ଭାରତୀୟ ଡିପ୍ରେସନର ଶିକାର ।
- 5 କୋଟି ଭାରତୀୟ ଅତ୍ୟଧିକ ଚିନ୍ତା ଭଳି ମାନସିକ ରୋଗରେ ପୀଡିତ ।
- 1990 ତୁଳନାରେ 2017 ମସିହାରେ ଭାରତରେ ମାନସିକ ରୋଗ ଦ୍ବାରା ସାଧାରଣ ଜୀବନଯାପନ ଉପରେ ପ୍ରଭାବର ମାତ୍ରା 2.5 ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧ ପାଇଛି ।
ଜୁନ 14ରୁ 18 ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବାଧିକ ରହିଛି ଆତ୍ମହତ୍ୟାର ସଂଖ୍ୟା:
ଅଭିନେତା ସୁଶାନ୍ତ ସିଂ ରାଜପୁତଙ୍କ ଆତ୍ମହତ୍ୟା ଘଟଣା ସାରା ଦେଶକୁ ଦୋହଲାଇ ଦେଇଛି । ବଲିଉଡର ତାରକାଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ତାଙ୍କ ପ୍ରଶଂସକଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସଭିଙ୍କ ମନରେ ଉଙ୍କି ମାରୁଛି ଗୋଟିଏ ପ୍ରଶ୍ନ । କାହିଁକି ସୁଶାନ୍ତ ଆତ୍ମହତ୍ୟା ପରି ବଡ ପଦକ୍ଷେପ ନେଲେ? ତେବେ ଏହି ଘଟଣା ପରେ ତାଙ୍କ ପ୍ରଶଂସକ ଓ ମୁଖ୍ୟତଃ ଯୁବପୀଢି ବର୍ତ୍ତମାନ ମାନସିକ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଆଲୋଚନା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି । ସମାଧାନ ସ୍ବରୂପ ସମସ୍ତେ ସମସ୍ତଙ୍କ ସହ କଥା ହେବା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦେଉଛନ୍ତି । ହେଲେ ବାସ୍ତବତା କିଛି ଭିନ୍ନ ଉତ୍ତର ଦେଉଛି । ସୁଶାନ୍ତଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରଠାରୁ 4 ଦିନ ହେବ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ବଢିବାରେ ଲାଗିଛି ଆତ୍ମହତ୍ୟା ସଂଖ୍ୟା । ଯାହା ବର୍ତ୍ତମାନ ଏ ଦିଗ ପ୍ରତି ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଧ୍ୟାନ ଦେବା ପାଇଁ ମୁକ୍ତ ଆହ୍ବାନ ଦେଉଛି ।
ଜୁନ 14ରୁ ଜୁନ 18 ମଧ୍ୟରେ ଆତ୍ମହତ୍ୟାର ତଥ୍ୟ:
ମହାରାଷ୍ଟ୍ର :
- ସେକ୍ଟର 24 ସ୍ଥିତ ଇଏସଆଇସି ଡାକ୍ତରଖାନାର ସପ୍ତମ ମହଲାରୁ ଡେଇଁ ଜଣେ 22 ବର୍ଷୀୟ ମହିଳା ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲେ । ମଙ୍ଗଳବାର ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଥିବା ଏହ ଘଟଣାରେ କୋରୋନା ସଂକ୍ରମଣ କାରଣ ହୋଇଥିବା ସନ୍ଦେହ କରାଯାଉଛି । ଚଳିତ ବର୍ଷ ସେ ବି.କମ୍ ରେ ପଢା ଶେଷ କରିଥିବା ବେଳେ ତାଙ୍କୁ କୋରୋନା ହୋଇଥିବା କୁହାଯାଉଛି ।
- ଶିବ ସେନା କର୍ପୋରେଟରଙ୍କ 25 ବର୍ଷୀୟ ପୁଅ ଅଭିଷେକ ସେତ୍ୟେ ଚେମ୍ବୁରର ସୁମନ ନଗର କଲୋନୀରେ ନିଜର ପ୍ରାଣ ନେଇଥିବା ଜଣା ପଡିଥିଲା ।
ବିହାର :
- ମେଡିକାଲ ଏଣ୍ଟ୍ରାନ୍ସ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି କରୁଥିବା ଜଣେ 18 ବର୍ଷୀୟା ଝିଅ ରହୁଥିବା ଭଡା ଘରେ ପଙ୍ଖାରୁ ଝୁଲି ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲା । ସୋମବାର ଘଟିଥିବା ଏହି ଘଟଣା ପାଇଁ ପରିବାର ଲୋକେ କହିଥିଲେ କି ସେ ଜାରି ରହିଥିବା ଲକଡାଉନ ପାଇଁ ଡିପ୍ରେସନର ଶିକାର ହୋଇଥିଲେ । ସେପଟେ ପୋଲିସର ସୂଚନା ମୁତାବକ ଏହା ପଛରେ କୌଣସି ସ୍ପଷ୍ଟ କାରଣ ଜଣା ପଡିନାହିଁ ।
- 20 ବର୍ଷୀୟ ଜଣେ ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକ ଲକଡାଉନ ମଧ୍ୟରେ ନିଜ ଚାକିରୀ ହରାଇଥିବା ବେଳେ ଚିନ୍ତାଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇ ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲେ ।
- ଅଭିନୋତା ସୁଶାନ୍ତଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଖବରକୁ ସହି ନପାରି କଦମକୁଆଁ ଥାନା ଅନ୍ତର୍ଗତ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ନଗରରେ ଜଣେ 17 ବର୍ଷୀ ନାବାଳିକା ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିବା ଜଣା ପଡିଛି ।
ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ :
- ଅଜଣା କାରଣରୁ ଜଣେ ନାବାଳିକା ଏକ କୂଅରେ ଡେଇଁ ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲେ । ଏହା ପଛରେ କାରଣ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ଥିବା ବେଳେ ତଦନ୍ତ ଜାରି ରହଥିବା ପୋଲିସ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲା ।
- ପରୀକ୍ଷାରେ ଖରାପ ମାର୍କ ପାଇଁ 17 ବର୍ଷୀୟା ହରି ପ୍ରିୟା ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲେ । ଏଥିପାଇଁ ସେ କୀଟନାଶକ ଔଷଧ ପିଇଥିବା ପୋଲିସ ସୂଚନା ଦେଇଛି ।
- ସମାନ ଭାବେ ପାଲକୋଣ୍ଡା ଅଞ୍ଚଳରେ ଜନୈକ ନାବାଳିକ ବେକରେ ଫାଶି ଲଗାଇ ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲା । ପରୀକ୍ଷାରେ ଫେଲ ହୋଇଥିବାରୁ ବାପା ମା’ଙ୍କ ବିରକ୍ତି ଭାବକୁ ବରଦାସ୍ତ କରିନପାରି ସେ ଏପରି ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିବା ଜଣା ପଡିଛି ।
କେରଳ :
- ଦଶମ ଶ୍ରେଣୀରେ ପଢୁଥିବା ଜଣେ ଦଳିତ ଛାତ୍ରୀ ଅନଲାଇନ କ୍ଲାସରେ ହେଉଥିବା ପରୀକ୍ଷାରେ କପି କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ । ହେଲେ ଏଥିରେ ବିଫଳ ହେବାରେ ସେ ନିଜ ଘରେ ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲେ ।
- ନବମ ଶ୍ରେଣୀର ଜଣେ ଛାତ୍ର କ୍ରିଷ୍ଣା ଗଣେଷ(13) ଅଜଣା କାରଣରୁ ସେ ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲେ ।
- 27 ବର୍ଷୀୟ ମାୟାଙ୍କର ମୃତଦେହ ଆଦିବାସୀ କଲୋନୀରୁ ଉଦ୍ଧାର ହୋଇଥିଲା ।
- 33 ବର୍ଷୀୟ ସୁନୀଲ କୁମାର କୋରୋନା ଦ୍ବାରା ସଂକ୍ରମିତ ହେବାରୁ ଚିକିତ୍ସିତ ହେଉଥିଲେ । ସେ ଗଲ୍ଫରୁ ଫେରିବା ପରେ ତାଙ୍କୁ ହୋମ କ୍ବାରେଣ୍ଟାଇନରେ ରଖା ଯାଇଥିଲା । ହେଲେ ମଝିରେ ସେ ସ୍ତ୍ରୀ ଓ ପୁଅଙ୍କୁ ଭେଟିବା ପାଇଁ ଶ୍ବଶୂର ଘରକୁ ଯାଇଥିଲେ । ସେଠାରୁ ଫେରିବା ନିଜ ଦେହରେ ନିଆଁ ଲଗାଇ ସେ ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲେ ।
ରାଜସ୍ଥାନ :
- ନିଜ 18 ମାସରୁ ଶିଶୁ ପୁତ୍ରକୁ ମାରିବା ସହ ନିଜେ ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲେ ଏଠାକାର ଜଣେ ସ୍ଥାନୀୟ ମହିଳା ।
- ପ୍ରେମ ସମ୍ପର୍କ ନେଇ ଜଣେ ନାବାଳିକ ଓ ଜଣେ ଯୁବକ ବିଷ ପିଇ ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲେ । ଯୁବକ ଜଣଙ୍କର ଘଟଣାସ୍ଥଳରେ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ନାବାଳିକା ଜଣଙ୍କ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଆଖି ବୁଜିଥିଲେ ।
କର୍ଣ୍ଣାଟକ :
- ବେଲଗାଉମରେ ଏସଏସଏଲସି ପରୀକ୍ଷା ହେବାକୁ ଥିବା ବେଳେ ଏହାପୂର୍ବରୁ ଝଣେ ଛାତ୍ର ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲେ ।
- ଜଣେ ଯୁବକ ନିଜ ସହ ଭଉଣୀ ଉପରେ ପେଟ୍ରୋଲ ଢାଳି ନିଆଁ ଲଗାଇ ଦେଇଥିଲେ । ସଙ୍ଗବେଟ୍ଟୁ ଗ୍ରାମରେ ଏହି ଅଘଟଣ ଘଟିଥିଲା ।
ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ :
- ବୁଧବାର ଭୋର ପ୍ରାୟ 5.30 ସମୟରେ 57 ବର୍ଷୀୟ ନରେଶ ଶାହାଙ୍କ ମୃତଦେହ ଠାବ କରାଯାଇଥିଲା । ଆର୍ଥିକ ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇ ସେ ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିବା ଜଣାପଡିଥିଲା ।
- ପଟୌଲି ଓ ମୁଚିପରାଠାରେ ଦୁଇ ଜଣ 19 ବର୍ଷୀୟଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିବା ଦେଖାଯାଇଥିଲା । ଉଭୟେ ଏକା ରହୁଥିବା ବେଳେ ଏକାପଣ ସେମାନଙ୍କୁ ଆତ୍ମହତ୍ୟା ଭଳି ଚରମ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଥିଲା ।