ଏଡିସ୍ ଆଲବୋପିକ୍ଟସ୍ ମଶା ଦ୍ବାରା ଏକ ମାରାତ୍ମକ ଭାଇରାଲ୍ ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ଏହି ମଶା ସ୍ଥିର ପାଣିରେ ପ୍ରଜନନ କରନ୍ତି ଏବଂ ଏହା ଆପଣଙ୍କୁ କାମୁଡ଼ି ପାରନ୍ତି ମଧ୍ୟ । କେବଳ ରାତିରେ ନୁହେଁ ବରଂ ଏହି ମଶା ଦିନରେ ମଧ୍ୟ କାମୁଡନ୍ତି । ଏହି ମଶା କାମୁଡିବା ଦ୍ବାରା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଚିକୁନଗୁନିଆର ଶିକାର ହୋଇଥାଏ । ତେବେ ଏହି ରୋଗ ହେଲେ ଜଣେ ରୋଗୀ ଗଣ୍ଠି ଏବଂ ହାଡ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଅନୁଭବ କରେ ।
ପୁଣେର ଆଇସିଏମଆର-ନେଶନାଲ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ ଅଫ ଭାଇରୋଲୋଜିର ଏକ ଦଳ ଚିକୁନଗୁନିଆକୁ ନେଇ ଏକ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ । 2005-2018 ମଧ୍ୟରେ ଚିକୁନଗୁନିଆର ଭୌଗୋଳିକ ବିସ୍ତାର ସମ୍ପର୍କରେ ସେମାନେ ଏହି ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ । ତେବେ ଏହି ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣା ପଡିଲା ଯେ, ଭାରତ ଏହି ଭୂତାଣୁର ସ୍ରୋତ । ଭାରତ ବ୍ୟତୀତ ଶ୍ରୀଲଙ୍କା, ଚୀନ ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶ ମଧ୍ୟ ଚିକୁନଗୁନିଆରେ ପ୍ରଭାବିତ ଥିବା ଏକ ରିପୋର୍ଟରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ।
ତେବେ 2015ରେ ଦେଶରେ ମୋଟ 27,553 ଜଣ ଚିକୁନଗୁନିଆ ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ 3342 ଜଣ ଚିକୁନଗୁନିଆରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ଥିବା ଜଣାପଡିଥିଲା । ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ସର୍ବାଧିକ କର୍ଣ୍ଣାଟର ରାଜ୍ୟରେ ରହିଥିଲା । ରାଜ୍ୟରେ ମୋଟ 20,763 ଜଣ ଚିକୁନଗୁନିଆ ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିଲେ । ସେଥିମଧ୍ୟରୁ 2099 ଜଣ ଚିକୁନଗୁନିଆରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ଥିବା ଜଣାପଡିଥିଲା । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ତେଲେଙ୍ଗାନାରେ ମୋଟ 2067 ଜଣ ଚିକୁନଗୁନିଆ ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିଲେ । ସେଥିମଧ୍ୟରୁ 149 ଜଣ ଚିକୁନଗୁନିଆରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ଥିବା ଜଣାପଡିଥିଲା । ତେବେ ଓଡିଶାରେ 81 ଜଣ ସନ୍ଦିଗ୍ଧଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ 46 ଜଣଙ୍କ ନିକଟରେ ଏହି ଭୂତାଣୁ ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଥିଲା ।
ସେହିପରି 2016 ରେ ଦେଶରେ ମୋଟ 64,057 ଜଣ ଚିକୁନଗୁନିଆ ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ 26364 ଜଣ ଚିକୁନଗୁନିଆରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ଥିବା ଜଣାପଡିଥିଲା । ଯାହା 2005 ତୁଳନାରେ କେତେଗୁଣରେ ଅଧିକ ଥିଲା । ତେବେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ସର୍ବାଧିକ ଆକ୍ରାନ୍ତ ରହିଥିଲେ । ସେହିବର୍ଷ ରାଜଧାନୀ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଚିକୁନଗୁନିଆର 12279 ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିବାବେଳେ ସେଥିମଧ୍ୟରୁ 9793 ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭୁତାଣୁ ମିଳିଥିଲା । ତେବେ 2005 ତୁଳନାରେ ଓଡିଶାରେ 2006ରେ ଚିକୁନଗୁନିଆର ହାର କମିଥିଲା । ରାଜ୍ୟରେ ମୋଟ 51 ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିବା ବେଳେ 15 ଜଣ ଭୂତାଣୁରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ।
ତେବେ ଚିକୁନଗୁନିଆ ଯୋଗୁଁ ଭାରତକୁ ଅନେକ ଆର୍ଥିକ କ୍ଷତି ମଧ୍ୟ ସହିବାକୁ ପଡିଥିଲା । 2016 ମସିହାରେ ଡେଙ୍ଗୁରେ ଭାରତର ପ୍ରାୟ 5.71 ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଥିଲା ।
ଚିକୁନଗୁନିଆର ଲକ୍ଷଣ
ଏହି ରୋଗର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ଜ୍ୱର ଓ ଗଣ୍ଠି ଯନ୍ତ୍ରଣା । ଏହି ଭୂତାଣୁ ପ୍ରଥମେ ଜ୍ୱର ସୃଷ୍ଟି କରେ ଯାହା ଶରୀରରେ କିଛି ଦିନ ରହିଥାଏ ଏବଂ ଗଣ୍ଠି ଯନ୍ତ୍ରଣା ସପ୍ତାହ କିମ୍ବା ମାସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ । ଚିକୁନଗୁନିଆର ଲକ୍ଷଣ ଡେଙ୍ଗୁ ଜ୍ୱର ସହ ସମାନ। ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ମଶା କାମୁଡିବାର ସାଧାରଣତ ଅଳ୍ପ ଦିନରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ।
ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଭୂତାଣୁର ସାଧାରଣ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି:
- ଜ୍ୱର ( ଯାହା ବେଳେବେଳେ 104 °F ରୁ ଅଧିକ ରହିଥାଏ )
- ଗଣ୍ଠି ଯନ୍ତ୍ରଣା
- ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା
- ମାଂସପେଶୀ ଯନ୍ତ୍ରଣା
- ଗଣ୍ଠି ଚାରିପାଖରେ ଫୁଲିଯିବା
ସଂକ୍ରମଣ
ଏସିଆ, ଆଫ୍ରିକା, ୟୁରୋପ ଏବଂ ଆମେରିକା ଭଳି 60 ରୁ ଅଧିକ ଦେଶରେ ଚିକୁନଗୁନିଆ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଛି । ଏହି ଭାଇରସ ମାଇ ମଶା ଦ୍ବାରା ଗୋଟିଏ ମଣିଷ ଶରୀରରୁ ଅନ୍ୟ ଶରୀରକୁ ବ୍ୟାପିଥାଏ । ଦୁଇ ପ୍ରଜାତିର ମଶାଙ୍କ ଦ୍ୱାରାଏହି ରୋଗ ମାନବରୁ ମାନବକୁ ବ୍ୟାପିଥାଏ, ସେହି ମଶାଙ୍କର ନାମ ଏଡିସ ଆଲବୋପିକ୍ଟସ ଓ ଏଡିସ ଇଜିପ୍ଟି । ଏହି ମଶା ମୂଖ୍ୟତଃ ଦିନରେ କାମୁଡ଼ନ୍ତି । ପକ୍ଷୀ ଓ ମୂଷା ଜାତୀୟ ଜୀବମାନେ ଏହି ଭୁତାଣୁର ପ୍ରାକୃତିକ ଭଣ୍ଡାର ଥାଆନ୍ତି । ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷାରେ ଭୁତାଣୁର ଆରଏନଏ ବା ଆଣ୍ଟବଡି ମିଳିଲେ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ହୋଇଯାଏ । ଜିକା ଜ୍ୱର ଓ ଡେଙ୍ଗୁ ଜ୍ୱର ସହ ଏହି ରୋଗର ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଥିବାରୁ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟରେ ଭୂଲ ହୋଇଯିବା ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ । ତେବେ ଭୁତାଣୁ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିବାର ପ୍ରାୟ 4 ରୁ 8 ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଲକ୍ଷଣ ଅନୁଭୁତ ହୁଏ । ବେଳେବେଳେ ୨ରୁ ୧୨ ଦିନ ପରେ ମଧ୍ୟ ରୋଗୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଲକ୍ଷଣ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ।
ନିରାକରଣ
ଚିକୁନଗୁନିଆର ନିରାକରଣ ପାଇଁ ଅନେକ ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ । ଏନଜାଇମ୍-ଲିଙ୍କ୍ ହୋଇଥିବା ଇମ୍ୟୁନୋସରୋବାଣ୍ଟ ଆସେସ୍ (ELISA) ଭଳି ସେରୋଲୋଜିକାଲ୍ ପରୀକ୍ଷଣ IgM ଏବଂ IgG ଆଣ୍ଟି-ଚିକୁନଗୁନିଆ ଆଣ୍ଟିବଡିର ଉପସ୍ଥିତି ନିଶ୍ଚିତ କରିପାରେ । ରୋଗ ଆରମ୍ଭ ହେବାର 3 ରୁ 5 ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ଆଇଜିଏମ୍ ଆଣ୍ଟିବଡି ସ୍ତର ସର୍ବାଧିକ ଏବଂ ପ୍ରାୟ 2 ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ । ନମୁନା ସଂଗ୍ରହର ପ୍ରଥମ ସପ୍ତାହ ପରେ ଉଭୟ ସେରୋଲୋଜିକାଲ୍ ଏବଂ ଭାଇରୋଲୋଜିକାଲ୍ ପଦ୍ଧତିରେ (RT-PCR)ପରୀକ୍ଷଣ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ | ସଂକ୍ରମଣର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ଭୂତାଣୁ ରକ୍ତରୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହୋଇପାରେ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ବିଭିନ୍ନ ଓଲଟା ଟ୍ରାନ୍ସକ୍ରିପଟେଜ୍ - ପଲିମେରେଜ୍ ଚେନ୍ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା (RT–PCR) ପଦ୍ଧତିଗୁଡ଼ିକ ଉପଲବ୍ଧ ରହିଛି । କିନ୍ତୁ ଏହା ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ପଦ୍ଧତି ।
ଚିକୁନଗୁନିଆ ଯୋଗୁଁ ଉପୁଜୁଥିବା ସମସ୍ୟା
- ରେଟିନାଇଟିସ୍ - ରେଟିନାର ଫୁଲିବା
- ମାୟୋକାର୍ଡାଇଟିସ୍ - ହୃଦୟ ମାଂସପେଶୀ ଫୁଲିବା
- ହେପାଟାଇଟିସ୍ - ଯକୃତ ଫୁଲିବା
- ନେଫ୍ରାଇଟିସ୍ - ବୃକକ୍ ଫୁଲିବା
- ହେମରହେଜ - ରକ୍ତସ୍ରାବ
- ମେନିଙ୍ଗୋଏନ୍ସଫାଲାଇଟିସ୍ - ମସ୍ତିଷ୍କର ମେମ୍ବରେନ ଏବଂ ସଂଲଗ୍ନ ମସ୍ତିଷ୍କ ଟିସୁ ଫୁଲିବା
ଚିକିତ୍ସା
ଏହି ଜୀବାଣୁ କ୍ୱଚିତ୍ ସାଂଘାତିକ । କିନ୍ତୁ ଏହାର ଲକ୍ଷଣ ଗମ୍ଭୀର ଏବଂ ଅକ୍ଷମ । ଅଧିକାଂଶ ରୋଗୀ ଏକ ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ଜ୍ୱରରୁ ମୁକ୍ତି ପାଆନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଗଣ୍ଠି ଯନ୍ତ୍ରଣା ମାସେ ମାସେ ଧରି ରହିଥାଏ । 1 ବର୍ଷ ପରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରାୟ 20 ପ୍ରତିଶତ ରୋଗୀ ବାରମ୍ବାର ଗଣ୍ଠି ଯନ୍ତ୍ରଣା ଅନୁଭବ କରୁଥିବା ଅଭିଯୋଗ କରନ୍ତି । ଚିକୁନଗୁନିଆର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଔଷଧ ନାହିଁ । ଡାକ୍ତରମାନେ କେବଳ ବିଶ୍ରାମ ଏବଂ ପ୍ରଚୁର ତରଳ ପଦାର୍ଥ ପିଇବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଅନ୍ତି । ତେବେ ଯୋଗ ଦ୍ବାରା ଜ୍ବର ଏବଂ ଗଣ୍ଠି ବ୍ୟଥାରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିପାରିବ । ସେଥିମଧ୍ୟରେ ନାପ୍ରକ୍ସେନ୍ , ଇବୁପ୍ରୋଫେନ୍ ଏବଂ ଏସିଟାମିନୋଫେନ୍ ରହିଛି । ତେବେ ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ ଯନ୍ତ୍ରଣା ପାଇଁ ଫିଜିଓଥେରାପି ସାହାଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇପାରେ ।
ପ୍ରତିକାର ଏବଂ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ
- ସମଗ୍ର ଶରୀରକୁ ଢାଙ୍କୁଥିବା ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବା
- ଯଥାସମ୍ଭବ ଘର ଭିତରେ ରହିବା, ବିଶେଷ କରି ସକାଳ ଏବଂ ବିଳମ୍ବିତ ରାତିରେ
- ପ୍ରଭାବିତ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଯାତ୍ରା କରିବାରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ
- ଏୟାର କଣ୍ଡିସନର ବ୍ୟବହାର - ଏହା ମଶାମାନଙ୍କୁ କୋଠରୀ ଭିତରକୁ ପ୍ରବେଶରୁ ନିବୃତ୍ତ ରଖେ
- ମଶାରିରେ ଶୁଅନ୍ତୁ
- ମଶା ଧୂପ ଏବଂ କୀଟନାଶକ ବାଷ୍ପ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ
- ମଶାଠାରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତି
