हैदराबाद : सतत विकसित होत असलेल्या जगात, आयुष्यभर अनुभव आणि शहाणपण असलेल्या व्यक्तींना ओळखणे आणि त्यांचा सन्मान करणे आवश्यक आहे. वयोवृद्धांच्या समाजातील योगदानाबद्दल जागरुकता निर्माण करण्यासाठी दरवर्षी २१ ऑगस्ट रोजी जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिन साजरा केला जातो. भारतात ज्येष्ठ नागरिक म्हणजे साठ वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाची व्यक्ती असते. ज्येष्ठ नागरिक म्हणजे वृद्ध लोक विशेषत: सेवानिवृत्त झालेले लोक असतात.
आंतरपिढीतील संबंध वाढवणे : समाज सर्व वयोगटांसाठी सर्वसमावेशकतेसाठी आणि आदरासाठी प्रयत्नशील असताना, जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिन हा आंतरपिढीतील संबंध वाढवण्यासाठी, सहाय्यक धोरणांचा प्रोत्साहन देणारा असतो. आपल्या ज्येष्ठांच्या अमूल्य शिकवणींनी आपले जीवन समृद्ध करत राहावे यासाठी आठवण करून देणारा दिवस आहे. हा दिवस वृद्ध व्यक्तींचे शहाणपण, ज्ञान आणि कर्तृत्व ओळखण्यासाठी साजरा केला जातो. त्यांना भेडसावणाऱ्या समस्यांबद्दल जागरुकता निर्माण करणे आणि त्यांच्या कल्याणचे समर्थन करणारा आहे.
जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिन 2023 इतिहास : जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिनाचा सुरुवात अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष रोनाल्ड रेगन यांच्या प्रयत्नांतून झाली. 1988 मध्ये, राष्ट्राध्यक्ष रेगनने 21 ऑगस्ट हा युनायटेड स्टेट्समध्ये राष्ट्रीय ज्येष्ठ नागरिक दिन म्हणून घोषित करणारी घोषणा केली. या दिवसाचा उद्देश देशातील ज्येष्ठ नागरिकांना त्यांच्या कर्तृत्व आणि योगदानाबद्दल सन्मानित करणे, तसेच त्यांच्या कल्याणास समर्थन देणारे कार्यक्रम आणि धोरणांचे महत्त्व अधोरेखित करणे हा आहे. कालांतराने जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिन जगभरात साजरा करण्यास सुरुवात झाली. सांस्कृतिक वारसा जपण्यापासून तरुण पिढ्यांना मार्गदर्शन करण्यापर्यंत ज्येष्ठ नागरिकांची समाजातील अमूल्य भूमिका जगभरातील लोक ओळखू लागले आहेत. या मान्यतेमुळे जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिन आंतरराष्ट्रीय साजरा म्हणून करण्यात येतो.
जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिन 2023 महत्त्व : जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिनाचे विविध स्तरांवर महत्त्वपूर्ण महत्त्व आहे.
- त्यांच्या बुद्धीचा उत्सव : वृद्ध व्यक्तींकडे जीवनाचा अनुभव, ज्ञान व व्यवहारीपणाचा खजिना असतो. हा दिवस त्यांची अंतर्दृष्टी, सल्ले आणि साजरे करण्याची आणि प्रशंसा करण्याची संधी देतो.
- त्यांचा आदर करा : ज्येष्ठ नागरिकांना अनेकदा वाढते वय व एकटेपणा यासारख्या आव्हानांचा सामना करावा लागतो. हा दिवस वयोवृद्ध व्यक्तींनी समाजात आणलेल्या मूल्याची प्रत्येकाला आठवण करून देते.
- आरोग्य आणि कल्याणाची काळजी : जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिन हे वृद्ध प्रौढांच्या आरोग्य आणि कल्याणासाठी देखील एक व्यासपीठ आहे. हे आरोग्यसेवा, ज्येष्ठ राहणीमान आणि नंतरच्या वर्षांत शारीरिक आणि मानसिकदृष्ट्या सक्रिय राहण्याचे महत्त्व यासारख्या समस्यांबद्दल चर्चा करण्यास प्रोत्साहित करते.
- नातेसंबंध मजबूत करा : हा दिवस वेगवेगळ्या पिढ्यांमधील मजबूत संबंधांच्या महत्त्वाची आठवण करून देतो. तरुण व्यक्तींना त्यांच्या वडीलधाऱ्यांसोबत दर्जेदार वेळ घालवण्यासाठी, आंतरपिढीतील नातेसंबंध आणि सांस्कृतिक देवाणघेवाण वाढवण्यासाठी प्रोत्साहन देतो.
- ज्येष्ठ नागरिकांच्या गरजा आणि अधिकारांना समर्थन : जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिन ज्येष्ठ नागरिकांच्या गरजा आणि अधिकारांना समर्थन देणारी धोरणे आणि कार्यक्रमांच्या गरजेबद्दल जागरूकता वाढवतो. यामध्ये आरोग्य सेवा, सामाजिक सुरक्षा लाभ आणि प्रवेशयोग्य पायाभूत सुविधांचा समावेश आहे.
- कसा साजरा करायचा हा दिवस : जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिन साजरा करण्याचे अनेक प्रकार असू शकतात. समुदाय, संस्था आणि व्यक्ती सेमिनार, कार्यशाळा, आरोग्य शिबिरे, सांस्कृतिक कार्यक्रम आणि आंतरपिढी उपक्रम यासारखे कार्यक्रम आयोजित करून सहभागी होऊ शकतात. हे उपक्रम पिढ्यांमध्ये एकता आणि परस्पर आदराची भावना वाढवण्यास मदत करतात.
हेही वाचा :
