हैदराबाद : जेव्हा शरीराचे तापमान अस्वास्थ्यकरपणे जास्त असते तेव्हा हायपरथर्मिया होतो. सूर्यप्रकाश आणि अत्यंत उष्ण हवामानामुळे हायपरथर्मिया होऊ शकतो. जर तुम्ही डिहायड्रेटेड असाल तर तुम्हाला हायपरथर्मिया होण्याची अधिक शक्यता असते. या उन्हाळ्यात तापमान असह्य पातळीपर्यंत वाढत असल्याने आपण त्यापासून आपला बचाव कसा करू शकतो हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे. या उष्णतेच्या लाटांचे दुष्परिणाम टाळण्यासाठी आपण प्रतिबंधात्मक उपाय केले पाहिजेत. आपल्या शरीराचे तापमान थंड करण्यास मदत करणारे पदार्थ कोणते घ्या जाणून.
उन्हाळ्यात शरीराच्या तापमानाकडे जास्त लक्ष दिले पाहिजे. विशेषत: कामानिमित्त बाहेरगावी जाणाऱ्यांसाठी शीतपेये आणि थंड खाणे आवश्यक आहे. अशा प्रकारे शरीरातील उष्णता कमी करणारे 12 खाद्यपदार्थ कोणते आहेत ते पाहूया.
- पाणी : पाणी हा एक महत्त्वाचा पदार्थ आहे जो शरीराचे तापमान राखण्यास मदत करतो. दररोज २.७ लिटर ते ३.७ लिटर पाणी प्यायल्याने शरीर थंड राहते. उष्णतेमुळे होणारे आजार टाळता येतात.
- टरबूज : पाण्याचे प्रमाण जास्त असलेले फळ. उन्हाळा आला की या फळांची अधिक विक्री होते. ९० टक्के पाण्याचे प्रमाण असलेले हे फळ शरीराचे तापमान नियंत्रणात ठेवते.
- कांदापात : त्यात औषधी गुणधर्म आहेत. जे बहुतेक रोगांवर नियंत्रण ठेवतात. कांदापात फक्त शरीराला थंड ठेवत नाही तर उन्हापासून संरक्षण देखील करतात. हे खाल्ल्याने उष्णतेशी संबंधित आजार दूर होतात.
- काकडी : टरबूजाप्रमाणेच काकडीतही पाण्याचे प्रमाण जास्त असते. यामध्ये फायबरचे प्रमाण जास्त असते. उष्णतेमुळे होणारा बद्धकोष्ठता दूर होण्यास मदत होते.
- दही : दुधापासून बनवलेले दही, उन्हाळ्यात मुख्य अन्नपदार्थ आहे. चिकनमध्ये सामान्यतः प्रथिने जास्त असतात ज्यामुळे शरीराचे तापमान वाढते. पण, त्याच प्रोटीनयुक्त दही शरीराचे तापमान कमी करू शकते.
- नारळ पाणी : उन्हाळ्यात पाणी पिण्याचा कंटाळा येत असेल तर कोवळी पाणी पिऊ शकता. यामध्ये असलेले जीवनसत्त्वे आणि खनिजे उष्णतेच्या आजारांपासून संरक्षण करतात.
- पुदिना : पुदिन्याचे पान केवळ शरीराला थंडावा देत नाही तर शरीराला तजेलाही देते. आपण ते फळांच्या रस आणि पेयांसह खाऊ शकतो.
- कोरफड : कोरफडमध्ये कॅल्शियम, क्लोरीन, सोडियम यासह भरपूर पोषक असतात आणि त्यात पाण्याचे प्रमाण जास्त असते. कोरफडीच्या रसाचे नियमित सेवन केल्यास शरीरातील उष्णता कमी होते. हे उष्णतेमुळे त्वचेचे नुकसान दूर करण्यास देखील मदत करते.
- हिरव्या भाज्या : पाण्याने युक्त भाज्या खाणे देखील आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे. उन्हाळ्यात तुम्ही पालक, ब्रोकोली, फ्लॉवर हे पदार्थ अन्नासोबत जास्त खाऊ शकता.
- मठ्ठा : दह्याप्रमाणेच मठ्ठा हा एक महत्त्वाचा अँटीपायरेटिक आहे. उष्णतेमुळे होणाऱ्या आतड्यांसंबंधी समस्या दूर करते. शरीरातील उष्णता कमी करून ताजेतवाने करते.
- लिंबूवर्गीय फळे : ‘क’ जीवनसत्त्वाने समृद्ध असलेल्या फळांना लिंबूवर्गीय फळे म्हणतात. अशी फळे अति उष्णतेपासून शरीराचे ढालप्रमाणे संरक्षण करतात. संत्री, लिंबू आणि द्राक्षे ही व्हिटॅमिन सी समृद्ध फळे आहेत.
- एवोकॅडो : या फळामध्ये असलेले फॅट आणि जीवनसत्त्वे शरीरासाठी फायदेशीर असतात. फॅटी सामग्रीसह इतर फळांमुळे शरीरात कोरडेपणा येऊ शकतो. पण हे फळ हायड्रेशन वाढवण्यास मदत करते. उष्णतेचा प्रभाव वाढणार असल्याने शरीराचे तापमान संतुलित ठेवण्यासाठी पुरेसे पाणी पिणे आवश्यक आहे. सकाळी 10 ते सायंकाळी 5 या वेळेत घराबाहेर न पडणे चांगले, असे डॉक्टरांचे म्हणणे आहे.
हेही वाचा :
