मेलबर्न (ऑस्ट्रेलिया) : कर्करोगाने ग्रस्त रुग्णांची ( Treatment of Cancer ) प्रजनन क्षमतेची काळजी घेतली ( Effects of Cancer Treatment on Fertility ) जात नाही. कॅन्सरने बाधित रुग्णांवर उपचार चालू असतात. परंतु, ते उपचार त्यांच्या प्रजनन क्षमतेवर मोठा परिणाम करतात. त्याचबरोबर कॅन्सर हा रोग आता ( Cancer and its Treatment Can Affect Fertility ) उपचाराने बरा होतो. परंतु, ह्या आजाराने ( Cancer Can Effect on Men and Women ) बाधित रुग्णांची प्रजनन क्षमता ( Surgery can Permanently Reduce Number of Eggs ) नष्ट होण्याची भीती अधिक असते. त्याबाबत रुग्णांना माहिती असणे आवश्यक आहे.
2022 मध्ये, 40 वर्षांखालील 8,200 पेक्षा जास्त रुग्णांना त्यांच्या पुनरुत्पादक वर्षांमध्ये कर्करोगाचे निदान होईल, असा अंदाज आहे. 1980 च्या दशकातील हा दर दुप्पट आहे. चांगली बातमी म्हणजे पुरुष, स्त्रिया आणि मुले पूर्वीपेक्षा जास्त कर्करोगापासून वाचत आहेत. हे पूर्वीचे निदान आणि अधिक यशस्वी कर्करोग उपचारांमुळे आहे.
कर्करोगाने ग्रस्त असलेल्या लोकांपैकी निम्म्या लोकांच्या प्रजनन क्षमतेवर प्रश्नचिन्ह : आता 40 वर्षांखालील 85 टक्के रुग्ण कर्करोगाच्या निदानानंतर पाच वर्षांनी जिवंत असतील. तथापि, त्यांच्यापैकी अनेकांना कर्करोगाच्या उपचारांनंतर प्रजननक्षमतेत होणारी संभाव्य घट आणि त्यांच्या भविष्यातील मुले होण्याच्या क्षमतेचे संरक्षण करण्यासाठी त्यांच्या पर्यायांबद्दल कदाचित माहिती नसते. काही अंदाज असे सूचित करतात की, कर्करोगाने ग्रस्त असलेल्या लोकांपैकी केवळ निम्म्या लोकांमध्ये प्रजनन क्षमता संरक्षणाची दस्तऐवजीकरण चर्चा आहे.
कर्करोगाच्या उपचारांचा प्रजनन क्षमतेवर कसा परिणाम होतो : कर्करोग आणि त्याचे उपचार दोन्ही सर्व लिंगांसाठी प्रजनन क्षमता कमी करू शकतात. केमोथेरपी, रेडिएशन आणि शस्त्रक्रिया अंडी आणि शुक्राणूंच्या पेशींची संख्या कायमची कमी करू शकतात. ज्यामुळे भविष्यात गर्भधारणा होण्यास त्रास होऊ शकतो. अंड्यांचा साठा जन्मापूर्वीच घातला जातो आणि आजपर्यंत अंडी पुन्हा भरता येतील, असे कोणतेही चांगले पुरावे नाहीत.
केमोथेरपी रासायनिक औषध उपचार जे कर्करोगाच्या पेशींवर हल्ला करतात तेदेखील नाजूक अंडी आणि शुक्राणूंच्या पेशींना हानी पोहोचवू शकतात आणि त्यांची संख्या कमी करू शकतात. त्याचप्रमाणे, कर्करोगाच्या पेशींवर रेडिओथेरपी निर्देशित रेडिएशन ऊर्जा विखुरते आणि अंडाशय आणि टेस्टिक्युलर टिश्यूला डाग पडू शकते. काहीवेळा, उच्च-डोस केमोथेरपी किंवा रेडिओथेरपीसह, सर्व अंडी, शुक्राणू पेशी आणि सहायक ऊती नष्ट होऊ शकतात. प्रजनन अवयवांवर थेट शस्त्रक्रिया केल्याने प्रजनन क्षमता कमी होऊ शकते. बर्‍याचदा, कर्करोगाच्या उपचारांचा प्रजनन क्षमतेवर काय परिणाम होईल हे माहिती नसते आणि प्रत्येक व्यक्तीसाठी त्याचे परिणाम वेगवेगळे असू शकतात.
ऑन्कोफर्टिलिटी म्हणजे काय : ऑन्कोफर्टिलिटी म्हणजे काय आणि ती कशी मदत करू शकते? ऑन्कोफर्टिलिटी हे तुलनेने अलीकडेच प्रस्थापित वैद्यकीय क्षेत्र आहे, जे प्रजनन क्षमता संरक्षणासाठी पर्याय प्रदान करते. जीवशास्त्रीय, मानसिक आणि सामाजिक दृष्टीकोनातून जीवनाच्या गुणवत्तेला संबोधित करणे संभाव्य त्रासाची कबुली देते ज्यामुळे प्रजनन क्षमता कमी झाल्यामुळे कर्करोग वाचलेल्यांना कारणीभूत ठरू शकते. सहाय्यक पुनरुत्पादक तंत्रज्ञानातील प्रगती, जसे की विट्रिफिकेशन (जलद गोठणे), म्हणजे आपण भविष्यातील वापरासाठी अंडी, भ्रूण, डिम्बग्रंथी ऊतक, शुक्राणू आणि टेस्टिक्युलर टिश्यू जतन करू शकतो. हे वैद्यकीय प्रजनन संरक्षण म्हणून ओळखले जाते. भविष्यात जैविक मुलांसाठी प्रजनन क्षमता राखणे ही एखाद्यासाठी सर्वोत्तम संधी असू शकते. ऑन्कोफर्टिलिटी कर्करोगाच्या उपचारांसोबत कुटुंब आणि पालकत्वासाठी व्यक्तीच्या भविष्यातील उद्दिष्टांचा विचार करते.
ऑन्कोफर्टिलिटीबद्दल आपल्याला चार नवीन गोष्टी माहिती आहेत : या वर्षी, क्लिनिकल ऑन्कोलॉजी सोसायटी ऑफ ऑस्ट्रेलिया (COSA) ने कर्करोग असलेल्या लोकांसाठी प्रजनन क्षमता संरक्षणासाठी मार्गदर्शक तत्त्वे अद्यतनित केली. हे वैद्यकीय तज्ञ, वैज्ञानिक संशोधक, मानसशास्त्रज्ञ, आरोग्य व्यवस्थापक आणि परिचारिका, सार्वजनिक सल्ला आणि अभिप्राय यांसह ऑस्ट्रेलियन तज्ञांच्या सल्ल्यावर आधारित आहे. COSA मार्गदर्शक तत्त्वे प्रजनन उपचार पर्याय, रेफरल मार्ग आणि मानसिक समर्थन यावर चर्चा करतात. ते कर्करोगाच्या उपचारादरम्यान गर्भनिरोधकदेखील कव्हर करतात. ( उपचार पद्धतीमध्ये व्यत्यय टाळण्यासाठी ), गर्भधारणेसाठी संप्रेरक उपचारांमध्ये व्यत्यय आणणे, पुनरुत्पादनास मदत करणे आणि कर्करोगाच्या पुनरावृत्तीचा धोका. या मार्गदर्शक तत्त्वाचा उद्देश कर्करोगापासून वाचलेल्यांमध्ये गर्भधारणा आणि गर्भधारणेला समर्थन देणे आहे.
प्री-प्युबर्टल मुलींसाठी विशेष निरीक्षणाची गरज : ऑस्ट्रेलियाच्या मेडिकल जर्नलमध्ये आज प्रकाशित झालेल्या आमच्या पेपरमध्ये आम्ही वैद्यकीय व्यावसायिकांना ऑन्कोफर्टिलिटी ज्ञानाच्या नवीनतम माहितीवर अद्यतनित करतो की, अंडी गोठवल्यानंतर गर्भधारणा दर गोठवलेल्या भ्रूणांप्रमाणेच असतो, जिवंत जन्मदर अनुक्रमे 46 टक्के आणि 54 टक्के असतो. महिलांसाठी डिम्बग्रंथि ऊतक गोठवणे आणि कलम करणे यापुढे प्रायोगिक मानले जात नाही, तथापि 13 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या प्री-प्युबर्टल मुलींसाठी विशेष निरीक्षणाची शिफारस केली जाते.
ज्या पुरुषांनी अगोदर कॅन्सरचा उपचार घेतला त्यांनी शुक्राणूचा विचार करणे गरजेचे : याचे कारण असे की प्रजननक्षमता टिकवण्याच्या वेळी 20 वर्षे किंवा त्यापेक्षा कमी वयाच्या रुग्णांचा क्लिनिकल अनुभव मायक्रोसर्जरीद्वारे टेस्टिक्युलर टिश्यूमधून शुक्राणू काढणे मर्यादित राहतो. ज्या पुरुषांनी आधीच कर्करोगाचा उपचार घेतलेला आहे आणि ज्यांना पूर्वी शुक्राणू नसल्याचा विचार केला जाऊ शकतो. प्री-प्युबर्टल मुलांमध्ये टेस्टिक्युलर टिश्यू गोठवणे सध्या प्रायोगिक मानले जाते कारण तेथे परिपक्व शुक्राणू नसतात. प्रजननक्षमतेसाठी या सुरुवातीच्या पेशी वापरण्यासाठी नवीन पद्धती वापरल्या जात असताना क्लिनिकल नैतिक निरीक्षण आवश्यक आहे.
वेळ महत्त्वाची आहे : एकदा कॅन्सरचे निदान झाले की, प्रजननक्षमतेबाबत चर्चा आणि निर्णय घेणे तातडीचे आणि वेळखाऊ असू शकते. हे ऑन्कोफर्टिलिटी युनिटला रेफरल, योग्य समुपदेशन आणि माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यास वेळ देण्यासाठी आहे. प्रजननक्षमता संरक्षणाची योजना आखण्यासाठी आणि पार पाडण्यासाठी वेळ लागतो (उदाहरणार्थ, अंडी वाढण्यास आणि गोठण्यासाठी गोळा करण्यासाठी सुमारे 14 दिवस लागू शकतात.) त्यामुळे कर्करोगाच्या उपचारांमध्ये होणारा विलंब टाळण्यासाठी तत्परता महत्त्वाची आहे.
रुग्णांना शिक्षित करणे : कर्करोगाचे निदान झालेल्या बालक-उत्पादक वयातील प्रत्येक व्यक्तीला ऑन्कोफर्टिलिटी हेल्थ सर्व्हिसेस त्वरीत संदर्भित केले जात नाही. यामुळे होऊ शकते. रॉयल वुमेन्स आणि रॉयल चिल्ड्रन हॉस्पिटल्समधील प्रजनन तज्ञांच्या आमच्या टीमने वेस्टर्न आणि सेंट्रल मेलबर्न इंटिग्रेटेड कॅन्सर सर्व्हिससोबत सहकार्य केले आणि ही तफावत दूर करण्यासाठी अॅनिमेटेड रुग्ण शिक्षण व्हिडिओंचा संच विकसित केला.
कर्करोगावरील रुग्णांना त्यांच्या प्रजनन क्षमतेची माहिती असणे आवश्यक : कर्करोगाच्या रुग्णांद्वारे आणि समर्थन गटांद्वारे पुनरावलोकन केलेले, अनेक भाषांमध्ये उपलब्ध कॅन्सरनंतरची प्रजननक्षमता व्हिडीओ, मुले, किशोरवयीन, प्रौढ आणि त्यांचे कुटुंब यांच्यासाठी वय-योग्य, प्रजनन संरक्षण पर्याय, जोखीम, फायदे आणि पर्यायांवर चर्चा करतात. कर्करोग असलेल्या सर्व ऑस्ट्रेलियन लोकांना त्यांच्या भविष्यातील जननक्षमतेवर कर्करोगाच्या उपचारांच्या प्रभावाबाबत माहिती आणि समर्थन मिळणे हे आमचे ध्येय आहे.
