हैदराबाद: उत्पन्नाची पातळी विचारात न घेता जगभरात हृदयविकाराचे कारण ( Causes of heart disease worldwide ) जवळपास सारखेच आहे. 1.55 दशलक्षाहून अधिक सहभागी असलेल्या जागतिक, बहुकेंद्रीय अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की हृदयविकाराच्या जोखमीचे घटक उच्च, कमी आणि मध्यम उत्पन्न असलेल्या देशांमध्ये समान आहेत ( cardiovascular disease across world almost same )आणि मुख्यत्वे पुरुष आणि स्त्रिया दोघांमध्येही काही फरक आहेत. प्रॉस्पेक्टिव्ह अर्बन रुरल एपिडेमियोलॉजी (Prospective Urban Rural Epidemiological ) अभ्यास सांगतो.
प्रॉस्पेक्टिव्ह अर्बन रुरल एपिडेमियोलॉजी (PURE) अभ्यासामध्ये, सहभागी 21 उच्च-उत्पन्न, मध्यम-उत्पन्न आणि कमी उत्पन्न असलेल्या देशांतील सामान्य लोकसंख्येमधून नोंदवले जातात आणि अंदाजे 10 वर्षे त्यांचे पालन केले जाते. त्यांनी सहभागींच्या चयापचय, वर्तणूक आणि मनोसामाजिक जोखीम ( behavioural and psychosocial risk factors ) घटकांवरील माहिती रेकॉर्ड केली. 21 देशांमधील संभाव्य शहरी ग्रामीण एपिडेमियोलॉजी (PURE) अभ्यासाचा भाग म्हणून केले गेले. एकूण 1,55,724 (58.4% स्त्रिया 41.6% पुरुष) सहभागींची नोंदणी 5 जानेवारी 2005 ते 13 सप्टेंबर 2021 दरम्यान करण्यात आली आहे. त्या काळात महिलांना हृदयविकाराचे 4,280 मोठे आजार होते, तर पुरुषांमध्ये 4,911 होते. अभ्यासात असे नमूद केले आहे की पुरुषांच्या तुलनेत, स्त्रियांना अधिक अनुकूल हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी जोखीम प्रोफाइल ( cardiovascular risk profile ), विशेषत: लहान वयात.
अभ्यासात असेही दिसून आले आहे की लिपिड मार्कर (कोलेस्टेरॉल) आणि नैराश्य हे स्त्रियांच्या तुलनेत पुरुषांमध्ये हृदयविकाराच्या जोखमीशी अधिक दृढतेने संबंधित आहेत, तर आहार पुरुषांच्या तुलनेत स्त्रियांमध्ये समान जोखमीशी अधिक दृढपणे संबंधित आहे. स्त्रिया आणि पुरुषांमधील हृदयविकाराशी संबंधित इतर जोखीम घटकांचा समान संबंध पुरुष आणि स्त्रियांमध्ये ( Risk factors for heart disease in women ) हृदयविकाराच्या प्रतिबंधासाठी समान धोरणांच्या महत्त्वावर जोर देतो, असे अभ्यासात म्हटले आहे. विशेष म्हणजे, हे निष्कर्ष उच्च-उत्पन्न आणि मध्यम-उत्पन्न आणि कमी उत्पन्न असलेल्या देशांमध्ये समान होते.
या अभ्यासासाठी भारताच्या भागीदारांमध्ये इटरनल हार्ट केअर सेंटर ( Eternal Heart Care Center ) आणि संशोधन संस्था, जयपूर; मद्रास डायबेटिस रिसर्च फाउंडेशन आणि डॉ. मोहन डायबेटिस स्पेशालिटी सेंटर, चेन्नई; इंडिया एसयूटी अकादमी ऑफ मेडिकल सायन्सेस, वट्टापारा, तिरुवनंतपुरम, केरळ; कम्युनिटी मेडिसिन आणि स्कूल ऑफ पब्लिक हेल्थ विभाग, पदव्युत्तर वैद्यकीय शिक्षण आणि संशोधन संस्था, चंदीगड; आणि फिजियोलॉजी विभाग, सेंट जॉन्स मेडिकल कॉलेज आणि हॉस्पिटल, बंगलोर.
मद्रास डायबिटीज रिसर्च फाउंडेशनचे व्ही मोहन ( V Mohan of Madras Diabetes Research Foundation ), अभ्यास लेखकांपैकी एक, म्हणतात: "21 उच्च, मध्यम आणि कमी उत्पन्न असलेल्या देशांमध्ये हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगांची तुलना करणारा हा पहिला अभ्यास आहे, सर्व जोखीम घटकांचा अंदाजे समान वितरणासह अभ्यास केला आहे. पुरुष आणि महिला." ते म्हणाले की स्त्रिया आणि पुरुषांमधील हृदयविकाराच्या जोखमीच्या ( Risk of heart disease in men ) घटकांमध्ये लहान फरक असूनही, अभ्यासाने हे स्पष्ट केले आहे की, स्त्रिया आणि पुरुष दोघांमध्ये हृदयविकार टाळण्यासाठी धोरणे समान असली पाहिजेत.
हेही वाचा - Skincare Products : तुमच्या सौंदर्य दिनचर्यामध्ये मिनरल आणि क्रिस्टल-इन्फ्युज्ड स्किनकेअर उत्पादने जोडा