हैदराबाद : आहारात जास्त साखर खाल्याने दाहक आतड्यांसंबंधी रोग किंवा IBD होण्याचा धोका वाढू शकतो. पिट्सबर्ग विद्यापीठाच्या माऊस मॉडेलवर नुकत्याच झालेल्या अभ्यासात संशोधकांनी याची पुष्टी केली आहे. उल्लेखनीय आहे की याआधीही उच्च साखरयुक्त आहाराचे जगभरातील आरोग्यावर होणाऱ्या विविध परिणामांबाबत अनेक संशोधने झाली आहेत. ज्यामध्ये या प्रकारच्या आहाराचे आरोग्यावर होणारे अनेक वाईट परिणाम सिद्ध झाले आहेत. त्याचबरोबर जास्त साखरेचा आहार प्रत्येक बाबतीत आरोग्यासाठी अत्यंत हानिकारक असल्याचेही डॉक्टरांचे म्हणणे आहे.
अनेक गंभीर समस्यांचा धोका : विशेष म्हणजे, जास्त साखरेचा आहार हे साधारणपणे शरीरातील जळजळ वाढण्याचे एक कारण मानले जाते. यासह हे ट्रिगरिंग घटकांपैकी एक मानले जाते किंवा लठ्ठपणा, तीव्र मूत्रपिंडाचा आजार आणि हृदयविकारासह अनेक गंभीर समस्यांचा धोका वाढवते. अशा परिस्थितीत, दाहक आंत्र रोगात जोखीम वाढवण्याच्या त्याच्या भूमिकेबद्दल या संशोधनाचे परिणाम या रोगातील समस्येची कारणे आणि उपचारांमध्ये खूप मदत करू शकतात.
IBD ची समस्या काय आहे : दाहक आंत्र रोग किंवा IBD ही एक सामान्य आतड्यांसंबंधी समस्या आहे जी आतड्यांमधील जळजळ आणि गुंतागुंत द्वारे दर्शविली जाते. जेव्हा ही समस्या वाढते तेव्हा पोट आणि आतड्याच्या अंतर्गत भागांमध्ये देखील जळजळ होऊ शकते, क्रोहन रोग आणि अल्सरेटिव्ह कोलायटिस हे देखील या प्रकारचे आहेत. आकडेवारीनुसार जगभरात 6 दशलक्षाहून अधिक लोक या समस्येने ग्रस्त आहेत. आतडे हा आपल्या पचनसंस्थेतील एक महत्त्वाचा भाग आहे. अशा परिस्थितीत, IBD चा धोका वाढवण्यात किंवा कमी करण्यात आणि त्याची लक्षणे कमी किंवा वाढवण्यात आहार महत्त्वाची भूमिका बजावतो. लक्षणीयरीत्या, IBD ची लक्षणे वाढवण्यात आणि कमी करण्यात आहाराच्या भूमिकेबाबत यापूर्वी अनेक संशोधने झाली आहेत. त्यापैकी काहींनी दाहक आंत्र रोगाच्या विकासावर उच्च साखर आहाराचा धोका नमूद केला आहे. या वस्तुस्थितीची पुष्टी करण्यासाठी, पिट्सबर्ग विद्यापीठातील संशोधकांनी उंदरांवर हे संशोधन केले आहे.
संशोधन कसे झाले : सेल्युलर अँड मॉलिक्युलर गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजी आणि हेपॅटोलॉजी जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या अभ्यासाचे वरिष्ठ लेखक आणि पिट्सबर्ग विद्यापीठातील यूपीएमसी चिल्ड्रन हॉस्पिटल ऑफ पिट्सबर्ग येथील बालरोग आणि रोगप्रतिकारशास्त्राचे सहयोगी प्राध्यापक डॉ. टिम हँड यांनी सांगितले की अभ्यासात कोणतेही पुरावे आढळले नाहीत. IBD मध्ये साखरेच्या उच्च प्रदर्शनाचा. परिणामाचा अभ्यास करण्यात आला. ज्यासाठी त्यांनी आणि त्यांच्या टीमने उंदरांच्या दोन गटांवर प्रमाणित / प्रमाणित साखर आहार आणि उच्च-साखर आहाराचा परिणाम तपासला. या दोन्ही गटांमध्ये, उंदरांमध्ये IBD सारखे परिणाम पाहण्यासाठी त्यांच्यावर रासायनिक उपचारही करण्यात आले. एका गटाला प्रमाणित साखरेचा आहार देण्यात आला आणि दुसऱ्या गटाला उच्च साखरेचा आहार देण्यात आला. 14 दिवस चाललेल्या या प्रयोगात जास्त साखरेचा आहार घेतलेल्या गटातील सर्व उंदरांचा नऊ दिवसांत मृत्यू झाला. दुसरीकडे, ज्या गटाला प्रमाणित साखर आहार दिला गेला, ते सर्व 14 दिवस जगले प्रयोग संपल्यानंतर, जेव्हा संशोधकांनी उंदरांच्या कोलोनची तपासणी केली ज्यांना जास्त साखरेचा आहार दिला गेला होता, तेव्हा त्यांना आढळले की जास्त साखरयुक्त आहार आतड्यांवरील उपचार किंवा पुनर्जन्म प्रक्रियेस प्रतिबंधित करतो.
चरबीयुक्त आहारांवर देखील CBD चा प्रभाव : संशोधनाच्या निष्कर्षात डॉ. टिम हँड यांनी सांगितले की, आपले आतडे एका एपिथेलियल लेयरने झाकलेले असते ज्याच्या वरच्या थरावर श्लेष्मा असतो. या आतड्यांसंबंधी अडथळा दर तीन ते पाच दिवसांनी स्वतःला पुन्हा निर्माण करणे आवश्यक आहे. हे ' स्टेम सेल ' च्या क्रियेद्वारे घडते जे स्वतःच्या नवीन प्रती तयार करण्यासाठी विभागत राहतात. खराब झालेले एपिथेलियम पुन्हा निर्माण करण्यासाठी या स्टेम पेशी खूप महत्वाच्या आहेत. चाचण्यांनंतरच्या चाचणीत असे आढळून आले की उच्च साखरेचा आहार थेट स्टेम पेशींच्या विघटन आणि आतड्यात पुन्हा तयार होण्याच्या क्षमतेवर परिणाम करतो. त्यामुळे आयबीडीची तीव्रताही वाढली. डॉ. टिम हँड यांनी सांगितले की ते आणि त्यांची टीम या विषयाचा अधिक सखोल अभ्यास करण्यासाठी इतर संशोधन देखील करत आहेत, ज्यामध्ये केवळ उच्च साखरेवरच नाही तर उच्च चरबीयुक्त आहार आणि कमी प्रथिने आणि कमी चरबीयुक्त आहारांवर देखील CBD चा प्रभाव समाविष्ट आहे. कमी उत्पन्न असलेल्या देशांतील मुलांमधील आतड्यांसंबंधी आजारांवर जास्त चरबीयुक्त आहारांचाही अभ्यास केला जात आहे.
हेही वाचा :