ETV Bharat / technology

ಸ್ವದೇಶಿ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಒತ್ತು; ಈ ವರ್ಷ ರಕ್ಷಣಾ ವಲಯ ಬಲಪಡಿಸಲು ಡಿಆರ್​ಡಿಒ ಕೈಗೊಂಡ​ ಯೋಜನೆಗಳು ಯಾವುವು ಗೊತ್ತಾ? - YEARENDER 2024

Yearender 2024: ಭಾರತೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ವಲಯವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು DRDO ಈ ವರ್ಷ ಹಲವಾರು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹೊರತಂದಿದೆ. ಅವುಗಳ ಕುರಿತು ಒಂದು ಹಿನ್ನೋಟ ಇಲ್ಲಿದೆ..

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS DETAILS  DRDO PROJECTS LIST
ಡಿಆರ್​ಡಿಒ ಕೈಗೊಂಡ​ ಯೋಜನೆಗಳು (ETV Bharat)
author img

By ETV Bharat Tech Team

Published : 3 hours ago

Yearender 2024: ಭಾರತೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ವಲಯವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ದೇಶವು ದಾಪುಗಾಲು ಹಾಕುತ್ತಿದೆ. ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಅನೇಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇತರ ದೇಶಗಳಿಗೆ ರಫ್ತು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ರಕ್ಷಣಾ ಸಾಧನಗಳು ಇತರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತಿವೆ. ಇದು ಭಾರತವನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ.

ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಡಿಆರ್‌ಡಿಒ ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವಿಭಾಗವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಭಾರತದ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಮಹತ್ತರ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಅಗ್ನಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ, ಪಿನಾಕಾ ಮಲ್ಟಿ-ಬ್ಯಾರೆಲ್ ರಾಕೆಟ್ ಲಾಂಚರ್, ತೇಜಸ್ ಲೈಟ್ ಕಾಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ಏರ್‌ಕ್ರಾಫ್ಟ್ ಮತ್ತು ಆಕಾಶ್ ಏರ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಡಿಆರ್‌ಡಿಒ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ (DRDO) ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ರಕ್ಷಣಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು, ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಏರೋನಾಟಿಕ್ಸ್, ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್, ಲ್ಯಾಂಡ್​ ಕಂಬ್ಯಾಟ್​ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್, ಲೈಫ್​ ಸೈನ್ಸ್​, ಮಟಿರಿಯಲ್ಸ್​, ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳು ಮತ್ತು ನೌಕಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಂತಹ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು DRDO ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳಿವೆ. 52 ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಸುಮಾರು ಐದು ಸಾವಿರ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.

ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವಲ್ಲಿ ದೇಶವು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ವಲಯದಲ್ಲಿ ರಫ್ತಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ರಡಾರ್‌ಗಳು, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಯುದ್ಧ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ಯುಎವಿಗಳು, ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ವಾಹನಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ವಿದೇಶಗಳಿಗೆ ರಫ್ತು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. DRDO ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಪಿನಾಕಾ ರಾಕೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಅರ್ಮೇನಿಯಾಕ್ಕೆ ರಫ್ತು ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿರುವುದು ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.

ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಉದ್ಭವಿಸಬಹುದಾದ ಬೆದರಿಕೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು DRDO ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಕ್ರಮಗಳತ್ತ ಗಮನಹರಿಸುತ್ತಿದೆ. DRDO ನ ಕೆಲಸವು ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಲಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದೆ. ಈ ವರ್ಷ DRDO ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸೋಣ. ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
Akash missile (Photo: ANI)

ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ಆಕಾಶ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ: ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ಆಕಾಶ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯ ಪರೀಕ್ಷಾರ್ಥ ಹಾರಾಟವನ್ನು ಜನವರಿ 12, 2024 ರಂದು ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಕ್ಷಿಪಣಿಯು 80 ಕಿ.ಮೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಡ್ರೋನ್‌ಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿ ನಾಶಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಡಾರ್ ಬಳಸಿ ಇದನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಆಕಾಶ್ ಕಡಿಮೆ ಎತ್ತರದ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅದು ಶತ್ರುಗಳ ರಾಡಾರ್‌ಗಳಿಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಕೈಗೆ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
Abhyas (Photo: ETV Bharat)

ಅಭ್ಯಾಸ್ (ಹೈ-ಸ್ಪೀಡ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಂಡಬಲ್ ಏರಿಯಲ್ ಟಾರ್ಗೆಟ್): ಅಭ್ಯಾಸ್ ಎಂಬುದು ಮಾನವರಹಿತ ವೈಮಾನಿಕ ವಾಹನವಾಗಿದ್ದು, ದೇಶದ ವಾಯು ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. DRDO ಜನವರಿ 30 ಮತ್ತು ಫೆಬ್ರವರಿ 2, 2024 ರ ನಡುವೆ ಅಭ್ಯಾಸ್​ದ ಪರೀಕ್ಷಾ ಹಾರಾಟಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದೆ. ಡಿಆರ್‌ಡಿಒದ ಏರೋನಾಟಿಕಲ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಎಸ್ಟಾಬ್ಲಿಷ್‌ಮೆಂಟ್ ಈ ಅಭ್ಯಾಸ್ ಯಶಸ್ವಿ ಹಿಂದೆ ಇದೆ.

ಅಭ್ಯಾಸ್ ಒಂದು ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಲ್ಯಾಪ್‌ಟಾಪ್ ಆಧಾರಿತ ಗ್ರೌಂಡ್ ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಆಟೋಪೈಲಟ್ ಸಹಾಯದಿಂದ ಪ್ರಿ-ಫ್ಲೈಟ್​ ಚೆಕ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ನಂತರದ ಹಾರಾಟದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಾಗಿ ಡೇಟಾ ರೆಕಾರ್ಡಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ರಾಡಾರ್ ಕ್ರಾಸ್​ ಸೆಕ್ಷನ್​, ದೃಶ್ಯ ಮತ್ತು ಇನ್ಫ್ರಾರೆಡ್​ ವರ್ಧನೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಅಭ್ಯಾಸ್​ವನ್ನು ಮಿಲಿಟರಿ ತರಬೇತಿಗಾಗಿ ನಕಲಿಯಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು ಮತ್ತು ವಾಯು ಬೆದರಿಕೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಶೂಟ್ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಿಸುವ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಬಹುದು. ಅಭ್ಯಾಸ್ ವೆಚ್ಚ-ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಇತರ ದೇಶಗಳಿಗೆ ರಫ್ತು ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಆಕಾಶ್ತೀರ್ ಸಿಸ್ಟಮ್​: ಆಕಾಶ್ತೀರ್ ರಾಕೆಟ್ ದಾಳಿ ಸೇರಿದಂತೆ ವೈಮಾನಿಕ ದಾಳಿಯಿಂದ ದೇಶವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ DRDO ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಆಕಾಶ್ತೀರ್ ಭಾರತ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (BEL) ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಸುಧಾರಿತ ವಾಯು ರಕ್ಷಣಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ವರದಿ ಮಾಡುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.

ಒಳಬರುವ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಶತ್ರು ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಆಕಾಶ್ತೀರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ. BEL ಮಾರ್ಚ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಆಕಾಶ್ತೀರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ವಿತರಿಸಿತು. ನಂತರ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ 100 ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಆಕಾಶ್ತೀರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ರಾಡಾರ್, ಸೆನ್ಸಾರ್ಸ್​ ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಂತಹ ಅನೇಕ ಸ್ಥಾಪನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
Agni-5 missile (Photo Credit : ETV Bharat)

ಅಗ್ನಿ-5 ಕ್ಷಿಪಣಿ: ಅಗ್ನಿ-5 ಭಾರತವು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಪರಮಾಣು ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಾಗಿದೆ. 'ಮಿಷನ್ ದಿವ್ಯಾಸ್ತ್ರ' ಹೆಸರಿನ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಪರೀಕ್ಷೆಯು ಮಾರ್ಚ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ಅಗ್ನಿ-5 ಅನ್ನು ಬಹು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಟಾರ್ಗೆಟೆಬಲ್ ರೀ-ಎಂಟ್ರಿ ವೆಹಿಕಲ್ (MIRV) ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಒಂದೇ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಸಿಡಿತಲೆಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುವ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಒಂದೇ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಿಂದ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹಲವು ದಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಡಿತಲೆಗಳನ್ನು ಉಡಾಯಿಸುವುದರಿಂದ ದೇಶದ ರಕ್ಷಣಾ ವಲಯಕ್ಕೆ ಇದು ದೊಡ್ಡ ಅನುಕೂಲವಾಗಿದೆ.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
Agni-Prime ballistic missile (Photo Credit: IANS)

ಅಗ್ನಿ-ಪ್ರೈಮ್ ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ: ಏಪ್ರಿಲ್ 24, 2024 ರಂದು ದೇಶವು ಹೊಸ ಪೀಳಿಗೆಯ ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಾದ ಅಗ್ನಿ-ಪ್ರೈಮ್ ಅನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿತು. ಡಿಆರ್‌ಡಿಒ ಮತ್ತು ಸ್ಟ್ರಾಟೆಜಿಕ್ ಫೋರ್ಸ್ ಕಮಾಂಡ್ ಜಂಟಿಯಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನಡೆಸಿತು. ಅಗ್ನಿ ಪ್ರೈಮ್ ಅಗ್ನಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ ವರ್ಗದ ಪರಮಾಣು ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಹೊಸ ಪೀಳಿಗೆಯ ರೂಪಾಂತರವಾಗಿದೆ. ಇದು 1,000 ರಿಂದ 2,000 ಕಿ.ಮೀ. ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಅಗ್ನಿ ಸರಣಿಯ ಇತರ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳಿಗಿಂತ ಹಗುರವಾಗಿದೆ. ಹೊಸ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಬಂದಿರುವ ಅಗ್ನಿ ಪ್ರೈಮ್, ಅಗ್ನಿ 3 ಕ್ಷಿಪಣಿಯ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ತೂಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ರಸ್ತೆ ಅಥವಾ ರೈಲಿನ ಮೂಲಕ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಭಾಗಗಳನ್ನು ತಲುಪಿಸುವುದು ಸಹ ತುಂಬಾ ಸುಲಭವಾಗಿದೆ.

ರುದ್ರಂ-2 ಕ್ಷಿಪಣಿ: ಶತ್ರುಗಳ ಕಣ್ಗಾವಲು ರಾಡಾರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ವಾಯು ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಲು ರುದ್ರಂ-2 ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ವಿಕಿರಣ ವಿರೋಧಿ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ (IAF) ಸುಖೋಯ್ Su-30 MKI ಫೈಟರ್ ಜೆಟ್‌ನಿಂದ ಮೇ 30, 2024 ರಂದು ಗಾಳಿಯಿಂದ ಮೇಲ್ಮೈಗೆ ವಿಕಿರಣ ವಿರೋಧಿ ಸೂಪರ್‌ಸಾನಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ ರುದ್ರಮ್-2 ಅನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಾರ್ಥವಾಗಿ ಹಾರಿಸಲಾಯಿತು. ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು DRDO ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಹಲವಾರು ಸುಧಾರಿತ ಸ್ವದೇಶಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
INS Arighat (Photo: ETV Bharat File)

INS ಅರಿಘಾಟ್: INS ಅರಿಘಾಟ್ ಭಾರತದ ಎರಡನೇ ಪರಮಾಣು-ಚಾಲಿತ ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ ನೌಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಭಾರತದ ಪರಮಾಣು ನಿರೋಧಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ. INS ಅರಿಘಾಟ್ 2024 ರ ಆಗಸ್ಟ್ 31 ರಂದು ನೌಕಾಪಡೆಯ ಭಾಗವಾಯಿತು. ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಸ್ವದೇಶಿ ಪರಮಾಣು ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ ನೌಕೆ ಐಎನ್‌ಎಸ್ ಅರಿಹಾನ್‌ಗಿಂತ ಉತ್ತಮವಾದ ಅರಿಘಾಟ್‌ನಲ್ಲಿ ತಿಂಗಳುಗಟ್ಟಲೆ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿದೆ. 6,000-ಟನ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ ನೌಕೆಯು 12 K-15 ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ-ಉಡಾವಣಾ ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಬಲ್ಲದು. ಸುಧಾರಿತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅರಿಘಾಟ್ ಅನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಲಾಂಗ್ ರೇಂಜ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಅಟ್ಯಾಕ್ ಕ್ರೂಸ್ ಮಿಸೈಲ್ (LRLACM): ನವೆಂಬರ್ 12, 2024 ರಂದು, DRDO ತನ್ನ ಮೊದಲ ದೀರ್ಘ-ಶ್ರೇಣಿಯ ಭೂ ದಾಳಿ ಕ್ರೂಸ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿತು. ಮೊಬೈಲ್ ಆರ್ಟಿಕ್ಯುಲೇಟೆಡ್ ಲಾಂಚರ್ ಬಳಸಿ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಸಲಾಗಿದೆ. ಕ್ಷಿಪಣಿಯು ರಾಡಾರ್, ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋ-ಆಪ್ಟಿಕಲ್ ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಮತ್ತು ಟೆಲಿಮೆಟ್ರಿ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸೆನ್ಸಾರ್​ನ ಒಂದು ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಕ್ಷಿಪಣಿಯ ಹಾರಾಟದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

LRLACM ಅನ್ನು ಸುಧಾರಿತ ಏವಿಯಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕ್ಷಿಪಣಿಯನ್ನು ಮೊಬೈಲ್ ಭೂ-ಆಧಾರಿತ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳಿಂದ ಮೊಬೈಲ್ ಆರ್ಟಿಕ್ಯುಲೇಟೆಡ್ ಲಾಂಚರ್ ಬಳಸಿ ಮತ್ತು ಮುಂಚೂಣಿ ಹಡಗುಗಳಿಂದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಲಂಬ ಉಡಾವಣಾ ಮಾಡ್ಯೂಲ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಮೂಲಕ ಉಡಾಯಿಸಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹೈಪರ್​​ಸಾನಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ: ಹೈಪರ್​​ಸಾನಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯು ಶಬ್ಧಕ್ಕಿಂತ ಆರು ಪಟ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾದ ಕ್ಷಿಪಣಿಯು DRDO ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಹೈಪರ್ಸಾನಿಕ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಈ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಕ್ಷಿಪಣಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದ ನಾಲ್ಕನೇ ದೇಶ ಭಾರತ. ಹೈಪರ್​​ಸಾನಿಕ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಭಾರತದ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್, ​​ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ವಲಯಗಳನ್ನು ಹತೋಟಿಗೆ ತರಬಹುದು.

ಹೈಪರ್​​ಸಾನಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳು ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳಿಗಿಂತ ವೇಗವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳ ಉನ್ನತ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಮತ್ತು ದಕ್ಷತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಧುನಿಕ ಕ್ಷಿಪಣಿ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಅವುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಈ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳು ಸಿಡಿತಲೆಗಳನ್ನು 1,500 ಕಿ.ಮೀ.ಗೂ ಹೆಚ್ಚು ದೂರದವರೆಗೆ ಸಾಗಿಸಬಲ್ಲವು. DRDO ನವೆಂಬರ್ 16, 2024 ರಂದು ದೀರ್ಘ-ಶ್ರೇಣಿಯ ಹೈಪರ್​​ಸಾನಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯ ಪರೀಕ್ಷಾರ್ಥ ಹಾರಾಟವನ್ನು ನಡೆಸಿತು.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
Pinaka multi-barrel rocket launcher (Photo Credit : Getty images)

ಪಿನಾಕಾ ಮಲ್ಟಿ ಬ್ಯಾರೆಲ್ ರಾಕೆಟ್ ಲಾಂಚರ್: ಭಾರತವು ನವೆಂಬರ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ಅರ್ಮೇನಿಯಾಕ್ಕೆ ಪಿನಾಕಾ ರಾಕೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ರಫ್ತು ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಅರ್ಮೇನಿಯಾವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಪಿನಾಕಾ ರಾಕೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಇತರ ಹಲವು ದೇಶಗಳು ಆಸಕ್ತಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿವೆ. ಪಿನಾಕಾ ಡಿಆರ್‌ಡಿಒದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಎಆರ್‌ಡಿಇ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಮಲ್ಟಿ-ಬ್ಯಾರೆಲ್ ರಾಕೆಟ್ ಲಾಂಚರ್ ಆಗಿದೆ.

ಪಿನಾಕಾ 44 ಸೆಕೆಂಡುಗಳಲ್ಲಿ 12 ರಾಕೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಬಲ್ಲ ಆಯುಧ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. 75 ಕಿ.ಮೀ ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಪಿನಾಕಾವನ್ನು ಮ್ಯಾನುವಲ್​ ಆಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಅಗ್ನಿ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಅಥವಾ ಲಾಂಚರ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗೆ ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಬಹುದು. 18 ಲಾಂಚರ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪಿನಾಕಾ ಮಲ್ಟಿ ಬ್ಯಾರೆಲ್ ಲಾಂಚರ್ 75 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಶತ್ರುಗಳನ್ನು ಹೊಡೆಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತವು ಸ್ವದೇಶಿಯಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಪಿನಾಕಾ ರಾಕೆಟ್‌ಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೇಡಿಕೆಯಿದೆ.

ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯವು 1986 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಆದರೆ ಮೂಲ ಮಾದರಿಯು 1992 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. 1999 ರ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪಿನಾಕಾವನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬಳಸಲಾಯಿತು. 2007 ರಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಯಿತು. ನಂತರ ಪಿನಾಕಾ ರಾಕೆಟ್ ಮತ್ತು ಅದರ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿತು.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
Green Propulsion System (Photo Credit: IANS)

ಗ್ರೀನ್​ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್: ಗ್ರೀನ್ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಐಬೂಸ್ಟರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, 100 ರಿಂದ 500 ಕೆಜಿ ತೂಕದ ಉಪಗ್ರಹಗಳಿಗಾಗಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗ್ರೀನ್​ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಅನ್ನು ಮುಂಬೈ ಮೂಲದ ಡೀಪ್-ಟೆಕ್ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಮನಸ್ತು ಸ್ಪೇಸ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜೀಸ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದೆ. ಇದನ್ನು 11 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 ರಂದು DRDO ಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನಗಳಲ್ಲಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡುವಾಗ ರಾಸಾಯನಿಕ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್​ಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಗ್ರೀನ್​ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್​ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು.

ಉಡಾವಣೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪರಿಸರದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಿಸ್ಟಮ್ ವಿಷಕಾರಿಯಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಪ್ರೊಪೆಲ್ಲಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಕಡಿಮೆ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ, ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚ, ಉತ್ತಮ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ, ಸುರಕ್ಷಿತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಶಕ್ತಿಯ ದಕ್ಷತೆಯಂತಹ ರಾಸಾಯನಿಕ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಹಸಿರು ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ಗಳು ಅನೇಕ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಉಡಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

DRDOನ ಮುಂಬರುವ ಯೋಜನೆಗಳು: ಭಾರತೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮುಂದಿನ ಯೋಜನೆಯು DRDO ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಸ್ವದೇಶಿ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನ ತಯಾರಿಕೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುವುದಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ 4.5 ತಲೆಮಾರಿನ LCA ಮಾರ್ಕ್ 2 ಫೈಟರ್ ಜೆಟ್‌ಗಳು ಮಾರ್ಚ್ 2025 ರ ವೇಳೆಗೆ ಹಾರಾಟವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ. 2029ರ ವೇಳೆಗೆ ಇವುಗಳ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಉತ್ಪಾದನೆ ಆರಂಭವಾಗಲಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಐದನೇ ತಲೆಮಾರಿನ ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರದ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯು 2035 ರ ವೇಳೆಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಲಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಪಿನಾಕಾಗೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಬೇಡಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ 2025 ರ ಮಧ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ 120 ಕಿ.ಮೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಪಿನಾಕಾ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ರಾಕೆಟ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು DRDO ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಓದಿ: ಈ ವರ್ಷ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮಹತ್ವದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಹಿನ್ನೋಟ

Yearender 2024: ಭಾರತೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ವಲಯವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ದೇಶವು ದಾಪುಗಾಲು ಹಾಕುತ್ತಿದೆ. ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಅನೇಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇತರ ದೇಶಗಳಿಗೆ ರಫ್ತು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ರಕ್ಷಣಾ ಸಾಧನಗಳು ಇತರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತಿವೆ. ಇದು ಭಾರತವನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ.

ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಡಿಆರ್‌ಡಿಒ ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವಿಭಾಗವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಭಾರತದ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಮಹತ್ತರ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಅಗ್ನಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ, ಪಿನಾಕಾ ಮಲ್ಟಿ-ಬ್ಯಾರೆಲ್ ರಾಕೆಟ್ ಲಾಂಚರ್, ತೇಜಸ್ ಲೈಟ್ ಕಾಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ಏರ್‌ಕ್ರಾಫ್ಟ್ ಮತ್ತು ಆಕಾಶ್ ಏರ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಡಿಆರ್‌ಡಿಒ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ (DRDO) ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ರಕ್ಷಣಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು, ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಏರೋನಾಟಿಕ್ಸ್, ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್, ಲ್ಯಾಂಡ್​ ಕಂಬ್ಯಾಟ್​ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್, ಲೈಫ್​ ಸೈನ್ಸ್​, ಮಟಿರಿಯಲ್ಸ್​, ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳು ಮತ್ತು ನೌಕಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಂತಹ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು DRDO ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳಿವೆ. 52 ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಸುಮಾರು ಐದು ಸಾವಿರ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.

ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವಲ್ಲಿ ದೇಶವು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ವಲಯದಲ್ಲಿ ರಫ್ತಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ರಡಾರ್‌ಗಳು, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಯುದ್ಧ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ಯುಎವಿಗಳು, ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ವಾಹನಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ವಿದೇಶಗಳಿಗೆ ರಫ್ತು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. DRDO ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಪಿನಾಕಾ ರಾಕೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಅರ್ಮೇನಿಯಾಕ್ಕೆ ರಫ್ತು ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿರುವುದು ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.

ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಉದ್ಭವಿಸಬಹುದಾದ ಬೆದರಿಕೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು DRDO ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಕ್ರಮಗಳತ್ತ ಗಮನಹರಿಸುತ್ತಿದೆ. DRDO ನ ಕೆಲಸವು ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಲಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದೆ. ಈ ವರ್ಷ DRDO ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸೋಣ. ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
Akash missile (Photo: ANI)

ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ಆಕಾಶ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ: ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ಆಕಾಶ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯ ಪರೀಕ್ಷಾರ್ಥ ಹಾರಾಟವನ್ನು ಜನವರಿ 12, 2024 ರಂದು ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಕ್ಷಿಪಣಿಯು 80 ಕಿ.ಮೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಡ್ರೋನ್‌ಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿ ನಾಶಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಡಾರ್ ಬಳಸಿ ಇದನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಆಕಾಶ್ ಕಡಿಮೆ ಎತ್ತರದ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅದು ಶತ್ರುಗಳ ರಾಡಾರ್‌ಗಳಿಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಕೈಗೆ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
Abhyas (Photo: ETV Bharat)

ಅಭ್ಯಾಸ್ (ಹೈ-ಸ್ಪೀಡ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಂಡಬಲ್ ಏರಿಯಲ್ ಟಾರ್ಗೆಟ್): ಅಭ್ಯಾಸ್ ಎಂಬುದು ಮಾನವರಹಿತ ವೈಮಾನಿಕ ವಾಹನವಾಗಿದ್ದು, ದೇಶದ ವಾಯು ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. DRDO ಜನವರಿ 30 ಮತ್ತು ಫೆಬ್ರವರಿ 2, 2024 ರ ನಡುವೆ ಅಭ್ಯಾಸ್​ದ ಪರೀಕ್ಷಾ ಹಾರಾಟಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದೆ. ಡಿಆರ್‌ಡಿಒದ ಏರೋನಾಟಿಕಲ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಎಸ್ಟಾಬ್ಲಿಷ್‌ಮೆಂಟ್ ಈ ಅಭ್ಯಾಸ್ ಯಶಸ್ವಿ ಹಿಂದೆ ಇದೆ.

ಅಭ್ಯಾಸ್ ಒಂದು ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಲ್ಯಾಪ್‌ಟಾಪ್ ಆಧಾರಿತ ಗ್ರೌಂಡ್ ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಆಟೋಪೈಲಟ್ ಸಹಾಯದಿಂದ ಪ್ರಿ-ಫ್ಲೈಟ್​ ಚೆಕ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ನಂತರದ ಹಾರಾಟದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಾಗಿ ಡೇಟಾ ರೆಕಾರ್ಡಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ರಾಡಾರ್ ಕ್ರಾಸ್​ ಸೆಕ್ಷನ್​, ದೃಶ್ಯ ಮತ್ತು ಇನ್ಫ್ರಾರೆಡ್​ ವರ್ಧನೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಅಭ್ಯಾಸ್​ವನ್ನು ಮಿಲಿಟರಿ ತರಬೇತಿಗಾಗಿ ನಕಲಿಯಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು ಮತ್ತು ವಾಯು ಬೆದರಿಕೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಶೂಟ್ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಿಸುವ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಬಹುದು. ಅಭ್ಯಾಸ್ ವೆಚ್ಚ-ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಇತರ ದೇಶಗಳಿಗೆ ರಫ್ತು ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಆಕಾಶ್ತೀರ್ ಸಿಸ್ಟಮ್​: ಆಕಾಶ್ತೀರ್ ರಾಕೆಟ್ ದಾಳಿ ಸೇರಿದಂತೆ ವೈಮಾನಿಕ ದಾಳಿಯಿಂದ ದೇಶವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ DRDO ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಆಕಾಶ್ತೀರ್ ಭಾರತ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (BEL) ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಸುಧಾರಿತ ವಾಯು ರಕ್ಷಣಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ವರದಿ ಮಾಡುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.

ಒಳಬರುವ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಶತ್ರು ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಆಕಾಶ್ತೀರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ. BEL ಮಾರ್ಚ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಆಕಾಶ್ತೀರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ವಿತರಿಸಿತು. ನಂತರ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ 100 ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಆಕಾಶ್ತೀರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ರಾಡಾರ್, ಸೆನ್ಸಾರ್ಸ್​ ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಂತಹ ಅನೇಕ ಸ್ಥಾಪನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
Agni-5 missile (Photo Credit : ETV Bharat)

ಅಗ್ನಿ-5 ಕ್ಷಿಪಣಿ: ಅಗ್ನಿ-5 ಭಾರತವು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಪರಮಾಣು ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಾಗಿದೆ. 'ಮಿಷನ್ ದಿವ್ಯಾಸ್ತ್ರ' ಹೆಸರಿನ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಪರೀಕ್ಷೆಯು ಮಾರ್ಚ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ಅಗ್ನಿ-5 ಅನ್ನು ಬಹು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಟಾರ್ಗೆಟೆಬಲ್ ರೀ-ಎಂಟ್ರಿ ವೆಹಿಕಲ್ (MIRV) ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಒಂದೇ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಸಿಡಿತಲೆಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುವ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಒಂದೇ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಿಂದ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹಲವು ದಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಡಿತಲೆಗಳನ್ನು ಉಡಾಯಿಸುವುದರಿಂದ ದೇಶದ ರಕ್ಷಣಾ ವಲಯಕ್ಕೆ ಇದು ದೊಡ್ಡ ಅನುಕೂಲವಾಗಿದೆ.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
Agni-Prime ballistic missile (Photo Credit: IANS)

ಅಗ್ನಿ-ಪ್ರೈಮ್ ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ: ಏಪ್ರಿಲ್ 24, 2024 ರಂದು ದೇಶವು ಹೊಸ ಪೀಳಿಗೆಯ ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಾದ ಅಗ್ನಿ-ಪ್ರೈಮ್ ಅನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿತು. ಡಿಆರ್‌ಡಿಒ ಮತ್ತು ಸ್ಟ್ರಾಟೆಜಿಕ್ ಫೋರ್ಸ್ ಕಮಾಂಡ್ ಜಂಟಿಯಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನಡೆಸಿತು. ಅಗ್ನಿ ಪ್ರೈಮ್ ಅಗ್ನಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ ವರ್ಗದ ಪರಮಾಣು ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಹೊಸ ಪೀಳಿಗೆಯ ರೂಪಾಂತರವಾಗಿದೆ. ಇದು 1,000 ರಿಂದ 2,000 ಕಿ.ಮೀ. ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಅಗ್ನಿ ಸರಣಿಯ ಇತರ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳಿಗಿಂತ ಹಗುರವಾಗಿದೆ. ಹೊಸ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಬಂದಿರುವ ಅಗ್ನಿ ಪ್ರೈಮ್, ಅಗ್ನಿ 3 ಕ್ಷಿಪಣಿಯ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ತೂಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ರಸ್ತೆ ಅಥವಾ ರೈಲಿನ ಮೂಲಕ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಭಾಗಗಳನ್ನು ತಲುಪಿಸುವುದು ಸಹ ತುಂಬಾ ಸುಲಭವಾಗಿದೆ.

ರುದ್ರಂ-2 ಕ್ಷಿಪಣಿ: ಶತ್ರುಗಳ ಕಣ್ಗಾವಲು ರಾಡಾರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ವಾಯು ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಲು ರುದ್ರಂ-2 ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ವಿಕಿರಣ ವಿರೋಧಿ ಕ್ಷಿಪಣಿಯಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ (IAF) ಸುಖೋಯ್ Su-30 MKI ಫೈಟರ್ ಜೆಟ್‌ನಿಂದ ಮೇ 30, 2024 ರಂದು ಗಾಳಿಯಿಂದ ಮೇಲ್ಮೈಗೆ ವಿಕಿರಣ ವಿರೋಧಿ ಸೂಪರ್‌ಸಾನಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ ರುದ್ರಮ್-2 ಅನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಾರ್ಥವಾಗಿ ಹಾರಿಸಲಾಯಿತು. ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು DRDO ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಹಲವಾರು ಸುಧಾರಿತ ಸ್ವದೇಶಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
INS Arighat (Photo: ETV Bharat File)

INS ಅರಿಘಾಟ್: INS ಅರಿಘಾಟ್ ಭಾರತದ ಎರಡನೇ ಪರಮಾಣು-ಚಾಲಿತ ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ ನೌಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಭಾರತದ ಪರಮಾಣು ನಿರೋಧಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ. INS ಅರಿಘಾಟ್ 2024 ರ ಆಗಸ್ಟ್ 31 ರಂದು ನೌಕಾಪಡೆಯ ಭಾಗವಾಯಿತು. ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಸ್ವದೇಶಿ ಪರಮಾಣು ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ ನೌಕೆ ಐಎನ್‌ಎಸ್ ಅರಿಹಾನ್‌ಗಿಂತ ಉತ್ತಮವಾದ ಅರಿಘಾಟ್‌ನಲ್ಲಿ ತಿಂಗಳುಗಟ್ಟಲೆ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿದೆ. 6,000-ಟನ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ ನೌಕೆಯು 12 K-15 ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ-ಉಡಾವಣಾ ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಬಲ್ಲದು. ಸುಧಾರಿತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅರಿಘಾಟ್ ಅನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಲಾಂಗ್ ರೇಂಜ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಅಟ್ಯಾಕ್ ಕ್ರೂಸ್ ಮಿಸೈಲ್ (LRLACM): ನವೆಂಬರ್ 12, 2024 ರಂದು, DRDO ತನ್ನ ಮೊದಲ ದೀರ್ಘ-ಶ್ರೇಣಿಯ ಭೂ ದಾಳಿ ಕ್ರೂಸ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿತು. ಮೊಬೈಲ್ ಆರ್ಟಿಕ್ಯುಲೇಟೆಡ್ ಲಾಂಚರ್ ಬಳಸಿ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಸಲಾಗಿದೆ. ಕ್ಷಿಪಣಿಯು ರಾಡಾರ್, ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋ-ಆಪ್ಟಿಕಲ್ ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಮತ್ತು ಟೆಲಿಮೆಟ್ರಿ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸೆನ್ಸಾರ್​ನ ಒಂದು ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಕ್ಷಿಪಣಿಯ ಹಾರಾಟದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

LRLACM ಅನ್ನು ಸುಧಾರಿತ ಏವಿಯಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕ್ಷಿಪಣಿಯನ್ನು ಮೊಬೈಲ್ ಭೂ-ಆಧಾರಿತ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳಿಂದ ಮೊಬೈಲ್ ಆರ್ಟಿಕ್ಯುಲೇಟೆಡ್ ಲಾಂಚರ್ ಬಳಸಿ ಮತ್ತು ಮುಂಚೂಣಿ ಹಡಗುಗಳಿಂದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಲಂಬ ಉಡಾವಣಾ ಮಾಡ್ಯೂಲ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಮೂಲಕ ಉಡಾಯಿಸಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹೈಪರ್​​ಸಾನಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ: ಹೈಪರ್​​ಸಾನಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯು ಶಬ್ಧಕ್ಕಿಂತ ಆರು ಪಟ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾದ ಕ್ಷಿಪಣಿಯು DRDO ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಹೈಪರ್ಸಾನಿಕ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಈ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಕ್ಷಿಪಣಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದ ನಾಲ್ಕನೇ ದೇಶ ಭಾರತ. ಹೈಪರ್​​ಸಾನಿಕ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಭಾರತದ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್, ​​ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ವಲಯಗಳನ್ನು ಹತೋಟಿಗೆ ತರಬಹುದು.

ಹೈಪರ್​​ಸಾನಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳು ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳಿಗಿಂತ ವೇಗವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳ ಉನ್ನತ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಮತ್ತು ದಕ್ಷತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಧುನಿಕ ಕ್ಷಿಪಣಿ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಅವುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಈ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳು ಸಿಡಿತಲೆಗಳನ್ನು 1,500 ಕಿ.ಮೀ.ಗೂ ಹೆಚ್ಚು ದೂರದವರೆಗೆ ಸಾಗಿಸಬಲ್ಲವು. DRDO ನವೆಂಬರ್ 16, 2024 ರಂದು ದೀರ್ಘ-ಶ್ರೇಣಿಯ ಹೈಪರ್​​ಸಾನಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯ ಪರೀಕ್ಷಾರ್ಥ ಹಾರಾಟವನ್ನು ನಡೆಸಿತು.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
Pinaka multi-barrel rocket launcher (Photo Credit : Getty images)

ಪಿನಾಕಾ ಮಲ್ಟಿ ಬ್ಯಾರೆಲ್ ರಾಕೆಟ್ ಲಾಂಚರ್: ಭಾರತವು ನವೆಂಬರ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ಅರ್ಮೇನಿಯಾಕ್ಕೆ ಪಿನಾಕಾ ರಾಕೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ರಫ್ತು ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಅರ್ಮೇನಿಯಾವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಪಿನಾಕಾ ರಾಕೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಇತರ ಹಲವು ದೇಶಗಳು ಆಸಕ್ತಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿವೆ. ಪಿನಾಕಾ ಡಿಆರ್‌ಡಿಒದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಎಆರ್‌ಡಿಇ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಮಲ್ಟಿ-ಬ್ಯಾರೆಲ್ ರಾಕೆಟ್ ಲಾಂಚರ್ ಆಗಿದೆ.

ಪಿನಾಕಾ 44 ಸೆಕೆಂಡುಗಳಲ್ಲಿ 12 ರಾಕೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಬಲ್ಲ ಆಯುಧ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. 75 ಕಿ.ಮೀ ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಪಿನಾಕಾವನ್ನು ಮ್ಯಾನುವಲ್​ ಆಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಅಗ್ನಿ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಅಥವಾ ಲಾಂಚರ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗೆ ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಬಹುದು. 18 ಲಾಂಚರ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪಿನಾಕಾ ಮಲ್ಟಿ ಬ್ಯಾರೆಲ್ ಲಾಂಚರ್ 75 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಶತ್ರುಗಳನ್ನು ಹೊಡೆಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತವು ಸ್ವದೇಶಿಯಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಪಿನಾಕಾ ರಾಕೆಟ್‌ಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೇಡಿಕೆಯಿದೆ.

ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯವು 1986 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಆದರೆ ಮೂಲ ಮಾದರಿಯು 1992 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. 1999 ರ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪಿನಾಕಾವನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬಳಸಲಾಯಿತು. 2007 ರಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಯಿತು. ನಂತರ ಪಿನಾಕಾ ರಾಕೆಟ್ ಮತ್ತು ಅದರ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿತು.

DRDO PROJECTS  DRDO PROJECTS IN 2024  DRDO PROJECTS details  DRDO PROJECTS list
Green Propulsion System (Photo Credit: IANS)

ಗ್ರೀನ್​ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್: ಗ್ರೀನ್ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಐಬೂಸ್ಟರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, 100 ರಿಂದ 500 ಕೆಜಿ ತೂಕದ ಉಪಗ್ರಹಗಳಿಗಾಗಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗ್ರೀನ್​ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಅನ್ನು ಮುಂಬೈ ಮೂಲದ ಡೀಪ್-ಟೆಕ್ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಮನಸ್ತು ಸ್ಪೇಸ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜೀಸ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದೆ. ಇದನ್ನು 11 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 ರಂದು DRDO ಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನಗಳಲ್ಲಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡುವಾಗ ರಾಸಾಯನಿಕ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್​ಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಗ್ರೀನ್​ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್​ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು.

ಉಡಾವಣೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪರಿಸರದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಿಸ್ಟಮ್ ವಿಷಕಾರಿಯಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಪ್ರೊಪೆಲ್ಲಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಕಡಿಮೆ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ, ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚ, ಉತ್ತಮ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ, ಸುರಕ್ಷಿತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಶಕ್ತಿಯ ದಕ್ಷತೆಯಂತಹ ರಾಸಾಯನಿಕ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಹಸಿರು ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ಗಳು ಅನೇಕ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಉಡಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

DRDOನ ಮುಂಬರುವ ಯೋಜನೆಗಳು: ಭಾರತೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮುಂದಿನ ಯೋಜನೆಯು DRDO ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಸ್ವದೇಶಿ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನ ತಯಾರಿಕೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುವುದಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ 4.5 ತಲೆಮಾರಿನ LCA ಮಾರ್ಕ್ 2 ಫೈಟರ್ ಜೆಟ್‌ಗಳು ಮಾರ್ಚ್ 2025 ರ ವೇಳೆಗೆ ಹಾರಾಟವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ. 2029ರ ವೇಳೆಗೆ ಇವುಗಳ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಉತ್ಪಾದನೆ ಆರಂಭವಾಗಲಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಐದನೇ ತಲೆಮಾರಿನ ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರದ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯು 2035 ರ ವೇಳೆಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಲಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಪಿನಾಕಾಗೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಬೇಡಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ 2025 ರ ಮಧ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ 120 ಕಿ.ಮೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಪಿನಾಕಾ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ರಾಕೆಟ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು DRDO ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಓದಿ: ಈ ವರ್ಷ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮಹತ್ವದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಹಿನ್ನೋಟ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.