ಹೈದರಾಬಾದ್: ವಿತ್ತ ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ 2021ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ವಾಹನ ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಪಿಂಗ್ ನೀತಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿ ವಾಹನಗಳು ಫಿಟ್ನೆಸ್ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಗಾಗಲಿವೆ. ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಪೇಜ್ ನೀತಿಯು ಹಳೆಯ ವಾಹನಗಳನ್ನು ರಸ್ತೆಗಿಳಿಯದಂತೆ ತಡೆಯಬಹುದು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ, ಉತ್ತಮ ಇಂಧನ ದಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಬೇಡಿಕೆಯ ಹೆಚ್ಚಳದಿಂದಾಗಿ ವಾಹನ ಉತ್ಪಾದನಾ ವಲಯಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ ಸಿಗಲಿದೆ.
"ಹಳೆಯ ಮತ್ತು ಅನರ್ಹ ವಾಹನಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ನಾವು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ವಾಹನ ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಪಿಂಗ್ ನೀತಿಯನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಇದು ಇಂಧನ ದಕ್ಷತೆ, ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ವಾಹನಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ವಾಹನ ಮಾಲಿನ್ಯ ಮತ್ತು ತೈಲ ಆಮದು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ವೈಯಕ್ತಿಕ ವಾಹನಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಾಹನಗಳು 20 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ವಾಹನಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ 15 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಫಿಟ್ನೆಸ್ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಫಿಟ್ನೆಸ್ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತವೆ. ಯೋಜನೆಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ಸಚಿವಾಲಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಿದೆ" ಎಂದು ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ತಮ್ಮ ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಗ್ಲೋಬಲ್ ಡಾಟಾ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ 2019ರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 2.34 ಮಿಲಿಯನ್ ಪ್ರಯಾಣಿಕ ವಾಹನಗಳು 15 ವರ್ಷ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹಳೆಯದಾಗಿದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿತ ವಾಹನಗಳ ಒಟ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆ:
ವರ್ಷ | ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿತ ವಾಹನಗಳು |
2001 | 54991026 |
2010 | 127745972 |
2015 | 230030598 |
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಿ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಅನುಮೋದಿತ ವಾಹನ ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಪೇಜ್ ನೀತಿ:
ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಹೆದ್ದಾರಿ ಸಚಿವಾಲಯವು (ಮೊಆರ್ಟಿಎಚ್) 2021ರ ಜನವರಿ 25ರಂದು ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಪಿಎಸ್ಯು ಒಡೆತನದ ವಾಹನಗಳಿಗೆ 15 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಹಳೆಯದಾದ ವಾಹನಗಳ ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಪೇಜ್ ನೀತಿಯನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು.
ಈ ನೀತಿಯು 2022ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 1ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬರುವ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವುದು ಸರ್ಕಾರದ ಆದ್ಯತೆಯಾಗಿದ್ದು, ಹೀಗಾಗಿ ವಾಹನ ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಪೇಜ್ ನೀತಿಗೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ನಿತಿನ್ ಗಡ್ಕರಿ ಹೇಳಿದ್ದರು.
ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ವಾಹನ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ನೀತಿಯು ಹೊಂದಿದೆ.
ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಪೇಜ್ ನೀತಿಯ ಹೋಲಿಕೆ:
ದೇಶ | ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ | ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ವೆಚ್ಚ | ವಾಹನಗಳ ವಯಸ್ಸು | ಹೊಸ ಕಾರುಗಳಿಗೆ ಷರತ್ತುಗಳು | ನೋಂದಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ |
ಯುಎಸ್ಎ | 4500 ಡಾಲರ್ಸ್ | 3 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ಸ್ | 8 ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು | ಇಂಧನ ದಕ್ಷತೆ ಗರಿಷ್ಠ 247 ಗ್ರಾಂ/ಕಿ.ಮೀ. CO2 ಎಮಿಶನ್ | - |
ಯುಕೆ | 2000 ಪೌಂಡ್ಸ್ | 500 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ಸ್ | 9 ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು | - | -15.50% |
ಜರ್ಮನಿ | 3552 ಡಾಲರ್ಸ್ | 7.1 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ಸ್ | 9 ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು | - | 26.10% |
ಫ್ರಾನ್ಸ್ | 1421 ಡಾಲರ್ಸ್ | 554 ಮಿಲಿಯನ್ | 10 ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು | ಇಂಧನ ದಕ್ಷತೆ ಗರಿಷ್ಠ 160 ಗ್ರಾಂ/ಕಿ.ಮೀ. | 2.40% |
ಸ್ಪೈನ್ | 2000 ಯುರೋಸ್ | 400 ಮಿಲಿಯನ್ ಯುರೋಸ್ | 10 ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು | ಇಂಧನ ದಕ್ಷತೆ ಗರಿಷ್ಠ 149 ಗ್ರಾಂ/ಕಿ.ಮೀ. CO2 ಎಮಿಶನ್ | -28.60% |
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾದ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆ:
ವಾಹನದ ಸರಾಸರಿ ಜೀವಿತಾವಧಿಯು 10-15 ವರ್ಷಗಳು ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ವಾಹನದ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಹೆಚ್ಚಳವು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲದ ವಾಹನಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೂ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಡೆಲಾಯ್ಟ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾದ ಕಾರುಗಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯು ಹೊಸ ಕಾರುಗಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಸುಮಾರು 1.3 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಸುಮಾರು 17ರಿಂದ 18% ರಷ್ಟು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ.
ಕೇಂದ್ರ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿಯ (ಸಿಪಿಸಿಬಿ) ಪ್ರಕಾರ, 2015ರಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲದ 8.7 ಮಿಲಿಯನ್ ವಾಹನಗಳು ಇದ್ದವು ಮತ್ತು 2025ರ ವೇಳೆಗೆ ಅವು 22 ಮಿಲಿಯನ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತವೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಮೇಲೆ ಕೋವಿಡ್-19 ಪರಿಣಾಮ:
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ವಾಹನಗಳ ಮಾರಾಟ, ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಉದ್ಯಮದ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಮಾಪಕ, ಈ ವರ್ಷದ ಏಪ್ರಿಲ್-ಜೂನ್ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕೋವಿಡ್-19 ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಿಂದಾಗಿ, ಶೇಕಡಾ 78.43ರಷ್ಟು ಕುಸಿದಿದೆ.
ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಲಾಕ್ಡೌನ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ದಿನದ ವಹಿವಾಟಿನಲ್ಲಿ 2,300 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಷ್ಟವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ವಾಹನಗಳ ಮಾರಾಟ:
ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ವಾಹನಗಳನ್ನು (ಇವಿ) ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಮತ್ತು ಡೀಸೆಲ್ ವಾಹನಗಳಂತೆ ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಅಲ್ಪ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಂಡಿದೆ.
2015ರಲ್ಲಿ, ಹೈಬ್ರಿಡ್ ಮತ್ತು ಇವಿ (ಎಫ್ಎಎಂಇ) ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ವಿದ್ಯುತ್ ಟ್ರೈಸಿಕಲ್ಗಳಿಂದ ಬಸ್ಗಳವರೆಗೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳಿಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಖರೀದಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಚಾರ್ಜಿಂಗ್ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು 2019ರಲ್ಲಿ ಯೋಜಿಸಿ, ಆಗಸ್ಟ್ 2019ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬರುವ ವಿದ್ಯುತ್ ವಾಹನಗಳ ಮೇಲಿನ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವಾ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಶೇಕಡಾ 12ರಿಂದ 5ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಿದೆ.
ಇಷ್ಟಲ್ಲಾ ಕ್ರಮಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ವಿದ್ಯುತ್ ವಾಹನಗಳ ಅಳವಡಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ ಇದೆ. ಕೇವಲ 3,400 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಕಾರುಗಳು ಮತ್ತು 1.52 ಲಕ್ಷ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ 2019-20ರಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವಾಗಿವೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ವಿದ್ಯುತ್ ವಾಹನಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ 1 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಾರಾಟವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
ವಾಹನ ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಪಿಂಗ್ ನೀತಿಯ ಉಪಯೋಗಗಳು:
ಈ ವಾಹನ ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಪೇಜ್ ನೀತಿಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ವಾಹನಗಳ ಮಾರಾಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು ಮತ್ತು ವಾಹನಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಂಘಟಿತ ವಾಹನ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ನುರಿತ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಹೊಸ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾರ್ಗದ ಜೊತೆಗೆ, ಇಎಲ್ವಿಗಳ ಮರುಬಳಕೆ ಉಕ್ಕು, ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ಮತ್ತು ತಾಮ್ರ ಮುಂತಾದ ಮರುಬಳಕೆಯ ಲೋಹವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ದೊಡ್ಡ ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವುಗಳು ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಆಮದು ಮಾಡುವುದನ್ನೂ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.