ಬಾಳ ಪಯಣ ಮುಗಿಸಿದ ಸಂಗೀತ ಮಾಂತ್ರಿಕ... ಭುವಿಯಲ್ಲೂ, ದಿಗಂತದಲ್ಲೂ ಪಂಡಿತ್ ಜಸ್​ರಾಜ್ ಅಮರ!

ಹಿರಿಯ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ದಿಗ್ಗಜ, ಪದ್ಮವಿಭೂಷಣ ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​ರಾಜ್ ವಿಧಿವಶರಾಗಿದ್ದಾರೆ. 90 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಜಸ್​ರಾಜ್​ ಅಮೆರಿಕದ ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯುಸಿರೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ.

ನವದೆಹಲಿ: ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತ ಲೋಕದ ದಿಗ್ಗಜ ಪದ್ಮ ವಿಭೂಷಣ ಪಂಡಿತ್ ಜಸ್​ರಾಜ್​​​ ನಿಧನರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಮೇವಾತಿ ಘರಾಣಾದ ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​ರಾಜ್​​ ಅಮೆರಿಕದ ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯುಸಿರೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರಿಗೆ 90 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಾಗಿತ್ತು. ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​ರಾಜ್​ ಹೃದಯಾಘಾತದಿಂದ ಮೃತಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಅವರ ಪುತ್ರಿ ದುರ್ಗಾ ಜಸ್​ರಾಜ್​ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​ರಾಜ್​ ನಿಧನದಿಂದ ಸಂಗೀತ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಶೂನ್ಯ ಆವರಿಸಿದೆ.

1930ರ ಜನವರಿ 28 ರಂದು ಹರಿಯಾಣದ ಹಿಸ್ಸಾರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ​ ಪಿಲಿ ಮಂಡೋರಿ ಎಂಬಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಪಂಡಿತ್ ಜಸ್​ರಾಜ್ ಅವರಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಾಯದಲ್ಲೇ ಸಂಗೀತ ಸರಸ್ವತಿ ಒಲಿದಿದ್ದಳು. ಇವರ ತಂದೆ ಪಂಡಿತ್​ ಮೋತಿರಾಮ್​. ಜಸ್​ರಾಜ್​ ಅವರಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷ ಆಗಿದ್ದಾಗ ತಂದೆ ಇಹಲೋಕ ತ್ಯಜಿಸಿದ್ದರು. ಹೀಗಾಗಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಂಗೀತಾಭ್ಯಾಸ ನಡೆದದ್ದು ಸಹೋದರ ಪಂಡಿತ್​ ಮಣಿರಾಮ್​ ಅವರಲ್ಲಿ.​ ಜಸ್​ರಾಜ್​ ಅವರ ನಾಲ್ಕು ತಲೆಮಾರುಗಳು ಕೂಡ ಸಂಗೀತದೊಂದಿಗೆ ಅವಿನಾಭಾವ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದವು. ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತ ಪರಂಪರೆಯ ಅಸಾಧಾರಣ ವೈವಿಧ್ಯವನ್ನು ಜಗತ್ತಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದವರು ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​ರಾಜ್​.

ತಮ್ಮ ಜೀವನದ 80ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಿಟ್ಟ ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​​ರಾಜ್​, ಭಾರತ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅಮೆರಿಕ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದಲ್ಲೂ ಸಂಗೀತದ ಗಾನಸುಧೆ ಹರಿಸಿದ್ದರು. ಪದ್ಮ ವಿಭೂಷಣ, ಪದ್ಮ ಭೂಷಣ, ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ಭಾಜನರಾಗಿದ್ದವರು ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​ರಾಜ್​​. ಸಂಗೀತ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​ರಾಜ್​ ಅವರು ನೀಡಿದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕೊಡುಗೆ ಪರಿಗಣಿಸಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖಗೋಳ ಒಕ್ಕೂಟ ಸೌರಮಂಡಲದ ಗ್ರಹವೊಂದಕ್ಕೆ ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​ರಾಜ್​ ಹೆಸರಿಟ್ಟಿತ್ತು. ಮಂಗಳ ಮತ್ತು ಗುರು ಗ್ರಹದ ನಡುವಿನ ನಿರ್ವಾತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿರುವ 2006 ವಿಪಿ 32 (ನಂಬರ್​​-300128) ಹೆಸರಿನ ಸಣ್ಣದಾದ ಗ್ರಹಕ್ಕೆ 'ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​ರಾಜ್​​' ಎಂದು ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿತ್ತು.

ಪಂಡಿತ್​​ ಜಸ್​ರಾಜ್​ 1952ರಲ್ಲಿ ಚೊಚ್ಚಲ ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿ ನಡೆಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. ನೇಪಾಲದ ರಾಜ ತ್ರಿಭುವನ್​ ಬಿರ್​ ಬಿಕ್ರಮ್ ಶಾ ಅವರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿ ನಡೆದಿತ್ತು.

ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​ರಾಜ್​ ನಿಧನಕ್ಕೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ರಾಮನಾಥ್​​ ಕೋವಿಂದ್​ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ತೀವ್ರ ಶೋಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.

• The unfortunate demise of Pandit Jasraj Ji leaves a deep void in the Indian cultural sphere. Not only were his renditions outstanding, he also made a mark as an exceptional mentor to several other vocalists. Condolences to his family and admirers worldwide. Om Shanti. pic.twitter.com/6bIgIoTOYB

  — Narendra Modi (@narendramodi) August 17, 2020 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data="

  The unfortunate demise of Pandit Jasraj Ji leaves a deep void in the Indian cultural sphere. Not only were his renditions outstanding, he also made a mark as an exceptional mentor to several other vocalists. Condolences to his family and admirers worldwide. Om Shanti. pic.twitter.com/6bIgIoTOYB

  — Narendra Modi (@narendramodi) August 17, 2020

  ">

  The unfortunate demise of Pandit Jasraj Ji leaves a deep void in the Indian cultural sphere. Not only were his renditions outstanding, he also made a mark as an exceptional mentor to several other vocalists. Condolences to his family and admirers worldwide. Om Shanti. pic.twitter.com/6bIgIoTOYB

  — Narendra Modi (@narendramodi) August 17, 2020

''ಸಂಗೀತ ದಂತಕಥೆ ಮತ್ತು ಯಾರಿಗೂ ಸಾಟಿಯಿಲ್ಲದ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಗಾಯಕರಾಗಿದ್ದ ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​ರಾಜ್​ ನಿಧನ ನನಗೆ ಬೇಸರ ತಂದಿದೆ. 8 ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ಸಂಗೀತ ಸರಸ್ವತಿಯ ಆರಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ಮಗ್ನರಾಗಿದ್ದ ಪದ್ಮ ವಿಭೂಷಣ ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​ರಾಜ್​​ ಜನರನ್ನು ಸಂಗೀತ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದಿದ್ದರು. ಅವರ ಕುಟುಂಬ, ಸ್ನೇಹಿತರು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತ ವಿದ್ವಾಂಸರಿಗೆ ಸಂತಾಪ'' ಎಂದು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ತಮ್ಮ ಶೋಕ ಸಂದೇಶದಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

''ಪಂಡಿತ್​ ಜಸ್​ರಾಜ್​ ನಿಧನದಿಂದ ಭಾರತದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಶೂನ್ಯ ಆವರಿಸಿದೆ. ಅವರೊಬ್ಬ ಸಂಗೀತ ದಿಗ್ಗಜ, ಜೊತೆಗೆ ಅನೇಕ ಗಾಯಕರಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡವರು. ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಇರುವ ಅವರ ಅಭಿಮಾನಿಗಳು ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ನನ್ನ ಸಂತಾಪ'' ಎಂದು ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಟ್ವೀಟ್​ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.