હૈદરાબાદ: દર વર્ષે 19 જૂનને સિકલ સેલ ડે તરીકે મનાવવામાં આવે છે. આ રોગમાં લાલ રક્તકણો સિકલ આકારના બની જાય છે. લોકોમાં સિકલ સેલ વિશે જાગૃતિ ફેલાવવા માટે સંયુક્ત રાષ્ટ્રએ ડિસેમ્બર 2008માં તેની શરૂઆત કરી હતી. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન કહે છે કે, દર વર્ષે લગભગ 3 લાખ બાળકો મુખ્યત્વે હિમોગ્લોબિનની વિકૃતિ સાથે જન્મે છે અને ઘણા લોકો સિકલ સેલ રોગથી પ્રભાવિત છે.
સિકલ સેલ વિશે જાણો: સિકલ સેલ રોગ એ વારસાગત રક્ત વિકાર છે જે લાલ રક્ત કોશિકાઓને અસર કરે છે. આ રોગના કારણે રક્ત કોશિકાઓ જે સામાન્ય રીતે ગોળાકાર અને લવચીક હોય છે, સખત અને સિકલ આકારના બને છે. તે રક્ત કોશિકાઓને રોકે છે અને તેનો ઓક્સિજન છીનવી લે છે. તે શરીરની આસપાસ મુક્તપણે ખસેડવામાં સક્ષમ છે અને પીડાનું કારણ બને છે. આ દર્દને સિકલ સેલ ક્રાઇસિસ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. દર્દને કાબૂમાં લેવા માટે પેઈનકિલરથી સારવાર કરવામાં આવે છે.
અસર સ્વાસ્થ્ય પર અસર: આ ડિસઓર્ડરથી પીડિત દર્દીને અનેક બીમારીઓ પણ ઘેરી લે છે. સિકલ સેલ સોસાયટી જણાવે છે કે આ રોગના દર્દીઓમાં સ્ટ્રોક, એક્યુટ ચેસ્ટ સિન્ડ્રોમ, અંધત્વ, હાડકાંની ખોટ અને પ્રાયપિઝમ જેવી જટિલતાઓનું જોખમ રહેલું છે. સમય જતાં, આ રોગથી પીડિત દર્દીમાં લીવર, કિડની, ફેફસાં, હૃદય અને બરોળ જેવા અંગોને નુકસાન થઈ શકે છે. ડિસઓર્ડરની ગૂંચવણો પીડિતનું મૃત્યુ પણ કરી શકે છે.
સિકલ સેલ ડિસઓર્ડરના લક્ષણો
- ક્રોનિક એનિમિયા
- અનપેક્ષિત દુખાવો
- હાથ અને પગમાં સોજો
- વહેલો અને ભારે થાક લાગવો
- નબળાઈ
- કમળો
- આંખની સમસ્યાઓ
- વારંવાર ચેપ વૃદ્ધિ અથવા તરુણાવસ્થામાં વિલંબ
આ રોગ કેવી રીતે અટકાવી શકાય છે: તમને જણાવી દઈએ કે, આ રોગ વારસાગત છે અને ચેપી નથી, એટલે કે સંપર્કમાં આવવાથી આ રોગ થતો નથી. લગ્ન પહેલા છોકરા-છોકરીના થેલેસેમિયા અને સિકલ સેલની તપાસ કરાવવાથી બાળકોમાં આ રોગ અટકાવી શકાય છે. કોષો સી-આકારના ઓજાર જેવા દેખાતા હોવાથી તેને ખેતીના સાધન પરથી સિકલ નામ આપવામાં આવ્યું છે.
- આ રોગ સામે લડવું થોડું મુશ્કેલ છે, પરંતુ જો તેને નાની ઉંમરે ઓળખવામાં આવે તો વધુ સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ ઘટાડી શકાય છે. માત્ર તબીબી રીતે જ નહીં, તેની સારવાર ઘરે પણ કરી શકાય છે, જેમ કે ખાવા-પીવામાં ફળોનો સમાવેશ કરવો, શરીરમાં પાણીની કમી ન થવા દેવી, શાકભાજી અને ઘઉંમાંથી બનેલો ખોરાક ખાવો, કસરત કરવી વગેરે.
- નિષ્ણાતો સલાહ આપે છે કે, આ રોગથી પીડિત દર્દીએ સિકલ સેલના જોખમને સમજવા માટે ગર્ભધારણ કરતા પહેલા ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ. ઉપરાંત, આ કોરોના રોગચાળાની વચ્ચે, તમામ દર્દીઓને યોગ્ય કાળજી અને જાળવણીના પગલાં લેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
વર્લ્ડ સિકલ સેલ ડે 2023ની થીમ: "ગ્લોબલ સિકલ સેલ સમુદાયોનું નિર્માણ અને મજબૂતીકરણ, નવા જન્મેલા સ્ક્રિનિંગને ઔપચારિક બનાવવું અને તમારા સિકલ સેલ રોગની સ્થિતિને જાણવી", જે પ્રથમ પગલું (શિશુઓ અને પુખ્ત વયના લોકોમાં જીનોટાઇપને સમજવું) ઓળખવા માટેનું એક કૉલ છે. સિકલ સેલ રોગ સામે લડવામાં.
આ પણ વાંચો:
